Vikan - 22.08.1974, Blaðsíða 8

Gardisette gluggatjöldin heimsþekktu eru nú
fyrirliggjandi hjá okkur. Þessi fallegu glugga-
tjöld setja þann heimilissvip á íbúðina, sem allir
æskja. Viö bjóðum tiu mismunandi mynstur í
fjórum síddum.
Gæöin þekkja allir.
» Innflutningsdeild
SAMBANDSHÚSINU RVÍK,
fáum við ákaflega þröngan sjón-
deildarhring.
— Hvaö vilt þú gera?
— Kaupa efni frá fleiri löndum.
Það ætti ekkert að standa i vegin-
um fyrir þvi — væri aöeins skipu-
lagsatriði. Og auka islenzku
framleiösluna, jafnvel þótt með
þvi yrði aö stytta dagskrána.
— Er ekki viökvæöið að is-
lenzkt efni sé dýrt — miklu dýr-
ara en erlent?
— Islenzkt sjónvarp er nú einu
sinni baggi, sem við tókum á okk-
ur. Ef við ætlum aö hafa islenzkt
sjónvarp verður það aö bjóða upp
á meira af Islenzku efni. Annars
er þaö ekki annaö en þýðingar-
miðstöð fyrir erlent efni. Spurn-
ingin er hvaða lifsgæða við viljum
njóta. Það þykir dýrt að borga
milljón krónur fyrir listaverk, en
engum finnst neitt að þvi að eyöa
tugum milljóna i alls konar léleg-
an kvikmyndaiönað.
— Það heyrist stundum að það
sé ekki grundvöllur fyrir islenzka
kvikmyndaframleiðslu, en ég fæ
ekki séð nein rök fyrir þvi. Mögu
leikarnir eru ótæmandi, þvi alls
staðar i kringum okkur er efni til
aö fjalla um. Peningar viröast
vera nægir, ef dæma má af lifi-
máta Islendinga. Um áhugann
fyrir innlendum kvikmyndum er
erfiðara að segja, en ég held að
hann sé nægur. Þá er skipulagiö
eftir, en það er flöskustúturinn
eins og er. Kvikmyndahúsin virö-
ast ekki vilja gefa islenzkum
kvikmyndum sömu möguleika og
erlendum. Innlendar kvikmyndir
yröu að sjálfsögðu dýrari, en ég
er ekki i vafa um að fólk vildi
borga talsvert meira fyrir að sjá
innlendar myndir en erlendar.
— Hefur þetta vérið reynt að
einhverju ráöi?
— Ég get tekið nærtækt
dæmi. Ég hef sjálfur boðið kvik-
myndahúsum stuttar myndir til
að sýna með öðrum lengri
myndum. En þau hafa fussað við
og áhuginn verið minni en enginn.
Hinn möguleikinn á að koma
myndum á framfæri er sjónvarp-
ið. Það veit, að maður hefur ekki
aðra möguleika og getur þvi boðið
lága greiðslu fyrir sýningu á
mynd. Greiðslur fyrir sýningu
hafa ekki numið nema um 1/10 af
Kostnaðarverði myndanna og það
lifir enginn á þvi. Meðan ekki eru
aðrir dreifingamöguleikar á is-
lenzkum kvikmyndum verður
kvikmyndagerð eins konar betli-
starf, þvi enginn lifir af tekjun-
um, nema þá að snúa sér að aug-
lýsingakvikmyndum. En þaö er
kannski ekki svo afleitt að lifa á
styrkjum. Það gera fleiri, til
dæmis togaraeigendur. — A
Norðurlöndum og viðar er inn-
lend kvikmyndaframleiðsla
styrkt úr sérstökum kvikmynda-
sjóði, en I hann rennur ákveðinn
hluti af verði seldra aðgöngumiða
I kvikmyndahúsum. Ég held aö
þaö væri vel athugandi að taka
upp svipað fyrirkomulag hér.
— Hefurðu unnið að einhverju
fleiru undanfariðen myndinni um
bóndann?
— Nú er ég að vinna með Ólafi
Hauki Simonarsyni rithöfundi að
tveimur kvikmyndum fyrir is-
lenzka sjónvarpið. Sjónvarpið er
nýbyrjað aö ráða menn utan
stofnunar til aö gera myndir og
sjá þeir þá um töku og alla gerð
myndarinnar, en fá aðstöðu hjá
sjónvarpinu til klippingar og
hljóöblöndunar. Myndirnar, sem
við erum að vinna að, fjalla um
menningarneyzlu Islendinga, þ.e.
hvernig við neytum menningar,
hverjir nota hana og hvernig.
■ — Færist þið ekki þarna mikið
i fang?
— Jú, vissulega. Menning er
umfangsmikið fyrirbæri. Það nær
yfir allt sem varðar mannleg
samskipti. I Islenzku notum við
oröiö menning yfir það sem I öör-
um málum er greint i kúltúr og
sivilisasjón. Mörkin þar á milli
eru oft einnig ógreinileg.
— Tékkneskur rithöfundur að
nafni Capek, skýtur Dana inn i,
skýrir þennan mun þannig: Þeg-
ar siviliseraður maöur
stigur ofan á fótinn á þér biöur
hann afsökunar, en, kúltiveraður
maöur aftur á móti reynir að
stiga ekki ofan á þig.
— En, heldur Þorsteinn áfram,
við setjum þessum myndum
ákveðin takmörk og tökum i þeim
fyrir ólik viðfangsefni. 1 fyrri
myndinni reynum við að gefa
hugmynd um mannlifið i sjávar-
þorpi og gera athugun á þvi að
hve miklu leyti, og þá hvernig,
fólkið nýtur hinna ýmsu greina
menningar, þ.e. þeirra greina
lista og félagslifs, sem framleidd-
ar eru þar og stundaðar. Ég verð
að segja að þvi miður'höfum við
komizt að raun um að Ibúarnir i
þorpinu eru mjög afskiptir i þessu
tilliti. Þeir eiga glæsilegt félags-
heimili, sem á að vera eins konar
menningarhof i byggðarlaginu,
en það virðist engan veginn virka
hvetjandi og nær eingöngu notað
til dansleikjahalds. í siðari
myndinni erum við i Reykjavik,
þar sem skilyrðin eru betri og fólk
vinnur yfirleitt reglulegri vinnu
en i sjávarþorpinu. Hér einbeit-
um við okkur að þvi að reyna að
lýsa sambandinu milli listfram-
leiðenda og neytenda. Við sýnum
verk listamanna og fáum að
heyra hjá þeim ,hvað þeir vilja
segja með verkum sinum ■ og
hverjum þeir ætla þau. Siðan
spyrjum við fólk á vinnustöðum,
hvaða menningarviðburði það
sæki og hvernig verk þeir vilji sjá
og berum þetta tvennt saman.
Þarna er um að ræða mikið bil á
milli framleiðenda og neytenda. -
Þetta eru menningarpólitiskir
þættir, sem hljóta að lýsa að ein-
hverju leyti okkar afstöðu og er
ekki ætlað að vera hlutlausir.
— Er sjónvarpið skuldbundið
til að sýna þá, jafnvel þótt þeir
kunni að falla utan hlutleysis-
markanna?
— Sjónvarpið greiðir okkur
ákveðna upphæð fyrir myndirnar
og siðan ræður það hvort, hvar og
hvenær myndirnar eru sýndar.
Einu réttindin sem við höfum eru
þau, að myndunum verði ekki
breytt frá þvi sem við gerum þær,
án okkar samþykkis.
— Nú vinnurðu sjálfstætt að
kvikmyndagerð. Hefurðu hugsað
þér að vinna sjálfstætt áfram eða
kysirðu heldur að vinna hjá sjón-
varpinu eða einhverri annarri
stofnun?
— Það sem mér leiðist við að
vinna sjálfstætt er að þurfa að
vera að vasast með peninga, þvi
ég hef ekkert vit á peningum.
Annars skiptir það ekki megin-
máli hvort ég vinn sjálfstætt eða
fyrireitthvert fyrirtæki eða stofn-
un ef ég fæ að vinna eins og ég vil
og án ritskoðunar af einhverju
tagi.
Þ.A.
8 VIKAN 34. TBL.