Vikan - 04.12.1975, Blaðsíða 79

Hann stóð upp við altarið og var
klæddur í hökkul úr hvítu silki með
ísaumaðri gylltri lilju, sem hann
hafði fengið að láni hjá hirðpresti
Loðvíks 18., Alexandre de Talleyr-
and-Perigord (1). Gauthier de Chaz-
ay ábóti gerði athöfnina hátíðlega.
Lítill, veikburða líkami prestsins
klæddur 1 þennan messuskrúða gerði
það að verkum, að hann varð að
leggja aukna áherslu á athöfnina
með hægum áhrifarlkum hreyfing-
um. Af einhvers konar þrákelkni
var framkoma þessa fjörutíu og
þriggja ára gamla manns fjörleg, og
aðeins grásprengt hárið, sem tók
við, þar sem krúnurakaða hvirflinum
sleppti, benti til þess á hvaða aldri
hann var. En Marianne leit á þessi
ellimörk af ástúð og gerði sér óljóst
grein fyrir því, að þau voru tilkomin
vegna áralangs þrældóms í þjón-
ustu annarra. Hún ann honum
innilega bæði vegna þess, sem hún
vissi um hann og hins sem hana
renndi grun í. En einmitt sökum
þessa bar dálítinn skugga á núver-
andi hamingju hennar, enda virt-
ist hinn elskulegi guðfaðir hennar
ekki endurgjalda þessa ást hennar.
Hún vissi, að honum gast ekki að
því, að hún skyldi giftast enskum
manni af mótmælendatrú. Hann
sjálfur hefði helst kosið einhvern
útlaga í fylgdarliði hertogans af
Berry, og hann var einungis að upp-
fylla óskir látinnar konu. En auk
þess virtist de Chazay ekki kunna
við Francis Cranmere sem mann, og
hann var eingöngu að framkvæma
heilaga skyldu sfna sem prestur, án
þess að hugur fylgdi máli.
Er athöfnin var yfirstaðin, gekk
hann til brúðhjónanna, og Marianne
brosti uppörvandi til hans, eins og
hún vildi með því slétta ur hrukk-
unum milli augna hans og láta hann
taka þátt í gleði sinni. Andlits-
svipur hennar virtist segja. ,,Ég
veit, að þú annt mér. Af hverju
getur þú ekki lfka verið hamingju-
samur?” Þessi þögla spurning var
ekki laus við kvíða. Nú þegar Ellis
var látin var hann hið eina, sem hún
átti eftir, og hún vildi, að hann
tæki heils hugar þátt f gleði hennar.
En ábótinn ygldi sig stöðugt.
Hann leit hugsandi á hin ungu brúð-
hjón, og Marianne hefði getað svarið
fyrir, að í augum hans brá fyrir
einkennilegu sambandi af meðaumk-
un, reiði og óvissu. Þögnin varð brátt
svo þrúgandi, að Gauthier de Chazay
varð sér þess meðvitandi. Gleði-
snautt bros lék um varir hans, er
hann tók í hönd brúðurinnar.
,,Ég óska þér alls hins besta, ljósið
mitt. Að svo miklu leyti sem guð
ætlast til þess, að við séum ham-
ingjusöm hér f þessum heimi. Hann
einn veit, hvenær við munum hittast
á ný.”
(1) Frændi hins fræga ráðherra Napó-
leons, sem hafði verið trúr krúnunni.
,,Ertu á förum?” spurði stúlkan
og varð felmtri slegin. ,,Þú hefur
ekki minnst einu orði á það við
mig.”
,,Ég vildi ekki valda þér áhyggjum
og varpa skugga á hamingju þína. Já,
ég er á förum til Rómar. Hinn
heilagi Faðir hefur óskað eftir nær-
veru minni. En nú fel ég þig í
hendur eiginmanns þíns. Ég vænti
þess, að hann muni gæta þín vel.”
Síðustu orðunum beindi hann til
unga mannsins. Cranmere lávarður
rykkti til höfðinu og rétti úr bakinu
um leið og hann leit í augu ábótans.
,,Ég vona kæri ábóti . að þér efist
ekki um það.” Dálítilli ögrun brá
fyrir í rödd hans. ,,Marianne er
mjög ung, og ég er viss um, að hún
verður auðsveip. Hví skyldi hún
ekki verða hamingjusöm?”
,,Að vera auðsveipur er ekki allt.
Það er líka nokkuð til sem heitir
blíða, eftirlæti, skilningur og ást.”
1 ' rödd beggja mátti greina niður-
bælda reiði, er skaut Marianne skelk
í bringu. Varla ætluðu eiginmaður
hennar og presturinn, sem var ný-
búinn að leggja blessun sfna á sam-
band þeirra, að fara að rífast þarna
frammi fyrir altarinu? Henni var
ómögulegt að skilja þessa illa duldu
andúð, sem guðfaðir hennar hafði á
þeim manni, sem lafði Ellis hafði
valið handa henni. Hún gerði sér
óljóst grein fyrir því, að bessi óvild
var ekki af trúarlegum toga spunn-
inn, heldur var henni beint að Francis
sjálfum. En hvers vegna? Hvað
gat ábótinn haft við hann að athuga?
Cranmerc lávarður var bæði glæsileg-
ur, hugdjarfur, aðlaðandi og gáf-
aður. I hvert skipti sem Marianne
reyndi að festa hendur á kostum
mannsins síns, þá varð hún venju-
lega uppiskroppa með lýsingarorð.
En f þetta skipti þurfti hún ekki
að skipta sér af málinu. De Chazay
ábóti batt endahnútinn á það með
þvf einfaldlega að segja: ,,Ég fel
yður hana f hendur.
,,Þér getið verið alveg rólegur,”
var hið þurra svar, er kom á móti.
Ábótinn sneri sér snöggt aftur að
altarinu og tók kaleikann, en fór
því næst inn í gömlu dyngju lafði
Ellisar, sem hafði af þessu gefna
tilefni verið gerð að skrúðhúsi. Ekki
svo að skilja að frænka hennar hefði
nokkru sinni notað þetta herbergi
sem dyngju. Það var venjulega fullt
af reiðtygjum eða veiðiútbúnaði. Þar
voru engar hægar sessur.
Francis brosti nú til konu sinnar
rétt eins og hann hefði allt í einu
losnað úr viðjum. Hann beygði
sig lftillega fram og bauð henni arm
sinn.
„Eigum við að koma elskan mín?”
Hlið við hlið gengu þau hægt
eftir endil'öngum salnum. Aðeins
fátt fólk var viðstatt, enda hæfði
það best brúðkaupi, sem fylgdi svona
fast f kjölfar jarðarfarar. En þessir
fáu gestir bættu það upp með gæð-
um sfnum, sem á skorti magnið.
Auk þess var þjónustuliðið þarna
mætt og stóð í einum hnapp rétt
innan við dyrnar.
Ákveðinn leiddi Francis konu sfna
til prinsins af Wales, sem ásamt
nokkrum vinum sfnum hafði heiðrað
þau með nærveru sinni. Er hún
gerði djúpa hnébeygju fyrir prinsin-
um undraðist Marianne, að hún
skyldi ekki verða meira snortin.
Hinn tilvonandi konungur hafði
góða framkomu og var á vissan hátt
tignarlegur, en hann var að nálgast
fimmtugt. Meðfædd átfrekja gerði
það hins vegar að verkum, að hann
var hlaupinn í spik, og ölroði hafði
smátt og smátt lagt undir sig andlit
hans. Nefið var hefðarlegt, augna-
ráðið valdsmannslegt og varirnar
nautnaríkar, en þetta forðaðj ekki
hans hátign frá því að vera í aðra
röndina hálfspaugilegur. Allir í
Englandi, jafnvel hin saklausa Mari-
anne, vissu, að prinsinn lifði all-
svallsömu lífi, og auk þess var hann
blygðunarlaus' tvíkvjénismaður.
Hann hafði fyrst gengið að eiga hjá-
konu sína Mary Fitzherbert, en því
næst verið neyddur til þess að kvæn-
ast prinsessu Caroline af Brunswick,
sem hann fyrirleit af öllu hjarta.
„Georgy”, eins og hann var oft
nefndur, brosti vingjarnlega til hinn-
ar ungu brúður og bjóst til að láta
svo lítið að hjálpa henni að rétta
úr sér.
„Hrífandi!” sagði.hann. ,,Mjög
hrífandi, lafði Cranmfre. Svei mér
þá, að ef ég væri- ekki nú þegar
vel birgur af eiginkonum, held ég,
að ég hefði freistast til þess að nema
ýður á brott frá Francis. Ég óska
yður innilega til hamingju.”
,,Ég þakka yðar hátign,” stundi
Marianne út úr sér, en í eyrum
hennar bergmálaði enn þessi klið-
mjúki hljómur hins nýja nafns. En
prinsinn var óðara farinn að slá um
sig með bröndurum og hló hrossa-
lega, og af skyldurækni tóku Francis
og hinir þrír herramenn, sem höfðu
safnast saman umhverfis ríkisarfann,
undir þennan hlátur. Þessa þrjá
menn hafði Marianne séð nokkrum
sinnum áður. Þeir voru allir þrír
drykkjufélagar prinsins, og Francis
var oft 1 slagtogi með þeim. Þetta
voru þeir Moira lávarður, hr. Or-
lando Bridgeman og konungur
spjátrunganna, George Bryan
Brummel. I laglegu andliti hins
síðastnefnda var óskammfeilið, upp-
brett nef, sem skagaði upp yfir hvítt,
fíngert hálslín með svo mörgum fell-
ingum, að mann sundlaði, og ljóst
hár hans var allt í óreiðu.
Cranmere lávarður þakkaði prins-
inum með sinni djúpu röddu fyrir
að heiðra þau með nærveru sinni
og kvaðst vonast til, að hans hátign
myndi láta svo lítið að þiggja hjá
þeim kvöldverð.
,,Ég þakka gott boð,” sagði prins-
inn, ,,en ég er búinn að lofa lafði
Jersey að fara með hana til Hatchett
að velja handa henni vagn. Það
er ekki hlaupið að því að velja nýjan
vagn, og leiðin til London er löng.
Ég verð því miður að haska mér.”
,,Ætlið þér að fara 1 kvöld?”
Marianne undraðist að sjá óán-
ægjusvipinn á andliti mannsins síns.
Var hann virkilega svona leiður yfir
því að sjá á bak þessum tigna
gesti? Hún sjálf gat varla beðið
eftir þ'ví að þetta fólk færi, svo að
hún gæti verið ein með manninum,
sem hún elskaði. Öll þau ungu
brúðhjón, sem hún hafði lesið um
1 skáldsögum, höfðu óskað þess heit-
ast að geta hvatt gesti sína.
Aftur rak prinsinn upp þennan
hrossahlátur.
,,Ertu svona hræddur um að vera
skilinn einn eftir á brúðkaupsnótt-
ina. Ekki er það líkt þér Francis,
en hertu upp hugann, ég mun skilja
betri helminginn minn eftir. Moira
verður um kyrrt og eins ameríkan-
inn. Og svo er það fallega frænka
þtn.”
Nú var komið að Marianpe að
bæla niður vonbrigði sín. Hinn
hégómlegi Moira lávarður í fíngerðu
fötunum sínum og svo daufur, að
hann virtist vera að þvl kominn að
sofna, skipti hana éngu máli. En
hún þurfti ekki að líta tvisvar á
manninn, sem prinsinn.skírskotaði til
sem ameríkanans , til þess að vera viss
um, að henni geðjaðist ekki að hon-
um. Og svo var það „fallega frænk-
an”, Ivy, þetta merkikerti. Frá því
að þær hittust í fyrsta sinn hafði hún
litið á Marianne eins og hverja aðra
frumstæða sveitapíu og tranað sér
fram 5 skjóli þess, að hún var frænka
Francis.
Hún snéri sér undan til þess að
dylja gremju sína, en á hinn bóg-
inn virtist Francis aftur vera búinn
að taka gleði sína. Augu hennar og
ameríkanans mættust nú. Hann var
ekki í hópnum, er þyrptist utan um
prinsinn, heldur stóð hann úti við
glugga. Hann var með hendur fyrir
aftan bak, dálítið gleiðfættur, og var
á svipinn, eins og hann hefði dott-
ið inn I þetta samkvæmi af tilviljun.
Hann virtist í hróplegri mótsögn
við aðra viðstadda. Þessi mótsögn
var það fyrsta, sem Marianne hafði
tekið eftir, er hún var kynnt fyrir
honum, og það hafði ýft skap henn-
ar. Kæruleysisleg framkoma þessa
ókunna manns jaðraði við skeytingar-
leysi og var bein ögrun við óaðfinn-
anlega framkomu. hinna. Það var
ekki aðeins hörundslitur hans, úti-
tekið og veðrað andlitið, sem sló
hana, er hún bar hann saman við
hina fölbleiku, striðöldu englend-
inga. Þeir voru aðalbornir, flestir
þeirra miklir landeigendur, en hann
var einungis sjómaður, sem átti ekki
49. TBL. VIKAN 79