Vikan - 15.05.1980, Blaðsíða 37

MJK* mmm
Vökvun plantna
Það eru til óteljandi ráð um
rétta vökvun stofublóma. Einn
telur rétt að vökva lítið og oft,
annar sjaldan og mikið og sá
þriðji hefur enn eina skoðun é
málinu.
Einnig temprar það hita hennar
og stuðlar að efnabreytingum
sem nauðsynlegar eru plöntunni
til vaxtar. En gætið þess að
moldin sé ekki stöðugt blaut, því
þá útilokið þið loft, sem nauðsyn-
legt er öndun plöntunnar.
ánægjan af að fygjast með
þroska plöntunnar, sem gefur
eigandanum ómældar ánægju-
stundir. Margir halda því fram,
að ekki megi þakka fyrir
græðlinga, ef þeir eigi að dafna
vel, og helst eigi að stela þeim!
Ekki er auðvelt aðfjölga öllum
inniblómum með græðlingum.
Fer þetta alveg eftir tegundum.
Annars virðist einum takast það
mæta vel sem öðrum reynist
ókleift. Á hið sama við á flestum
sviðum. Aðalatriðið er að
hæfilegur raki haldist hið næsta
græðlingnum, að ekki skíni sterk
sól á hann — en birta verður þó
að vera næg. Ekki má vera mikil
hreyfing á lofti umhverfis
græðlinginn, hann tapar þá raka
og visnar jafnvel. Látið ekki
græðlinginn verða fyrir raka-
missi, setjið jafnvel glerkrukku
yfir hann, þegar búið er að stinga
sprotanum í mold. Sumir nota
alltaf þá aðferð að stinga
græðlingnum í vatn, fá á rót og
setja síðan græðlinginn beint í
mold. Aðrir stinga sprotanum
strax í mold, hvolfa glasi eða
krukku yfir og vökva vel. Þannig
umbúnaður virkar nánast eins og
gróðurhús. En gleymið ekki að
lyfta glerílátinu annað veifið af
græðlingnum, svo ferskt loft
komist að honum. Þerrið þá
rakann af ílátinu og vökvið um
leið. Vfirleitt tekur það 3 til 4
vikur að græðlingur nái að
rótfesta sig, getur tekið lengri
tíma hjá vissum tegundum. En
strax og þið erum viss um að
græðlingurinn sé búinn að fá
rætur f jarlægið þið umbúnað
allan.
Yfirleitt finna blómaræktendur
sjálfir sitt kerfi að fara eftir.
Byrjendum er hins vegar
ráðlagt að fylgjast vel með
hvernig jurtir þeirra haga sér.
Vatnsþörf plantna er auðvitað
misjöfn og svo verðum við líka
að hafa í huga birtu, hita og
loftraka okkar húsakynna. T.d.
má fullyrða, að þar sem geisla-
hitun er virðist loftið áberandi
þurrt. Ef mikið er um bækur og
pappír gildir hið sama. Loftraki
er sem sagt ekki viðunandi.
Margir kaupa svokölluð rakatæki
og vissulega er bót að því. Aðrir
láta sér nægja að hafa skálar
með vatni einhvers staðar í
felum. En vitaðeraðþarsem
fiskabúr eru þarf ekkert þessara
ráða.
Við lærum öll af reynslunni og
óhætt er að segja að á þessu sviði
er það gilt. Sumum tekst fljótt að
temja sér rétta vökvun. Blóma-
fólk litur yfirleitt til sinna
plantna einu sinni eða tvisvar á
dag. Þannig kynnist maður best
þörfum hverrar plöntu fyrir sig.
Stofublóm virðast ekki drekka
vatn á ákveðnum timum eða
þurfa jafnmikinn skammt að
staðaldri. Vökvun fer nokkuð
eftir vaxtarstigi plöntunnar,
þ.e.a.s. aldri og þroska. ilátið
hefur lika mikið að segja. Plast-
pottar eru þéttir, en leirpottar
gljúpir. En galdurinn er og
verður að vökva þegar nauðsyn
krefur og læra hvenær sú þörf er
fyrir hendi.
Vatnið leysir upp nauðsynleg
næringarefni úr moldinni og
ræturnar innbyrða þessi efni og
frá þeim berast þau um plöntuna.
Það er nú svo, að é fæstum
heimilum er unnt að taka tillit til
stofublóma hvað hitastigi
viðkemur. Mannfólkið situr í
fyrirrúmi. En við getum verið
varkár og forðað blómunum úr
gluggunum, t.d. þegar mjög kalt
er í veðri. Ef mikill kuldi er úti
eða dragsúgur myndast geta
sumar plöntur hreinlega drepist
— aðrar kunna að jafna sig.
Það er varhugavert að koma
pottablómum fyrir nálægt
miðstöðvarhita. Loftið umhverfis
plönturnar verður of þurrt og á
veturna, þegar birta er mjög
lítil, er þetta enn hættulegra.
Bæði dragsúgur og miklar hita-
sveiflur eru eitthvað það versta
sem komið getur fyrir plöntur.
Grœðlingar
Flestir sem fést við ræktun
innijurta hafa af því ánægju að
ala upp sínar plöntur sjálfir. Nú
hefur fram að þessu verið álitið
eitthvert einkamál kvenna að
fást við ræktun stofublóma.
Auövitað er það ekki siður
ánægjuefni fyrir karlmenn og
börn að sjá líf vaxa, fylgjast með
nýjum sprota sem reynir sig í
tilverunni.
Eftirlætisplöntur blóma-
ræktunarfólks eru yfirleitt jurtir,
sem viðkomandi laumaðist til að
klípa smá sprota af hjá kunningj-
anum og hefur með natni hjálpað
til þroska. Það er ekki þar með
sagt, að þarna sé á ferðinni
mesta skrautjurtin. Þaöer
20. tbl. Vikan 37