Vikan - 17.04.1986, Blaðsíða 11

Abdeliah Dhour eða Abdou er slagverksleikari, danskennari og
myndlistarmaður frá Casablanca í Norður-Afríku. Hann stundaði
myndlistarnám í Frakklandi og þaðan lá leiðin til Islands. Síðan hann
kom hingað hefur hann unnið margs konar störf, starfað með íslenskum
hljómsveitum, sem sessionmaður, spilað á hljómplötum og leikið í kvik-
myndinni Gullsandur. Hann var um tíma í Myndalista- og handíðaskól-
anum en hefur nú snúið sér eingöngu að tónlist og dansi og kennir
Afríkudans í Kramhúsinu í Reykjavik.
Hvernig stóð á því að þú komst til íslands?
Eg var í Frakklandi og kynntist konunni minni þar. Kannski var
hún bara þar til að leita sér að manni. Abdou lítur hlæjandi til Ás-
rúnar Jóhannsdóttur, konu sinnar, sem hefur í þessu gengið inn í
stofuna. Við vorum búin að vera saman í nokkra mánuði þegar við
fluttumst til Islands, 1982, 17.júní.
Hvernig var að koma til íslands?
Það var mjög erfitt fyrst, öðruvísi fólk, ekkert sambærilegt við það
sem ég þekkti. Ég var líka öðruvísi en fólkið. Fólkið talaði ekki frönsku
og ég talaði ekki íslensku og fólkið er svolítið lokað. Mig langaði að
halda áfram að starfa að minni list, en það var erfitt því þetta var
nýtt fyrir fólki - Afríkutónlist og slagverk - og fólkið þekkti þetta
ekkert. Ég reyndi að spila en það gekk ekki vel, þetta tók svona eitt ár.
En ég var mjög duglegur að reyna allt til þess að gera það sem ég
vildi og konan mín hefur hjálpað mér mikið. Núna hafa margir gaman
af því sem ég er að gera og margir eru forvitnir. Það sem skiptir máli
fyrir mig er ekki endilega að fólk verði slagverksleikarar eða dansarar
heldur að það læri að meta annan kúltúr sem það hefur aldrei kynnst
neitt áður að ráði. Það er mjög lítið sýnt frá afrískri menningu í sjón-
varpi. Það eina sem er sýnt eru hörmungarnar og hungursneyðin í
Afriku.
Ertu alinn upp við tónlist, byrjaðir þú að læra að spila strax þegar þú
varst lítill?
Ég get ekki sagt hvenær ég byrjaði að læra að spila. Tónlistin er í
blóðinu á mér. Mamma mín er tónlistarkona og listakona og allir í
fjölskyldu minni syngja og spila svo ég er fæddur inn í þetta.
Mamma er vefari og söng alltaf við vinnupa og ég held að það sem
hún gerði hafi haft mjög mikil áhrif á mig. Ég var alltaf að teikna og
lita mynstur fyrir hana. Pabbi var hins vegar mjög á móti þessu. Hann
vildi að ég lærði eitthvað nytsamlegt, yrði flugmaður eða læknir eða
eitthvað slíkt, og hann sló mig oft og rak mig til að fara að lesa. Ég
fór eitt ár í verslunarskóla, en það gekk ekki. Ég tók mitt próf og allt
það en þetta er nokkuð sem ég vildi alls ekki vinna við. Ég fór því aftur
í myndlistarskóla í Tetuan sem er önnur borg í Marokkó. Þar var ég
í þrjú ár, langt frá pabba! Síðan fluttist ég til Frakklands og það var
þar sem ég fór að kynnast sjálfum mér, hvað ég væri og hvað ég vildi
gera. Ég var með styrk frá Marokkó og oft þurfti ég að bíða lengi eft-
ir peningum. Þá voru margir slagverksleikarar í Frakklandi og ég gat
spilað fyrir peninga á götum úti og þannig og síðan komist í kynni við
þekkta tónlistarmenn í Montpellier og spilað þar.
Hvernig var þegar þú komst fyrst til íslands, hvernig gekk þér að fá
vinnu?
Það var mjög erfitt að fá vinnu en að lokum fór ég að vinna í slátur-
húsi á Kópaskeri. Ég hafði aldrei unnið áður, það er að segja fasta
vinnu frá átta til fimm. Ég hafði bara spilað hér og þar þegar mig vant-
aði peninga og þannig. Þessi reynsla var góð en erfið. Ég talaði ekki
íslensku og ekki ensku og á Kópaskeri talaði enginn frönsku. Ég var
því mjög einangraður og líkaði það illa. Ég gafst upp eftir þrjár vikur.
Síðan kom ég suður og var atvinnulaus í svona þrjá mánuði. Þá fór ég
að vinna í fiski, síðan hjá Nóa og Siríusi og svona eitt og annað. Það
er ekkert nema gott og blessað við það að vinna en ég var samt alltaf
að leita mér að einhverju sem ég fílaði að vinna, ekki bara púla og
púla. Svo varð ég líka var við fordóma en ég vil helst ekki tala mikið
um það. En þeir eru til. Mér fannst þetta sérstaklega slæmt fyrir nokkr-
um árum og þá var ég mjög reiður út af því. Mér fannst Islendingar
bara helvítis rasistar. En þetta er mikið betra núna þegar ég skil hvað
fólkið og segir og það skilur mig og ég þekki fólk betur og það mig.
Núna er þetta ekkert vandamál. Oðru hverju á diskótekum og skemmti-
stöðum verð ég fyrir því að fullir menn koma til mín og segja eitthvað
en ég tek það ekkert nærri mér. Ég er svertingi og tala bara frönsku
og var þess vegna öðruvísi, en þetta var ekkert eins og milli hvítra og
svartra víða í öðrum löndum.
Hvað ertu nú að kenna í Kramhúsinu?
Ég er að kenna Afríkudans. Fólk er forvitið og það kemur til að
læra eða í það minnsta til að prófa. Þessi dans er nokkuð sem er mér
mjög eðlilegt og kemur með tilfinningunni. Hann byggist ekki á sporum
eða tækni en það sem er númer eitt er takturinn. Menn þurfa að hafa
takt og tilfinningu og vera með mjúkar hreyfingar.
En hafa íslendingar þennan takt?
Tilfinningin er hreytileg. Tökum til dæmis bandarískan og brasilísk-
an jass. Grunnurinn er hinn sami en takturinn, tilfinningin, er önnur.
íslendingar geta ekki dansað eins og Afríkubúar og Afríkubúar ekki
eins og Islendingar. Umhverfið og uppeldið skiptir miklu máli. Ég er
fæddur í Afríku og hlustaði á þennan takt á hverjum degi í útvarpi
og sjónvarpi frá því ég var lítill. Ef einhver Islendingur kæmi til Afr-
íku og byggi þar i þrjátíu ár gæti hann líklega dansað eins og Afríkubúi.
Þórey Einarsdóttir.