Vikan - 17.04.1986, Blaðsíða 31

EFTIR BRYNDÍSIKRISTJÁNSDÓTTUR
MYND/R TÓKRAGNAR TH.
Girðingin kringum Keflavíkurflugvöll virkar ekki
ósvipað og Berlínarmúrinn. Við vitum reyndar að
þar fyrir innan býr og starfar hópur af fólki; bandarísk-
ir hermenn og fjölskyldur þeirra, en fæstir láta sig
það nokkru varða nema til að mótmæla veru hersins
á íslandi. Herinn er hér og ekki sjáanlegt að þar
verði nein breyting á og því er ekki úr vegi að kynnast því
örlítið hvernig lífi þetta sambýlisfólk okkar lifir.
Hermennirnir starfa ýmist hjá sjóhernum eða flughernum,
annaðhvort sem óbreyttir eða foringjar. Margþætt starfsemi
er þarna í gangi og þar sem Varnarliðinu er ætlað að verja
landið hefur það á að skipa fullkomnum tækjum ásamt
töluverðum mannafla. Tvær ratsjárstöðvar fylgjast með
flugumferð í kringum landið og ef ókunn vél sést á ratsjár-
skerminum ber 57. orrustusveit Varnarliðsins ábyrgð á að
bera kennsl á hana. Samkvæmt upplýsingum frá Friðþóri
Eydal, upplýsingafulltrúa varnarliðsins, er flogið að meðal-
tali um 140 sinnum á ári til móts við ókunnar vélar við
ísland og í 95% tilfella síðasta árs var um sovéskar herflug-
vélar að ræða.
Sjóherinn notar síðan Orion skrúfuþotur til kafbátaleitar
í grennd við landið. Þessar vélar ei'u ákaflega vel tækni-
i væddar og í þeim eru fullkomnar ratsjár. Til að fmna kafbáta
neðansjávar er litlum hljóðbaujum sleppt í sjóinn og á þær
hlustar áhöfn vélanna, matar síðan upplýsingarnar í tölvu
um borð sem kemur þeim áfram til tölvu á Vellinum. Þannig
greinist jafnvel tegund kafbátar án þess að hann komi
nokkurn tíma upp á yfirborðið.
Til að vinna þessi störf og ótal önnur sem hernum fylgja
eru á Vellinum um 5000 manns, hermenn og fjölskyldur
þeirra, síðan eru þar um 2000 Islendingar við störf, þar af
vinna um 1100 hjá Varnarliðinu. 70% hermannanna eru hér
aðeins í eitt ár, en heppilegast þykir að fá hingað til starfa
fjölskyldufólk því það dvelur yfirleitt lengur og meira jafn-
vægi skapast í byggðinni. Swettfjölskyldan hefur verið hér
í þrjú ár og lítur á Island sem heimkynni sitt. Við fylgjumst
með þeim daglangt og fáum þannig örlitla innsýn í daglegt
líf fólksins á Vellinum. Einnig heimsækjum við ung hjón
sem nýkomin eru til íslands og kynnumst þeirra lífi. Fylgdar-
maður okkar og hjálparhella var Friðþór Eydal.
Richard Swett er liðsforingi
(officer) í sjóhernum og starfar
sem fjármálastjóri hjá kafbáta-
leitarstöðinni. Hann kennir
jafnframt á sálfræðikúrsum við
útibú Maryland háskólans á
Vellinum. „Mér fmnst sérstök
fegurð við þennan hluta Islands
þó hér sé berangurslegt. Við
höfum fallegt útsýni yflr „Smok-
ey Bay“ og fjöllin frá heimili
okkar og finnst við ekki fara á
mis við neitt. Það er mjög gott
að vera á Islandi því lífið hér
er einfalt og öruggt og minnir
mig á lífið í Bandaríkjunum
þegar ég var að vaxa upp, þá
voru ekki þessir glæpir.“
Patricia Swett vinnur einnig
fyrir kafbátaleitarstöðina og sér
um að panta alls kyns varahluti
og birgðir fyrir mennina. Til að
örva fjölskyldur til að setjast
hér að er alltaf tryggt að eigin-
konurnar geti fengið atvinnu
við sitt hæfi ef þær óska. „Allri
fjölskyldunni líkar vel hér og
það er ekkert í Bandaríkjunum
sem við söknum. Það er margt
hægt að gera hérna með börn-
unum og eitt af því sem þeim
finnst mjög gaman er að fara í
frystihúsin í Keflavík til að
kaupa fisk í matinn.“