Vikan - 09.01.1992, Qupperneq 61

KROSSGÁTUGERÐ: GUdJÓN BALDVINSSON
sogast fram og aftur og kastast um stórgrýtta
fjöruna aö þau voru óþekkjanleg. Ekki skinn-
pjatla á andlitinu, ekki eitt einasta bein heilt.
Björgunarmennirnir ýmist grétu eöa köstuöu
upp er þeir sáu hve helgreipar hafsins voru
miskunnarlausar. Þeir gengu samt hart fram í
aö gera þaö sem skyldan bauð þeim, brutust
áfram til aö Ijúka þessu sem allra fyrst. Svo var
eins og mitt í öllum sortanum heföi kviknað Ijós
sem geröi mennina enn ákafari í leit sinni um
fjöruna. Þeir höföu fundið mann á lífi en aðeins
einn. Lemstraöur í andliti og brotinn á öðrum
fæti fannst Skorri í grýttri fjörunni.
Það kom í hlut Skorra að skýra frá aðdrag-
anda þessa mikla slyss sem kostaði yfir þrjá
tugi manna lífiö. Hann var ungur maður og
niðurbrotinn, fullur samviskubits vegna þess
eins aö hafa komist lífs af úr hildarleiknum og
átti erfitt meö aö horfa upp á grátandi barn-
margar ekkjur, börn og heila systkinahópa
sem spuröu án þess aö spyrja. Hvers vegna
þú frekar en einhver annar? Þú sem hvorki átt
konu né börn. Skorri meitlaðist af þessari til-
finningu.
Þessi dulbúni djöfull, sem þjóðin kallaði gull-
námu, haföi skorað hann á hólm. Hann tók því
af karlmennsku og reisn, þess vegna geröi
hann sjómennskuna aö ævistarfi. I gegnum
áratugina haföi líf hans veriö helgað áskorun
hafsins. Skip fórust og félagar drukknuöu,
menn örkumluðust í viðureign sinni viö hafið.
Skorri var ávallt viöbúinn hinu versta af þeim
skratta sem hann hugöi hafið vera. Það hlaut
að vera tilviljun ein sem réö því aö hann hafði
ekki verið lostinn banahögginu eins og félagar
hans foröum. Þessi tilfinning geröi Skorra
óvæginn og ósérhlífinn sjómann, hvarvetna
eftirsóttan. Hann gætti viðvaninganna sem
væru þeir hans eigin synir, minnugur drengs-
ins forðum. En hafiö vildi einfaldlega ekki taka
hann, sneiddi alveg hjá honum.
Nú var rúmt ár síðan Skorri gamli kom í
land, saddur af sjómennskunni og öllu því
basli sem henni fylgdi. - Úr því aö Ægir vildi
mig ekki öll þessi ár skal hann ekki fá mig, hel-
vítið, sagöi gamli maðurinn í kveðjuskyni á
bryggjunni. Skorri átti lítið hús í rótgrónu hverfi
í gamla austurhluta borgarinnar. Hann hafði
ekki einsett sér eins og svo margir uppgjafa-
sjómenn aö vera í návist hafsins. Honum
nægöi aö sjá Esjuna og þegar best lét vestur
undir Jökul. Hann haföi nógu lengi öslaö öldur
og ógnir þess umfangsmikla hafs sem umlukti
strendur litlu eyjunnar í noröri. í sextíu ár hafði
hann gefið hafinu kost á aö ná sér, nú var það
færi gengið því úr greipum.
Veiðibjallan, sem lenti í ætisleit í garðinum
hjá Skorra, hafði komið þar fljótlega eftir að
Skorri kom í land. í fyrstu var hún stygg þegar
hann reyndi að færa henni æti en að fáum
dögum liðnum var hann farinn að strjúka þess-
um óvinsæla fugli um bakið. Nú var Hafsauga
daglegur gestur, kom og tók æti sitt en hvarf
síðan strax aftur að því loknu. Fuglinn sást
ekki fyrr en næsta dag er Skorri kallaði á sinn
sérstæða hátt. Úiii-úaaa!
Hafsauga tók æti sitt þennan dag sem áður
en í þetta sinn hvarf hann ekki á braut. Skorri
gamli hafði í fyrstu engar áhyggjur af því.
Hann leyfði Hafsauga að hoppa um í garðinum
án þess að skipta sér neitt af honum. Það var
ekki fyrr morguninn eftir að gamla manninum
hætti að standa á sama. Hann fór út í garðinn
en fuglinn kúrði á flötinni og hreyfði sig ekki.
Skorra varð hugsað til þess er hann forðum
daga lá í fjörunni og beið þess að sjá einhvern
lifandi mann. Gæti ekki blessaðurfuglinn verið
að hugsa einmitt það sama og hann forðum?
Hver gat svo sem sagt að fuglinn ætti ekki
sjálfstæða hugsun og vildi komast meðal jafn-
ingja sinna en gæti það ekki? Skorri fór inn,
náði sér í pappakassa og bjó um fuglinn. Þar
sem farteski hans var svo óvenjulegt hringdi
hann á lítinn sendiferðabíl og lét aka sér niður
á bryggju. Þangað hafði hann ekki komið síð-
an hann kvaddi skipsfélaga sína og fór í land
fyrir fullt og allt.
Hann borgaði bílinn og hélt með kassann
fram á bryggjusporðinn. Skorri gamli lagði
kassann frá sér á einn pollann og tók upp fugl-
inn sem lá þar alveg hreyfingarlaus. Hann
strauk honum dágóða stund um bakið og tal-
aði blíðlega til hans. Hann studdi hnjánum nið-
ur á fyrirstöðuna á bryggjuendanum og gerði
sig líklegan til að láta Hafsauga lausan. Þá
barði fuglinn skyndilega vængjunum og reif sig
lausan. Hann tók flugið beint úr fangi manns-
ins án þess aö nema við hafflötinn.
Skorri gamli átti sér einskis ills von og
steyptist fram af bryggjuhausnum, djúpt í
ískaldan sjóinn. Er honum skaut upp sá hann
Hafsauga hnita litla hringi yfir höfði sér. Fugl-
inn gaf frá sér hljóð sem minnti á hæðnishlátur.
Skorri gamli fann að heljarkraftur dró hann nið-
ur í kolsvart djúpið.
f F ((ióflAJd JMFM/A/ FMi TohuK HflóÖL Kflt-L ÍLflT KíaJöA' F'flRi Z E-ifl/5 S TÚlKA KOMflíT y FiR. flfliSSÍ 'OSKflR.
i flFuRto
'h Z' / É O
þf)A/A/lGr > >
SKEL KETJKÍ < , í y > i f KHLL
,/ 5 /wÁ- ib'bú FólÐft TÖLUR_ 3 £.'A/S z > V a/eó fcr
V 5 Ó'/HU. « /
HRóPf\(i 5éR_ E-FTft/ 8 ,/ > —v—
oRíawð; SMÁ- > > V OþEKKT
SE.i'öi KE'jR&i
Alfló K > 3 > i
/ z 3 y !e> ? <P ÍÚT
Lausnarorð 1-9 úr síðasta blaði: ÁSTARÓÐUR
l.TBL. 1992 VIKAN 57