Vikan - 20.02.1992, Blaðsíða 37

hún lemur þig eins og harðfisk ef henni sýnist svo.
Pabbi þinn er fyrir utan þetta að mestu enda gagn-
tekinn af eigin frama, virðist vera. Þú gefur jafnvel i
skyn að hann kunni að vera að flýja það atferli
mömmu þinnar sem þú mátt sætta þig við.
Ekki væri verra að þú segðir honum frá vandlæt-
ingu þinni og reiði vegna barsmíðanna og bentir
honum jafnframt á að seðlarnir, sem hann safnar
ótæpilega, munu ekki bæta þér þann skaða sem þú
kannt að hljóta vegna ofbeldisins sem móðir þín
beitir þig. Honum ber skylda til að styðja þig og
verður að gera sér grein fyrir að í þessu tilviki duga
peningar skammt enda virðast þeir ekki hafa gert
fjölskylduna hamingjusamari eða samheldnari. Þú
virðist nefnilega vera nokkuð afskiptur og einn í
þessum vanda þínum og ekkert talar þú um í bréf-
inu að systkini þín sæti sömu meðferð og þú, þó
mig gruni að svo kunni að vera.
Seðlasöfnun dugar þér skammt ef afsiðun, sem
liggur i ofbeldi móður þinnar á þér, þrífst á bak við
fín föt, utanlandsferðir, dýran húsbúnað og kannski
stórhýsi. Þú værir betur settur í tjaldi og laus við
barsmíðarnar. Auk þess er afleitt að þú skulir vera á
báðum áttum um hvort mamma þín elskar þig eða
hatar. Foreldrar eiga alls ekki að berja börnin sín,
alveg sama hvað á dynur. Eins er fáránlegt ef for-
eldri verður til að grafa undan trú barnsins síns á að
það sé elskað af foreldrum sínum og eigi bókstaf-
lega rétt á að vera elskað og virt af ástvinum sínum,
alls ekki vanvirt og hunsað, hvað þá barið eða mis-
þyrmt með öðrum hætti.
OFBELDI OG REGLUR
Hvað varðar mömmu þína reikna ég með að þú haf-
ir oftar en ekki látið hana heyra að þú óskir ekki eftir
að vera barinn vegna skoðana þinna eða hátternis.
Sér í lagi vegna þess aö það er sannanlegt að of-
beldi hefur aldrei orðið til að efla kosti þeirra sem
fyrir því hafa orðið, þvert á móti ef eitthvað er. Þú
finnur líka hvað þú ert orðinn reiður og niðurlægður
og það er í sjálfu sér ekkert óeðlilegt enda af gefnu
tilefni.
Hitt er svo annað mál að vitanlega verður að
reyna í öllum samskiptum að komast að samkomu-
lagi. Ekki síst á það við þegar um er að ræða grund-
vallaratriði eins og að virða mikilvægi þess að allir
heimilisfastir verða að muna að enginn einn, þar
sem fleiri búa saman, getur lifað einungis eftir þeim
hugmyndum, reglum og framkomu sem honum er
eðlileg og kannski fellur best.
Eðlilegast væri ef þú og mamma þín gætuð náð
að ræða saman af einlægni og hreinskilni þannig að
báðum tækist að halda virðingunni og fá að ein-
hverju leyti fram vilja sinn án hávaða eða barsmíða.
Það er nefnilega alveg sama hve mikið af veraldleg-
um gæðum þið eigið, ef þið getið ekki náð sæmi-
lega þægilegu og friðsömu andrúmslofti og ögn af
skilningi hvort á annars þörfum er hætt við innri tog-
streitu og svo í framhaldi af því hvers kyns afsiðun
I framkomu ykkar hvert við annað.
TOGSTREITA OG AFSIÐUN
Vart er hægt að ætlast til að þú, sem piltur sem ert
að verða fullorðinn karlmaður innan tíðar, getir sætt
þig við að vera mun lengur meðhöndlaður af eins
mikilli valdníðslu og barsmíðar alltaf eru, hver sem
framkvæmir þær. Sennilega er hyggilegt fyrir þig
jafnframt að reyna að leita þér hjálpar með aðstoð
neyðarlínu Rauða krossins. Símanúmer hjá Rauða-
krosshúsinu er fremst i símaskránni. Starfsfólk þar
hefur á sínum snærum alls kyns möguleika á að
veita þér upplýsingar um leiðir sjálfum þér til styrktar
út úr þessu kvalræði. Þú verður að leita réttar þíns
og það sem fyrst.
Vitanlega veistu að þú hefur sjálfur eignast það
mikinn líkamlegan styrk að trúlega væri tiltölulega
auðvelt fyrir þig, næst þegar mamma þín ræðst á
þig, að taka hendur hennar rólega aftur fyrir bak
hennar og leggja hana þegjandi yfir hné þér og
hreinlega rassskella hana af sæmilegri hógværð og
festu. Þetta læt ég fljóta með sem möguleika í al-
gjörri neyð og alls ekki hugsað til að mæla ofbeldi

bót. Málið er bara að ef fýkur i flest skjól verður
stundum að tala á annars konar tungumáli en okkur
er tamt. Jafnt sem áður er sú skoðun mín enn
óhagganleg að ofbeldi sé rangt atferli og alls ekki til
eftirbreytni enda fátt í mannlegum samskiptum
ömurlegra.
Ofbeldi á ekkert skylt við siðfágun og því heldur
hæpið að henni lærist að hegðun hennar er afsiðun
ef hún neitar öllum sakargiftum og hunsar fullkom-
lega ábendingar og rökræður sem tengjast hegðun
hennar. Atferli hennar er reyndar náskylt siðblindu,
auk þess að vera mögulega á einhvern hátt geð-
villutengt. Þó svarað yrði í sömu mynt er það jafnt
sem áður staðreynd málsins að það á engan að
lemja og allra síst þá sem minni máttar eru þó
vissulega geti innibyrgð reiði framkallað furðuleg
viðbrögð og umdeilanleg.
SJÁLFSVÍG ERU ALRÖNG
Hvað varðar það að kjósa ekki að lifa lengur er þetta
að segja. Það að deyja vegna eigin ákvörðunar er
rangt. Sjálfsvíg eru vá sem ekkert hefur í för með
sér annað en aukinn vanda þeirra sem þau fram-
kvæma. Hvort sem fólk trúir því eða ekki er líf að
loknu þessu og við komum í ríki Guðs í því andlega
ástandi sem við vorum í þegar við yfirgáfum likam-
ann. Sennilega verður okkur fljótt Ijóst við breyttar
ytri aöstæður að við gerðum rangt með því að
ákveða sjálf okkar skapadægur.
Vissulega má fullyrða að léttirinn er enginn við
aðgerð sem þessa. Mun líklegra er að til viðbótar
fyrra ástandi verði sektarkenndin vegna sjálfs-
morðsins óbærileg. Hertu því upp hugann, elskan,
og leitaðu þér stuðnings og hjálpar hjá faglærðu
fólki. Það borgar sig.
Hvað varðar framtíðarþrár þínar, svo sem löngun

til að læra læknisfræði, þá segi ég bara hér og nú að
vonandi fæ ég að verða fyrsti skjólstæðingur þinn,
alveg sama hvaða sérgrein þú velur. Það er kannski
rétt að þú vitir að ég er frekar fráhverf tannlæknum,
eiginlega hrædd við þá. Finnst þeir reyndar margir
ágætir þegar þeir eru ekki i vinnunni. Veistu að lífið
er það dýrmætasta sem þú átt og engin sérstök
ástæða til að láta ófullkomið fólk, þó skylt manni sé,
veikja tiltrú manns á að það geti verið bæði gleðilegt
og friðsamt.
Eða eins og kúgaði strákurinn sagði eitt sinn í
góðra vina hópi: „Elskurnar mínar, vissulega
vafðist mér tunga um háls þegar manneskjan
bara vatt sér að mér og sló mig. Málið er bara að
mér þótti þessi hegðun hennar svo heimskuleg
að ég ákvað að svona hallærishátt myndi ég
aldrei ástunda, jafnvel þó aðrir væru ekki öllum
stundum mér að skapi. Ég leit því bara á hana
og sagði: Vá, hvað verður um gullhringina ef
puttarnir fjúka af eða þannig.“
Elsku strákurinn minn, trúlega áttu án vesens og
mikilla vandræða lífið fram undan og megi Guð vísa
þér veg þess góða og friðsama héðan í frá.
Með vinsemd, Jóna Rúna.
Vinsamlega handskrifið bréf til Jónu Rúnu
og látið fylgja fullt nafn og kennitölu,
ásamt dulnefni. Svörin byggjast á innsæi
Jónu Rúnu og rithandarlestri og því miður
er alls ekki hægt að fá þau í einkabréfi.
Utanáskriftin er:
Jóna Rúna Kvaran, Kambsvegi 25, 104
Reykjavík.<
yiKAN 37