Menntamál - 01.12.1957, Blaðsíða 35
MENNTAMÁL
225
a. nemendur, sem fengið hafa fleiðrubólgu eða
þrimlasótt,
b. nemendur, sem eru samvistum við berklaveika,
d. nemendur, sem eiga foreldra eða aðra nána ætt-
ingja, sem ganga með arfgenga sjúkdóma,
e. nemendur frá sóðalegum heimilum eða heimilum,
sem eru í óreiðu á einhvern hátt,
f. nemendur, sem eru óreglusamir í háttum sínum,
til dæmis um mataræði, svefntíma og meðferð
nautnalyfja.
Skólalæknir þarf að hafa sérstakt eftirlit með þessum
nemendum og vera ráðunautur þeirra, foreldra þeirra og
kennai’a um meðferð á þeim. Annars getur hjálp þeim til
handa verið margvísleg eftir tilefni. Sjúka nemendur send-
ir skólalæknir til heimilislæknis, er annast viðeigandi
hjálp, eða stundar þá sjálfur, ef um héraðslækna er að
ræða. Þar sem starfandi eru sérfræðingar (augnlæknar,
háls-, nef- og eyrnalæknar o. fl.), eru sendir til þeirra
nemendur með sjúkdóma eða ágalla, sem undir sérgreinar
þeirra ber. Þegar um er að ræða taugaveiklun, röskun á
tilfinningalífi eða annað, sem birzt getur í hegðunarvand-
kvæðum, óknyttum eða miklu skeytingarleysi í námi, verð-
ur fyrst að leita rækilega að líkamlegum sjúkdómum, sem
verið gætu orsök, en síðan að grafast fyrir um umhverfis-
bundnar orsakir. Erlendis er lögð vaxandi rækt við geð-
vernd, og margir skólalæknar telja þann þátt skólaheilsu-
gæzlu einna mikilvægastan. Hafa skólar að bakhjarli sér-
stakar stofnanir, skipaðar sálfræðingum og geðlæknum,
er rannsaka slíka nemendur og aðstæður þeirra og leggja
heimili og skóla ráð um meðferð þeirra, en annast auk
þess greindarmælingar. Hér á landi hefur þessum þætti
heilsuverndar lítið verið sinnt enn þá. Er hér þó um að
ræða mjög nauðsynlega starfsemi og raunar engu ónauð-
synlegri en eftirlit með líkamlegri heilbrigði. Er vafalaust,
að oft má koma í veg fyrir andlegar veilur og jafnvel geð-
15