Æskan

Árgangur

Æskan - 01.05.1969, Síða 37

Æskan - 01.05.1969, Síða 37
Skák Jafntefli í skák kallast það, begar þannig lel'list, að livor- ugur keppenda getur mátað hinn. Stundum kemur það þó fyrir, að keppendur semja um jafntefli nokkuð snemma í skákinni, t. d. eftir svo sem 15 eða 20 leiki. Oftast eru það slyngir skákmenn, t. d. stór- nieistarar, sem það gera. Tel- Ur ])á livorugur þeirra sig sjá nokkra vinningsleið svo langt sem þeir geta séð fram i skákina í huganum. Venjuleg- ast teflist til jafnteflis á eftir- farandi þrjá vegu: 1. Þegar hvorugur teflenda hefur nægan liðstyrk til þess að máta andstæðinginn. Tök- um til dæmis, að þótt hvítur nafi kóng og riddara eða hisk- Up á móti svarta kónginum einum, þá nægir það ekki til vinnings. 2. Þegar annar hvor tefl- enda getur engan löglcgan leilc leikið. Kóngur hans stendur ekki í skák og lið lians er annaðhvort fallið eða situr fast. Hann á sem sagt leik, en getur ekkert fært sína menn °g ekki kóng sinn, nema lenda þá á reit, sem skák frá niönnum andstæðingsins stend- Ur á. Þannig jafntefli er nefnt Patt. Að patta andstæðing sinn var áður fyrr talinn aðeins hálfur vinningur, en nú er þetta sem sagt dæmt jafntefli, en úr jafnteflum fá aðilar liálf- an vinning livor. 3. Þegar sama staðan á tafl- horðinu kemur upp þrívegis í röð, og er slík tegund jafn- fefiis nefnd þrátefli eða þrá- skák. Litum á meðfylgjandi stöðu- mynd, sem sýnir jafntefli með þráskák. Hvíta drottningin get- ur, vegna þess að hvitur á leik, haldið áfram að skáka svarta kónginum, svo lengi sem stjórnandi hvitu mann- anna vill, en eins og áður er sagt, þarf ])ó ekki meira til en það, að sama taflstaðan komi upp þrivegis í röð. Drottningin livíta getur ýmist skákað þeim svarta af reitun- um g6 og h6 og svartur verður að gera sér að góðu jafnteflið, þótt hann hafi heilan hrók fram yfir, en það liefði ált að nægja honum til vinnings, ef öðruvísi hefði staðið á stöðu. Fjórða reglan um jafntefli er sú, að komi fyrir 50 leikja kafli i skákinni, án þess að peð sé fært eða maður drepinn, getur hvor keppandi sem er krafizt jafnteflis. Sjaldan mun ]>ó svona tilvik koma fyrir í skák, en segja má, að þetta sé þó fræðilegur möguleiki. Lát- um svo útrætt um jafnteflin. Ýmislcgt úr skákmálinu. Drottningarvængur kallast linurnar a, h, c, d. Kóngsvængur kallast linurn- ar e, f, g, li. Frípeð kallast það peð, sem á frjálsa leið upp i borð and- stæðingsins, óáreitt af peðum hans. Tvípeð kallast það, ef tvö peð al' sama lit eru á sömu línu. Þrípeð ef peðin eru þrjú samlit á sömu línu. Léttir menn kallasl hiskup- ar og riddarar. í uppnámi er sá maður kall- aður, sem er í bráðri liættu vegna árásar andstæðingsins. Leppur kallast sá maður, sem verndar kóng sinn fyrir skák. Uppskipti kallast það, þegar teflendur drepa jafnmarga og jafnsterka menn livor fyrir öðrum til þess að fækka liði á taflborðinu. Biðskák kallast skák, sem ó- lokið er og á að teflast til úrslita siðar. Er þá venjulega lokið við að leika 40 leiki áður en skákin fer í hið. Miðborð kallast reitirnir d4, d5, e4 og e5. Stakstætt peð (einstæðingur) kallast það peð, sem ekki hef- ur peð af sama lit á linunum beggja vegna við sig. Drottningarpeð kallast peðið, sem stendur á næsta reit fyrir framan drottninguna í upphafi skákar. Kóngspeð kallast peðið, sem stendur á næsta reit fyrir framan kónginn i upphafi skákar. Gaffall kallast það, þegar peð annars teflanda ógnar t. d. háðum riddurum eða öðrum tveim mönnum andstæðingsins i einum og sama leik. Skiptamunur kallast það, ef teflandi fær „þungan" mann andstæðingsins fyrir „léttari" mann. Fær t. d. hrók andstæð- ingsins fyrir biskup sinn. Leikþvingun kallast það, er LEAPY LEE Svar til Hönnu: Leapy Lee er 24 ára gamall, ættaður frá Eastbourne á suðurströnd Eng- lands. Hann hefur um mörg undanfarin ár reynt að koma sér á framfæri. Fyrst var liann i leiklistarskóla og langaði til að gerast leikari, en fékk aldrei tækifæri til þess. Þá vaknaði áliugi hans á hljómlist, og stofnaði liann þá sína eigin hljómsveit. Lagið „Little Ar- rows“ liefur gert hann frægan á skömmum tima. andstæðingurinn er neyddur til að leika leik, sem er gagns- laus eða jafnvel slæmur. Leiktap ltallast það, þegar tcflandi t. d. leikur manni fram en verður svo að draga hann til haka á sama stað i næsta leik og stendur þá í sömu sporum meðan andstæð- ingurinn leikur tvo leiki og e. I. v. hætir eða eykur frum- kvæði sitt í skákinni. Framh. 18. Hjúkrunarsiðfræði. 19. Húð- og kynsjúkdómafræði. 20. Kvensjúkdómafræði og fæðingar- hjálp. 21 Næringarefnafræði. 22. Rannsókna-aðferðir. 23. Taugasjúkdómafræði og fleira. próf eru tekin f flestum þessara náms- 9reina og fara þau fram í lok hvers nám- skeiðs. — Lokapróf í aðalnámsgreinum skólans ásamt einkunn frá verklega nám- lnu veita endanlega réttindi til hjúkrunar- starfa að námi loknu. þess má geta, að nemendur fá kaup á námstímanum og mun það vera nálægt 35—50% af kaupi aðstoðarhjúkrunarkonu með árshækkun. Þeir, sem ætla sér að gera hjúkrunar- störf að lífsstarfi sínu þurfa að vera vel hraustir andlega og líkamlega, einkum er nauðsynlegt að hafa sterkt bak og hrausta fætur. Hjúkrunarkonan þarf að geta þolað að sjá mannlega eymd og sjúkleika af hvers kyns tagi. — Hún þarf að vera sam- vizkusöm og vökul í starfi og hafa þannig framkomu, að hún veki traust hinna sjúku. Geðprýði, þolinmæði og glaðlyndi eru góð- ir kostir f þessu starfi. Atvinnuhorfur fyrir hjúkrunarkonur eru góðar og munu þær taka laun eftir 15. launaflokki opinberra starfsmanna. G. H. 273

x

Æskan

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Æskan
https://timarit.is/publication/383

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.