Æskan - 01.07.1970, Síða 33

1 Frímerki
Tegunda- og túlkunarsöfnun
í þcini liluta sem við svo nefnum tegunda- og túlkunarsöfnun,
éru svo aðalatriðin liessi:
Tegundasöfnunin sjálf er fyrst og fremst söfnun vissra teg-
unda merkja, en þar sem henni er helgaður sérkafli hér á eftir
r:eði ég ]>aö ekki nánar hér. Þá er hið sama að segja um tegunda-
söfnun i aldursröð mérkjanna og túlkandi landasöfnun, að hún
kemur að vissu leyti inn á liinn aðaililuta söfnunarinnar. Dæmi
um ]>að eru Evrópumerkin. Þeir, sem safna þeim, safna ]>eim i
aldursröð frá þvi þau fyrst tóku að koma út.
Næst koma svo túlkunarsöfnin, þar sem frimerkin eru notuð
til túlkunar ákveðinna hluta. Dæini um ]>að eru i kaflanum um
áróður fyrir frímerkjasöfnun hér á undan.
Loks eru svo heimildasöfnin. Þau geta verið söfn frímerkja,
sem gefin liafa verið út at' tilefni einhverra ákveðinna atburða.
Ennfremur geta þau verið sögutúlkun á einhvern hátt og síðast
koma svo sérsöfn alls konar.
Við skulum nú taka hér enn nánar fyrir tvö atriði þcss sem
minnzt hefur verið á.
Tegundasöfnun
Eg hef nokkrum sinnum orðið ])css var, jafnvel meðal fri-
mcrkjasafnara, að þegar orðið tcgundasöfnun er nefnt, reka þeir
upp stór augu, ýmist af undrun vegna þess að þeir þekkja varla
liugtakið, eða ]>á vegna þess að þeir eru svo gamalgrónir landa-
safnarar, að þeir líta niður á þessa vesalinga, sem eru að fást
við tegundasöfnun. Þetta er nú samt sem betur fer ekki algengt,
en bregður ])ó fyrir.
I’að, að vera tegundasafnari, gefur einstaklingnum miklu frjáls-
ari hendur heldur en að vera hundinn af því að safna ákveðnu
landi eins langt og komizt vcrður. i>að eru heldur ekki mörg
albúm tii fyrir tegundasafnara, svo að hugmyndaflug einstakl-
ingsins fær algerlega lausan taum við uppsetningu safnsins. Það
er því oftar i tegundasöfnum, sem sjá má falleg tilþrif i upp-
setningu, en í landasöfnum, sem því miður eru ailtof oft ein-
göngu höfð i bókum með áprentuðum reitum fyrir hvert merki,
sem hindrar að einstaklingurinn geti gætt safnið sinum per-
sónulega blæ.
Hvað er þá þessi tegundasöfnun? kann einhver að spjrrja, og
því er fljótsvarað. Tegundasöfnun er að safna einliverri ákveð-
inni tegund frímerkja, ]). e. a. s. frimcrkjum með einhverri
ákveðinni myndtegund, mönnum eða einhverjum ákveðnum
manni, dýrum eða einhverju ákveðnu dýri. Og svona mætti
lengi telja. Hinn aðalflokkur tegundasöfnunar er svo að safna
frimerkjum til að túlka með einhvern ákveðinn lilut. Skáldverk,
formbyggingu hlutar, atriði úr sögu, landafræði, dýrafræði o. s.
frv. Þarna er sem sé lykillinn að þvi að nota frímerkin sem
kennslugagn í skólunum.
í t)inu fyrra tilfelli er hægt að ganga misjafnlega langt í söfn-
uninni. T. d. með þvi að safna aðeins einu merki úr hverri sam-
stæðu með sömu mynd, eða þá með þvi að safna allri samstæð-
unni, hvcrsu mörg merki sem eru í henni. Þannig er það hver
og einn einstaklingur sem skapar sér við upphaf söfnunarinnar,
liversu mikið liann þarf að eignast af merkjum og sniður sér þvi
stakk eftir vexti, sem alltaf má þó auka við síðar. Þetta er
kannski einn lielzti kostur tegundasöfnunar. Safnarinn þarf
aldrei að fá lciða á safni sínu sökum þess að illa gangi að ná
þvi heilu, cða þá vegna þess að svo auðvelt sé að ná þvi lieilu
og þá ánægjan af þvi búin. Nei, hann bara eykur við, ef liann
vill það við hafa og sem sagt fcr algerlega eftir eigin höfði,
ótruflaður af öllum fyrirmælum og allri hefð.
Svo er hin tegundin af tegundasöfnun. Að safna merkjum til
einhverrar ákveðinnar túlkunar. Þarna eru einnig miklir mögu-
leikar, en vissara væri samt að kynna sér, áður en slik söfnun
er hafin, livaða merki er hægt að fá, sem raunverulega koma til
grcina til að túlka viðfangsefnið.
Landsmótið
Nú er eflaust mestöllum undirbúningi lokið, og verður
hér því aðeins drepið á einn lið mótsins, sem nærri þvi
engan undirbúningstima þarf, í það minnsta ekki fyrir fé-
lögin eða mótsstjórn. Það eru Fjölskyldutjaldbúðirnar —
þangað geta nefnilega ,,gamlir“ skátar komið með fjölskyld-
ur sinar, og einnig íoreldrar skátanna tjaldað og komið
sér fyrir, en auðvitað á tilsettu ,,fjölskyldusvæði“. Þetta fólk
getur komið og farið að eigin geðþótta, þarna verður hægt
að fá keyptan ýmsan matvarning og annað, sem ekki er
hægt að lifa án i nokkra daga. Það er feikna ævintýri að
taka þátt i skátamóti. Það verða engin aldurstakmörk —
allt frá ungabörnum til . .. hver þorir að segja gamal-
menna? En fjölskyldan ber auðvitað ábyrgð á sjálfri sér,
barnagæzlu o. fl. Og rétt er að taka fram, að Jóðagjald"
íyrir tjaldið þarf að greiða, en þar í telst aðgangur að
vatni, salerni, pósti, sima, banka og þvi sem nefna má
opinbera þjónustu í einum bæ, en þetta verður nokkuð stór
bær. íslenzku skátarnir voru fyrstu skátar, sem tóku upp
þann sið að hafa fastar fjölskyldubúðir f sambandi við
landsmót sin, og hefur þetta tiltæki orðið ákaflega vinsælt.
369