Æskan - 01.01.1980, Qupperneq 15

Hún er fædd í Skopje í Júgóslavíu
27. ágúst 1910 og skírnarnafn hennar
var Agnes Gonxha Bojaxhiu. Faðir
hennar var af albönskum ættum og
bóndi. Þegar hún var tólf ára gömul
og stundaði nám í rómversk-kaþólsk-
um skóla kveðst hún hafa fengið köll-
un til að hjálpa fátækum.
Hún ákvað að þjálfa sig fyrir trú-
boðsstörf og nokkrum árum síðar af-
réó hún að fara til Indlands. Átján ára
gömul kvaddi hún foreldra sína í
Skopje og gekk í írska nunnureglu
sem er kölluð Loretto-systurnar og
rekur trúboðsstöð í Kalkútta. Eftir
nokkurra mánaða þjálfun í Dyflinni
var hún send til Indlands þar sem hún
varð nunna 1928.
Á árunum 1929 til 1948 kenndi
móðir Teresa í gagnfræðaskóla í Kal-
kútta, en fátæktin og þjáningarnar
sem hún sá í Kalkútta höfðu svo sterk
áhrif á hana að árið 1946 fékk hún
leyfi yfirboðara sinna til þess að hætta
störfum í nunnuskólanum og helga
sig starfi fyrir fátæka í fátækrahverf-
um Kalkútta.
Þótt hún ætti ekkert fé hóf hún
rekstur skóla undir berum himni fyrir
HiPliÍw
SystirTeresa
hlaut
friðarverðlaun
Nóbels
heimilislaus börn og fljótlega gengu
sjálfboðaliðar í lið með henni. Ekki
leið á löngu þar til fjárframlög fóru að
Móðir Teresa, sem voru veitt friðarverðlaun Nóbels 1979, hefur verið köll-
uð „dýriingur göturæsanna" í Kalkútta, en þrátt fyrir allt það hrós sem hún
hefur fengið, taiar hún lítið um sjálfa sig og lætur verk sín tala. Starf hennar
meðal „fátækustu hinna fátæku" sem hún hefur fundið í fátækrahverfum
Kalkútta hefur fyrir löngu gert hana heimsfræga og regla sem hún sjálf
stofnaði hefur komið á fót skólum, sjúkrahúsum, æskulýðsmiðstöðvum og
munaðarleysingjahælum víðs vegar í heiminum — allt frá Bronx-hverfi í New
York til Papua Nýju Guineu.
berast frá ýmsum kirkjustofnunum og
samtökum og auk þess borgaryfir-
völdunum.
Þessi hjálp gerði móður Teresu
kleift að auka starfsemi sína og 7.
október 1950 fékk hún leyfi til að
stofna eigin trúboðsreglu sem hafði
það meginmarkmið að annast það
fólk sem enginn var reiðubúinn til
þess að sjá um. Nú eru í reglunni um
eitt þúsund nunnur og munkar á Ind-
landi og þar af eru nokkrir sem eru
ekki af indverskum uppruna.
Margir hafa fengið menntun sem
læknar, hjúkrunarkonur og félags-
ráðgjafar og geta því veitt íbúum fá-
tækrahverfa árangursríka hjálp og
auk þess stundað hjálparstarf í sam-
bandi við náttúruhamfarir eins og flóð
og í sambandi við farsóttir, hungurs-
neyð og flóttamannavandamál.
Nú vinnur móðir Teresa að 50
hjálparáætlunum á Indlandi og hjálp-
arstarf hennar nær til íbúa fátækra-
hverfa, barnaheimila, heimila deyj-
andi fólks, sjúkrahúsa og nýlendna
holdsveikra. Reglan hefur einnig
breiðst út til annarra landa og stundar
hjálparstarf í þágu hinna fátækustu í
löndum Afríku, Asíu og Rómönsku
Ameríku. Reglan hefur einnig teygt
anga sína til Bretlands, l’talíu, írlands
og Bandaríkjanna.
Indverski rithöfundurinn Khush-
want Singh hefur skrifað að ef einhver
spyrji í Kalkútta hver sé vinsælasti og
virtasti íbúi borgarinnar muni ,,níu af
hverjum tíu svara: Móðir Teresa".
Ýmis orðtök Grettis hins sterka Ás-
mundarsonar frá Bjargi eru nú talin
hin mestu spakmæli og höfum við tínt
hér til 20 slík, og er þau öll að finna í
sögu hans:
1. Skjótt þykir mér margt skipast
kunna.
2. Þess verður getið, sem gert er.
3. Illt er ódrengjum lið að veita.
4. Eindæmin eru verst.
5. Vöð munu á vera.
6. Margur seilist um hurð til lok-
unnar.
7. Ber er hver aö baki, nema sér
bróður eigi.
8. Þá er ei það að launa, sem ei er
gert.
9. Munar um mannsliðið.
10. Svo skal böl bæta, að bíða
annað meira.
12. Vinur er sá annars, er ílls varn-
ar.
13. Fleira veit sá, er fleira reynir.
14. Illt er að eggja óbilgjarnan.
15. Verður það er varir, og svo hitt
er eigi varir.
16. Margt er smátt, það er til ber á
síðkvöldum.
17. Orða sinna á hver ráð.
18. Þá veit það, er reynt er.
19. Eigi má við öllu sjá.
20. Eigi skal skuturinn eftir liggja,
ef allvel er róið í fyrirrúminu.
13