Skírnir - 01.12.1919, Page 44

250
Færeysk þjóðernisbarátta.
[Skirnir
réðu þær sér sjálfar. Stjórnarfarið hefir verið svipað og
á Islandi. í Þórshöfn var þingstaður. Á þinginu var
bæði lögsögumaður og lögrétta. Eins og í Noregi gerði
hún hvorttveggja, að setja lög og kveða upp dóma.
Merkastir atburðir, sem urðu í Færeyjum í fornöld,
eru tengdir við deilur þeirra Þrándar í Götu og Sigmund-
ar Brestissonar. Sigmundur tók kristni hjá Olafi konungi
Tryggvasyni og tókst á hendur að kenna Færeyingum
hina nýju trú. En jafnframt bjó það undir að koma eyj-
unum undir konung og sjálfan sig. Hann neyddi Fær-
«yinga til að láta skirast og leitaðist síðan við að ná
völdum í eyjunun]. En Þrándur karl var forn i skapi,
vildi hvorki lúta kristni né konungum. Um hríð eldu
þeir Sigmundur grátt silfur, en svo fór að Sigmundur var
veginn. Eftir það var Þrándur helzti höfðingi í Færeyj-
um. Hann aiti kappi við Olaf konung helga um hríð, en
þá er hann var dauður, komust eyjarnar undir Noregs-
konung og voru síðan norskt skattland um langan aldur.
Með Noregi komust þær undir Danmörku, en var þó
sjórnað frá Noregi eftir sem áður.
Eftir að Færeyingasögu sleppir, alt fram um trú-
bótarskeið, vita menn furðulítið um hvað í Færeyjum gerðist.
I Kirkjubæ, á biskupssetri eyjanna, var alinn upp Sverrir
konungur. Um 1300 var þar biskup Erlendur nokkur;
hann barðist mjög fyrir að auðga kirkjuna og tók að
reisa dómkirkju úr steini í Kirkjubæ. Henni varð aldrei
lokið, en tóftin stendur enn í. dag til merkis um forna
frægð staðarins
Það sem mest skilur sögu Islendinga og Færeyinga
er það, að Færeyingar eignuðust aldrei neinar l'ornbók-
mentir; þær eru að minsta kosti allar týndar, ef þær hafa
nokkru sinni verið til. Við eigum mál, sem svo mikil
rækt hefir verið lögð við frá fornu fari, að það hefir
ávalt staðið hverju öðru menningarmáli á sporði. Þá er
siðaskiftin komu, veittist okkur iétt að snúa biblíunni og
öðru, sem til guðsþjónustu þurfti, á okkar mál. En Fær-
eyinga brast gæfu til þessa. Þeir voru of fáir og höfðu