Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1922, Blaðsíða 52

38
ÚLAFUR 8. THORGEIRSSOX :
ísarborgar, en í þessari orustu voru þeir hraktir
aftur, neyddir til undanhalds, annar armur þeirra
ekki minna en 70 mílur, og létu bæði fallbyssur, fána
cg fanga. Meira að segja þeir týndu þar sigri
þeirrar orustunnar, er þýzkir herfræðingar höfðu
undirbúið í fjörutíu ár og ætluðu að skyldi yfir taka;
þar fauk þeim vonin um að lúka stríðinu með einu
skjótu og snöru rothöggi, sem þeir ætluðu sér að
hafa upp úr því að rjúfa hlutleysi Belgja. Sóknin
hvarf frá þeim, og þeir urðu að sætta sig við að
láta herinn grafa sér skotgrafir og sitja I þeim
næstu tvö stríðsárin að öllu verulegu framsóknar-
lausan.
Frakkar kaila afdrif orustunnar “kraftaverkið
við Marne.” Meðan stóð á orustunni var ekki hægt
að segja greinilega af henni, en eftii'á dró hug al-
þýðu frá henni að stórtíðindum þeim, er eftir komu.
Eg segi hér frá aðalatriðum orustunnar eins og þau
vóru sögð mér á vígvöllunum af frönskum liðsfor-
ingjum hálfu öðru ári síðar, eða eins og greint er
frá þeim í ritum franskra herfræðinga.
Til að skilja ganginn í þeim óskaplega hildarleik,
verða menn að hafa það hugfast að franski herinn
var aldrei yfirstiginn eða snúinn á flótta, þótt sú
saga gengi staflaus milli manna, Frakkar unnu or-
ustuna — Bretar tóku ekki þátt í henni svo teljandi
væri, — og þeim var ekki sópað saman af fíótta,
svo skifti þúsundum og hundrað þúsundum manna,
til þess að veita viðnám og leggja til orustu við hina,
er eltu þá, heldur var orustan háð eftir festu ráði
og fyrirfram gerðri fyrirætlan. Samkvæmt þeirri
íyrirætlan vóru frönsku hersveitirnar látnar síga
undan frá landamærunum suður til orustustaðanna
við Marne, og liðsaflinn brezki, sem lítill var og
barðist þar með þeim.
Herstjórn Frakka lét sér mest um það hugað
framan af stríðinu að forða hernum við skellum
meðan óséð var hvar og hvernig aðalatlaga pjóðverja