Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1922, Blaðsíða 58

44 ÓLAFUR 8. TH0R0E1R880N :
fór ekki yfir ána í tíma til að verða Maunoury að
nokkru liði.
Satt að segja voru Bretar því alls ekki í orust-
unni við Marne, um það kemur brezkum og frönsk-
um frásögnum saman, sem að nokkru eru hafandi.
par með er kveðinn niður skáldskapurinn um það
að Bretar byrgu öllu í orustunni; um hitt má lengi
þrátta hvort hægt var að komast hjá því tapi, sem
tómlæti þeirra olli. Gat French ekki verið fyrri
til bragðs en hann var? Lét hann bezta færið renna
úr greipum sér? pað er áreiðanlega álit frönsku
liersöguritaranna, og dómar brezkra herfræðinga
ganga í sömu átt.
peir, sem mæla marskálki French bót, halda því
fram, að Maunory gerði áhlaupið fyr en skyldi og
honum sé því um mistökin að kenna en ekki for-
ingja Breta. En er nokkurt hald í annari eins
viðbáru? pað er alkunna, að Foch vann orustuna
með atlögu sinni 9. september við La Fére-Oham-
penoise, og eins hitt, að hann var þá á nöfinni að
fara hallokaa, þegar hann gerði atlöguna, og
að hún lánaðist einmitt fyrir áhlaup Maunorys,
sem hófst 5. september og riðlaði fylkingu pjóð-
verja, svo bilið kom á hana, sem Foch smaug inn
um.
Vér hikum ekki við að halda því fram, að Maun-
ory gerði ekki áhlaupið fyr en vera bar. Hann gerði
áhlaupið á þeirri stundu, sem Joffre tiltók og Joffre
sá yfir allan orustuvöllinn en French marskálkur
ekki nema skika af honum, og áhlaupið gerði hann,
af þvi Joffre sá, að frekari bið var hættuleg. Að
Joffre hafði rétt fyrir sér, sýna atvikin 9. septem-
ber, rétt áður en Foch þreif færið til sigurs sjálfum
sér og Frakklandi.
petta sýnir, að áhlaup Maunorys var ekki ótíma-
bært. En það sannar ekki, að Freneh marskálkur
væri seinlátur eða “ofragur”, eins og einn af brezku
frásögumönnunum bregður honum um. pví miður