Heimilisblaðið - 01.06.1942, Blaðsíða 34
134
HEIMILISBLAÐIÖ
um. Þannig fann hann Únnus þenna. Hafði
hann fótbrotnað þar uppi í fjöllunum og
verið tvo daga að skreiðast áfram þannig
á sig kominn, og ætlað að reyna að kom-
ast til byggða, en loks gefist upp, vafið
kufii sínum sem bezt utan um sig og
bjóst við dauða sínum. Var hann illa hald-
inn, þegar Ambrosíus fann hann. En
munkinum varð ekki mikið um að halda
á væskli þessum til klaustursins. Bjó liann
um Finnann í klefa sínum, gerði að fótar-
brotinu og stundaði manninn með stakri
natni, þar til fóturinn var alheill aftur,
eða í sex vikur. Upp frá því fylgdi Finn-
inn 'honum hvert sem hann fór, eins og
tryggur rakki. Líkaði Ambrósíusi þetta
víst ekld alls kostar, að minnsta líosti ekki
allt af. En hann gat ekki losnað við Únn-
us, hversu feginn, sem hann vildi, og hon-
um tókst jafnvel eltki að fela sig fyrir
honum, eða komast á brott frá klaustr-
inu, án þess að Finninn vissi eða »þefaði*
það einhvern veginn, hversu slóttuglega
sem Ambrósíus þóttist ætla að fara að
því. Þegar Finninn þóttist skilja, að
munkurinn vildi ekkert með sig hafa, elli
hann hann álengdar, tímunum saman. Og
fór þá jafnan svo að lokum að Ambrósíus
aumkvaðist yfir hann og leyfði honum að
vera sér samferða.
Um það bil og urn slreið áður en Am-
brósíus lvom til kl.austursins, hafði orðið
vart ræningja nokkurs á Fisltiey. Hafði
hann líomið þangað livað eftir annað og
jafnan gert nokkurn usla. Var beyg'ur í
mönnum við náunga þenna, og var illa
unað yfirgangi hans, en þó elikert að gert.
Er sagt að ræningi þessi hafi heitið Anika.
Var" það venja hans, að koma snemma
sumars á ári hverju, á stóru skipi. Hann
lagði sltipinu jafnan á sama stað, undir
litlum hóíma, sltammt frá eyjunni, en
hólmi þessi var síðari nefndur eftir hön-
um og kallaður Anikijef.
Enginn vissi nein deili á manni þess-
um, — hvaðan hann kom eða hvert hann
fór, þegar hann hafði hlaðið skip sitt fiski
þar við hólmann. Eklti varð vart við hann
á vetrum, en þegar fiskimenn ltomu til
eyjarinnar á vorin, í byrjun vertíðar, var
sltip hans venjulega ltomið. Og það var
svo háttur hans, að þegar fisltimenn lentu
með afla sinn, beið hann þeirra í fjör*
unni. Krafðist hann tíundar af aflanum,
hvort sem þeim líltaði betur eða ver. Og
ef honum var veitt eitthvert viðnám, lét
hann félaga sína talta aflann með valdi
og máttu fiskimenn þaklta fyrir, ef þeit
sluppu ómeiddir.
Ræningi þessi var annars enginn ó-
drengur, öðru nær. Hann var vanur að
liafa það þannig, að bíða þess, að alla1’
bátshafnirnar, sem útræði höfðu í Aniki*
jefhöfninni væri þangað komnar, en Þæl
voru oft röskt hundrað. Stefndi hann þeiu1
þá öllum á sinn fund og spurði, hvoi’t
noltltur væri sá meðal þeirra er vildi
ganga til hólrns við sig. Væri hann sjálf*
ur fús á að berjast við hvern þann, sein
gæfi sig fram og sltyldi sá maður ráða þvn
hver vopn væri notuð. Skyldu þeir fiski-
mennirnir allir vera lausir við skatt-
greiðslu til hans, ef hann biði lægra hluta
í því einvígi, en tíund sltyldu þeir hin»
vegar allir greiða, ef hann sigraði. En
Anilta var maður mikill vexti, og miklu
kraftalegri en almennt gerist, og áræddi
enginn að ráðast til móts við hann. Eltki
var því um annað að ræða, en að greiða
honum tíundina.
I þessari »ánauð« voru fiskimennirnh’
all-mörg ár, að því er munnmælin hernia
og höfðu þeir allir beyg af Anilta. Hann
gerði það, sem honum sýndist í trássi við
landslög ög venjur. Hafði enginn mann-
sltap í sér til að tregðast við því, sem hann
heimtaði, eða rísa upp gegn frekum yfE'
gangi hans. Munkarnir í klaustrinu fréttu
um þennan ræningja og hans gjörðir, en
þeir treystu sér eklti fremur en fisltimenn-
irnir til þess að hafast neitt að. Vorið eft'
ir að Ambrósíus ltom til klaustursins bár-
ust þangað enn fregnir um ójöfnuð og of-
beldi ræningjans við fiskimennina. Koinu