Kirkjuritið - 01.01.1939, Side 40

Janúar.
Þar sem hugsjónir deyja.
I.
Tveir tugir ára eru nú liðnir síðan þjóð vor náði því
langþráða takmarki, eftir harða baráttu, að endurheimta
frelsi sitt og sjálfsákvörðunarrétt úr höndum erlendrar
vfirdrottnunar. Hinir ágætu menn, sem liarist höfðu fyr-
ir stjórnmálalegu frelsi og höfðu áunnið það fet fvrir fet,
með harðvítugri þrautseigju, væntu þjóðinni efalaust al'
því mikillar hamingju og létu sig þessvegna dreyma um
frelsið eins og liið æðsta hnoss. í engum efa voru þeir
um það, að evmd þjóðar vorrar og niðurlæging um marg-
ar aldir var að ekki litlu leyti sprottin af ráni frelsisins.
Þræll, sem er fastur á fótum, getur aldrei vænzt þess, að
vaxa til manns. Allar hjargir eru þeim liannaðar, sem
ófrjálsir eru gerða sinna og ómyndugir um fé sitt. Vel-
ferð þeirra er komin undir náð annara. Og sú náð er
stundum lítil, þegar skilninginn vantar og samúðina og
þekkinguna um alt, sem máli skiftir.
Þannig var ástatt um lilutskifti þjóðar vorrar, meðan
hún laut erlendu valdi. Hlutur liennar var í hvívetna fyrir
liorð borinn. Hún var mergsogin og pínd. Hún var þjökuð
af einangrun og verzlunarkúgun, unz kjarkur hinna fornu
ættarstofna var í þann veginn að kulna út. Alt fjármagn
var flutt út úr landinu, en eftir sat þjóðin tötrum klædd
og hálf hungurmorða, við engan húsakost, varnarlaus
fyrir hallærum og farsóttum, og svo að kalla vonlaus um
framtíðina.
Þá vaxa upp góðir drengir og liughraustir, skáld og
stjórnmálamenn, sem taka að vrkja nýja trú og von inn
í þjóðina. Vér könnumst við helztu foringjana: Eggert