Kirkjuritið - 01.01.1942, Page 31

Kirkjuritið.
Móse.
25
mannsstarf lians þar og löggjafarstarf. Hann boða'ði
Israelsmönnum mjög liáleita guðshugmynd, svo að langt
bar af því, sem þeir höfðu áður þekt. Að sumu levti
bar guðshugmynd hans raunar við andlegan sjóndeild-
arhring samtíðarmanna hans. Jalive var í vissum skiln-
ingi staðbundinn og þjóðarguð, á líkan hátt og aðrar
þjóðir áttu sina guði. Honum svipaði einnig til þeirra
guða í því, að hann var vandlátur guð og ægileg heift
lians og hefnd, ef vakin var reiði lians eða afbrýði. En
hann var máttugri og dýrlegri en allir aðrir guðir. Hann
þoldi ekki lýð sinum að dýrka neinn guð nema sig ein-
an. Hann var þeim svo langtum ofar, að það var óhæfa
nð tilbiðja nokkurn guðdórn jafnframt honum. Það var
meira að segja ósamboðið hátign hans að gjöra líkneski
uf honum. Honum varð aðeins þjónað með því að færa
honum réttar fórnir, lieiðra hann eins og hjálpara sinn
°g drottin, treysta honum, gefa sig alveg honum á vald
°g lilýða lionum skilyrðislaust. Hann lét sér ekki nægja
eingqngu ytri helgisiði, heldur krafðist hann einnig
i'jartna mannanna og vilja. Hann var andlegur persónu-
leiki og siðgæði aðall hans. Hann lét sér ant um málefni
bjóðar sinnar, hæði út á við og inn á við. Hann vildi,
að hún væri siðlát þjóð, er breytti í hvívetna vel og rétt,
því að hann var sjálfur réttlátur guð. Þannig kendi Móse
°g bar fram í nafni Jahve háar siðakröfur, sem standa
í gildi enn í dag.
Boðorðin tíu eru kjarni þeirra. Margir fræðimenn hafa
að vísu á síðari tímum talið þau mörgum öldum yngri
en frá Móse dögum, eins og sanna rná um mikinn hluta
iögmálsins, sem við Móse er kent. En nú er aftur tekið að
hallast að því meir og meir, að boðorðin séu frá Móse
i'unnin, enda þótt þau hafi hreyzt nokkuð í meðförunum
eftir því, sem aldirnar liðu. Einmitt hann, höfundur
Jahvetrúarinnar í nýrri andlegri mynd, var líklegastur
til þess að flytja þjóðinni þau, eins og erfikenningin
segir. Þessi gagnorðu og ljósu og eins og meitluðu trúar-