Kirkjuritið - 01.12.1950, Síða 56

300
KIRKJURITIÐ
alla tíð áður farið vel á með henni og bændunum, og hún
hafði á engan hátt misbeitt eignarrétti sínum. En nú tók
hún ráðsmann. Þetta var uppgjafa-hermaður, sem tók að of-
sækja bændur með fésektum. Það gilti alveg einu, þótt Pakhom
gætti ýtrustu varkárni, eitthvert hrossanna hans slangraði
inn á hafraspildu frúarinnar, eða belja stalst inn í garðinn
hennar og kálfamir brutust inn á engjarnar, og fyrir allt þetta
voru á hann lagðar fésektir.
Pakhom borgaði sektirnar, en lúbarði svo allt heimilisfólkið
og hundskammaði. Honum urðu vinnubrögð ráðsmannsins um
sumarið til svo mikillar armæðu, að honum fannst guðsþakkar-
vert að geta látið búpening sinn úða í sig sinni eigin töðu.
Reyndar nagaði hann sig í handarbökin út af kostnaðinum
við þetta, en hann losnaði þá einnig við marga hremminguna
og margt hugarstríðið í öðrum efnum.
Um veturinn gaus upp sá orðrómur, að Barina — volduga
frúin — ætlaði að selja eignaróðal sitt og að ráðsmaðurinn
hefði hafið undirbúning til að kaupa, bæði jörðina og hin
gróðavænlegu þjóðvegarréttindi. Barst orðrómur þessi bænd-
um til eyrna og urðu þeir ókvæða við.
Þeir hugsuðu sem svo: Ef ráðsmaðurinn hvomar í sig jörð-
ina, þá mun hann kreysta úr okkur hvern blóðdropa með enn
verri og þyngri sköttum en hann gerði, meðan heiðursfrúar-
innar naut. Við verðum að reyna með einhverjum ráðum að
komast yfir eignina, úr því að við eigum hér nú allir heima
á þessum bletti.
Og svo gerði hreppsnefndin í þorpinu sendimenn á fund
frúarinnar, sem sárbændu hana að selja ekki ráðsmanninum
jörðina, en veita bændum forkaupsréttinn, og myndu þeir yfir-
bjóða keppinaut sinn. Frúin varð við þessari nauðsyn þeirra,
og fóru bændur til hreppsnefndar og lögðu fast að henni að
kaupa nú alla fasteign frúarinnar. Var nú haldinn fundur um
málið, fyrst einn og svo annar, en ekkert gekk saman. En
það var lóðið, að óþverrinn sjálfur ónýtti stöðugt öll þeirra
ráð og framkvæmdir með því, að láta þá aldrei geta orðið á
eitt sátta. Þá ákváðu bændumir, að hver einstakur þeirra
skyldi fá að kaupa svo mikið land, sem hann frekast gæti,
og heiðursfrúin kvaðst einnig samþykkja þetta. Einn daginn
heyrði Pakhom, að nágranni hans hefði keypt 20 hektara, og