Syrpa - 01.04.1917, Síða 18

16
SYRPA, 1. HEFTI 1917
heföi veriö slátrað þarna. Eftir því
sem mér skildist, sagöi presturinn
aö þessi hellir heföi einu sinni veriö
bústaöur ræningja ; en mjög langt
hlýtur aö vera síöan ræningjar
höföust þarna viö, þvi af sögu
þeirra er ekkert eftir nema munn-
mæli ein.
“Ekki vissi eg að ræningjar
heföu nokkurn tíma verið til á ís-
landi. Sjóræningjar komu þar aö
vísu oft á land, en ekki gátu þeir
hafa þekt þennan staö, sem er
langar leiöir frá sjó. Ekki heföu
villidýr heldur getað haldist þarna
viö, því þau heföu ekkert æti get-
aö haft þarna í hrauninu. Eg
reyndi aö fmna einhverja fullnægj-
andi útskýringu á þessari undarlegu
sýn, en gat enga fundið. Beinin
voru mjög mörg, og þau virtust
vera ný, eins og skepnunum, sem
þau voru úr, hefði verið slátrað ný-
lega. Því miöur gat eg aldrei að
því komist hvernig þau væri þang-
að komin.
Erfiöleikarnir, sem við mættum á
göngu okkar um hellirinn, voru
meira en nógir til aö koma hverjum
feröamanni, er heföi verið hugdeig-
ari en eg, til aö gefast upp. Al-
staöar var lausagrjót, sem viö urð-
um aÖ klöngrast yfir, á leið okkar.
Samferðamenn mínir gátu enga að-
stoð veitt mér, því þeir áttu nóg
með sjálfa sig ; það var varla nokk-
urstaöar blettur, þar sem maöur
gæti staðiö á fótunum, án þess að
styðja sig með höndunum. Sum-
staðar uröum viö að renna okkur
niður hliöarnar á stórum steinum
eöa velta okkur yfir þá.
“Við og við komum við aö geysi-
stórum opum í hellisþakiiiu , en
veggirnir voru svo brattir, að ó-
mögulegt var að komast þar upp.
Birtan, sem féll niöur um þessi op,
var ónóg til að lýsa upp aðalhellir-
inn, hvaö þá heldur afhellirana.
Eg gat ekki fengið lukt í Kalmans-
tungu, og varö eg því aö láta mér
nægja meö nokkur kerti, sem eg
haföi með mér.
“Það er sagt að þetta neðanjarð-
ar völundarhús sé niargar mílur á
lengd. Við skoðuðum að eins
nokkurn hluta þess. Eftir tveggja
klukkustunda veru niðri í hellinum,
komum við aftur upp á jörðina, og
vorum þó orðin því nær uppgefln ;
en ekki hvíldum viö okkur nerna
hálfa klukkustund, áöur en við snér-
um aftur til Kalmar.stungu.
“Eg varð að vera um nóttina í
einum kofanum af þremur, sem
mynda Kalmanstunguþorpið. Þar
er engin kirkja. Þaö var ofurlítiö
hreinlegra þar en víða annarstaðar,
og húsakynnin ögn rýmri. F.ólkiö
var svo nærgætið, að það lét mig
hafa bezta herbergið, sem var til á
bænum, og var þaö reiðubúiö þegar
eg kom heim úr hellisferðinni. Her-
bergið var hér um bil ellefu fet á
lengd og sjö á breidd, og var einn
gluggi á því, en hann var svo lítill
og óhreinn, aö eg gat varla séð til
aö skrifa viö hann, og var þó glaða
sólskin. Veggir voru þiljaðir og
fjalir í gólfinu, sem er mjög sjald-
gæít til sveita á íslandi. í her-
berginu var stórt rúm, tvær kistur
og dálítið borð, Náttúrlega voru
þar hvorki stólar né bekkir, þeir
sjást ekki á íslandi ; íslendingar
sitja alt af á rúmum sínum eöa
kistum ; og ég veit varla hvernig
mögulegt væri aö koma stólum fyr-