Nýjar kvöldvökur - 01.07.1930, Blaðsíða 26

118
NÝJAR KVÖLDVÖKUR
»Einu sinni var eg það, en nú eru orðin
þrjátíu ár síðan eg átti þar heima«.
»Hvers son ertu?«
»Daðason«.
»Ertu Jón Daðason úr Beykishúsinu?«
»Já, kannastu við mig?«
»Já, eg held það. Eg er Guðmundur frá
Nausti«.
»Er það?«
Þeir íýndu hvor framan i annan en
það var svo dimmt, að þeir gátu ekki
greint andlitsdrættina. Guðmundur sá þó
svo mikið, að Jón var alskeggjaður.
Nú fór að hvessa og kófið að þykkna.
»Við megum hraða okkur«, sagði Guð-
mundur og stóð upp. »Hann er að ganga
í blindbyl. Láttu mig hafa töskuna og svo
skal eg ráða ferðinni. Við verðum sjálf-
sagt góðan klukkutíma heim, því að við
höfum hann á móti. En svo skal eg sjá
um að þér líði vel, þegar heim kemur«.
Hann batt á bak sér tösku Jóns og svo
héldu þeir leiðar sinnar á móti hríðinni,
sem jókst jafnt og þétt með frosti og
stormi. Þeir gengu áfram nokkra stund,
en þá fór Jón að dragast aftur úr; hann
hafði verið löðursveittur, er hann settist
niður og votur var hann í fætur, en nú
stirðnaði hann við kuldann og allt fraus
á honum, sem vott var. — Þeir stöldruðu
við í skjóli við klett.
»Mér er stirt um ganginn«, sagði Jón,
»það er eins og fæturnir vöðlist tilfinn-
ingai’lausir fyrir mér, en það dugar ekki
að setjast niður, því að þá er eg hræddur
um að eg geti varla staðið upp aftur«.
Þeir héldu enn áfram, þannig að Guð-
mundur leiddi Jón. Veðrið harðnaði og
þeytti kófinu framan í þá, svo að þeir
urðu að þreifa sig áfram með höndum og
fótum. En af því að Guðmundur þekkti
þarna hverja þúfu og hvern skorning,
var hann alveg viss að rata.
Þeir komu í afdrep við dálítinn ás.
»Hér erum við hálfnaðir heim«, mælti
Guðmundur.
»Eg er hræddur um að eg komist ekki.
lengra«, sagði Jón; hann var alveg að
þrotum kominn.
Guðmundi leizt ekki á blikuna. Svo
mundi hann allt í einu eftir því, að hóp-
ur útigangshrossa hafði verið á þessum
slóðum um morguninn; vissi hann að
hrossin voru í illviðrum vön að standa í
höm ofar við ásinn, þar sem meira var
skjól. Hann brá sér þangað, rakst þar á
hrossin, hnýtti snærisspotta upp í einir.
klárinn og teymdi hann ofan eftir til
Jóns. Honum tókst að koma Jóni á bak
og teymdi svo undir honum alla leið ofan..
að Dældum. Var Jón orðinn svo kaldur-
og sti'rður, þegar hann var tekinn af baki
þar á hlaðinu, að Guðmundur varð að
ganga undir herðar honum og styðja
hann í hverju spori inn göngin.
»Ja — hérna! Guð sé oss næsturk
hrópaði Una; hún mætti.þeim innarlega
í göngunum.
En svo lét hún hendur standa fram úr
ermum, hjálpaði til að tosa gestinum inn
í baðstofuna, bjó í snatri upp rúmið í litla
húsinu og afklæddi hann þar; hún neri
hann og þurkaði um hendur og fætur og
byrgði hann síðan niður. Svo hljóp hún
fram aftur til þess að hita ofan í hann
mjólk.
Jón var ekki kalinn, en skinnkaldur
var hann allur og svo magnlaus, að hann
gat naumast talað. Hann hrestist von
bráðar og hlýnaði, þegar hann fékk heit-
an drykkinn, svo að hann fór að bylta
sér í rúminu og eftir liðuga klukkustund
var hann farinn að borða heita ketsúpu
og feitan bringukoll, og tvo bolla af kaffi
drakk hann á eítir.
Allir heimamenn könnuðust við Jón
Daðason; minning þessa fjöruga, örlynda
og ófyrirleitna manns lifði enn, þótt nær
þrír tygir ára væru liðnir frá því er hann