Nýjar kvöldvökur - 01.01.1944, Blaðsíða 41

Nýjar kvöldvökur - 01.01.1944, Blaðsíða 41
N. Kv. HUGLEIÐINGAR UM BÆKUR 27 ingar en menningar, og aldrei getur hann komið í stað bókalesturs. En í flestum löndum heíir mönnum orð- ið það ljóst, að létta þurfi undir með al- menningi unt aðgang að góðum bókum. I því skyni hafa almennings bókasöfn verið reist og rekin. Og má fullvrða, að því full- komnari sem menniug þjóðanna er, því meira kapp er lagt á að efla slík bókasöfn og því rneira eru þau notuð. Þetta er góð úrlausn, enda þótt aldrei skapizt jafn náið samband milli lesandans og lánsbókarinnar og hinnar, sem hann á sjálfur. En hitt er þó nieira um vert að bókasafnið skapar hon- um möguleika til að njóta fjársjóða, sem annars væru lokaðir. I upphafi ritgerðar þessarar fór ég all- mörgum orðum um tvö ólík viðhorf manna gegn bókum, sem kalla mætti viðhorf tveggja kynslóða. Ýmsir þeir menn, sem nú eru komnir á fullorðinsár, þykjast hafa veitt Jrví athygli, að æskulýður landsins lesi minna en áður og fari verr með bækur sín- ar, þ. e. a. s. fleygi þeim frá sér í hirðuleysi, þegar J)ær eru lesnar á einlrverju lninda- vaði. Vel má vera að ummæli þessi stafi að einhverju leyti af Jreinr vana eldri nrann- anna, að þykja senr öllu hnigni, en Jró nrun svo ekki vera með öllu. Ég gat og um með hvílíkri áfergju bókfúsir unglingar og full- orðnir sulgu í sig nýjar bækur og hversu þjóðin þjáðist af bókahungri, ef svo mætti að orði kveða. Þeir tfmar eru liðnir. Bækur eru raunverulega orðnar svo hversdagslegir hlutir, að menn eru almennt liættir að bera jaína virðingu fyrir Jjeim og áður var, jafn- framt ])ví er lítið miklu fjölþættara, skemmtanir fleiri og um leið miklu meira af áhugaefnum, sem fyllir hug æskumann- anna. Gegn því tjáir ekki að spyrna, enda væri J)á um öfugþróun að ræða. En hinu verður að spyrna gegn, að góðum og gild- nm menningarvenjum sé kastað fyrir borð eða J)ær að engu hafðar. í þjóðlífi voru er meira los en nokkru ------------------------------------------1 sinni fyrr. Iíætturnar, sem að því steðja, eru stærri en nokkru sinni áður. Aldrei hefir látið jafnhátt og nú í herlúðrum hvers konar áróðurs. Einn hvetur til að sækja vestur annar austur. í öllum slíkum áróðri og nýjungum, sem flæða yfir æskuna er henni nreiri Jrörf leiðsagnar hinna, sem ráð- settir eru en nokkru sinni fyrr. Og einmitt þess vegna er höfuðnauðsyn að kapp sé lagt á að halda fast við arfleifð forfeðra vorra í menningu og tungu. En áreiðanlega fáum vér bezt tryggt þá hluti með lestri góðra bóka. En einhver kynni að benda á J)að, að þeir menn, sem settust að bókagrúski, séu að loka sig úti frá lífinu. Sú er heldur ekki ætlan mín, að menn eigi að skríða í hýði til þess að lesa bækur, heldur eiga þeir að nota bókina, sem hollvin og ráðunaut, er þeir leita til frá önn dagsins og spyrja ráða í viðfangsefnum þeim, er þeir fá ekki leyst af eigin ramleik. En jafnvel þótt sumum færi svo, að þeir tignuðu bókina meira en lífð sjálft, þá er það að vísu illt, en miklu er hitt Jró hættulegra, ef þjóðin færi að finna upp á því að kynda bókabál. Þegar svo væri komið þá er menning liennar komin á helveg. Og þá mun frelsi hennar og tilveruréttur á meðal þjóðanna ekki lengur mikils virði. Bækur eru ennþá sterkustu vopn hinnar frjálsu siðmenningar, og þau vopn verður hver einstaklingur þjóðfjélagsins að kunna að nota. Bækurnar eru honum allt í senn: tæki í lífsbaráttunni, hollvinur og yndis- auki. BÓKARFREGN. Vopn guðanna eftir Davíð Stefánsson frá Fagraskógi er að koma á markaðinn. Um leikrit þetta segir J. J. í síðasta hefti Sam- vinnunnar: „Vopn guðanna er skáldinu og þjóðinni til sæmdar, skáldrit, senr þrungið er af frels- isþrá og manndómi." 4*
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Nýjar kvöldvökur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Nýjar kvöldvökur
https://timarit.is/publication/511

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.