Nýjar kvöldvökur - 01.10.1947, Blaðsíða 20

154
TUT-AN K-AMON OG GRÖF HANS
N. Kv.
að hlaða heilu fjalli yfir grafir sínar, og inn
í grafhýsunum höfðu þeir haugað saman
öllum þeim auðæfum, sem þá langaði til að
flytja með sér yfir í annan heim. En Egiptar
voru alltaf sérstaklega lagnir á að ræna graf-
ir, — auðæfin ginntu og freistuðu ti! að
leggja líf og fjör í hættu, — og innan fárra
mannsaldra var smurlingnum spillt og auð-
æfunum stolið. Allar ráðstafanir — stórgrýti
í göngunum, leynigrafir, rangalar til að
villa ræningjana o. s. frv. — reyndust gagns-
lausar. Ræningjarnir sigruðust á öllum
hindrunum, og ef þeim tókst það ekki upp
á eigin spýtur, þá tókst það með því að
ganga í félag við grafarsmiðina og gæ7.1u-
mennina. Um 1600 árum f. Kr. b. var varla
til sú konungagröf í Egiptalandi, sem hafði
ekki verið rænd.
Sorgleg tilhugsun fyrir egipzkan konung!
En Thotmes I. þóttist eiga ráð við því.
Hann ætlaði að fela gröf sína nokkurn spöl
frá musterinu, þar sem greftrunarathafnirn-
ar fóru fram. Húsameistari hirðarinnar, In-
eni að nafni, segir svo frá í æviágripi sínu,
sem fundizt hefur í gröf hans sjálfs: „Eg
stjórnaði aleinn útmeitluninni á klettagraf-
hýsi hans hátignar, án þess nokkur heyrði
það eða sæi.“ Hann minnist ekki einu orði
á þá hundrað verkamenn, sem hljóta að hafa
unnið að þessu, en gera má ráð fyrir, að þeir
hafi verið herfangar og orðið að týna lífinu
fyrir vitneskju sína um mesta leyndarmál
konungsins.
Tliotmes I. varð þó fyrir vonbrigðum.
Leyndarmá! hans hefur komizt upp, því að
þegar grafhýsi hans fannst 1899, var þar ekk-
ert eftir nema steinkistan; smurlingurinn
var löngu flufctur þaðan. Konungamir héldu
þó þessum sama greftrunarsið um margra
alda skeið, en gáfust alveg upp á að fela graf-
hýsin. í þess stað treystu þeir því, að hver sá
konungur, sem með völdin færi, hlyti að
láta sér annt um að verja grafir í dalnum
fyrir ræningjum. Tálvon! Eigi voru liðin
nema 10—15 ár frá dauða Tut-ank-Amons,
þegar óboðnir gestir gerðu honum heim-
sókn, og vér vitum, að Hor-em-heb konung-
ur varð að láta ræsta að nýju grafhýsi
Thothess IV. eftir eina slíka lteimóskn. í það
skipti voru ræningjarnir reyndar staðnir að
verki og hafa vafalaust komizt að því full-
keyptu.
Meðan skörungar sátu í konungssæti,
gekk allt sæmilega vel. Aðrir höfðingjar,
veraldlegir valdsmenn og prestar voru jarð-
aðir hundruðum saman í Konungadalnum,
varðmenn voru látnir gætá grafanna, og
smurlingarnir fengu að liggja í kistum sín-
um í friði innan um allt skrautið og dýr-
gripina. En er tímar liðu fram, þreklitlir
konungar sátu að ríkjum og allur hagur
þjóðarinnar var í hnignun, gekk varzlan í
handaskolum, og grafræningjarnir fengu að
stunda atvinnu sína í náðum; og þeir voru
ekki einir um hituna, því að oft og einatt
voru gæzlumenn og varðmenn grafanna í
vitorði með þeirn, ýttu undir óhæfuverkin
og hirtu svo sinn hluta af fengnum. Loksins
leið að því að stjórnin sá engin önnur ráð
en að flytja smurlingana úr einni gröf í
aðra, — og það reyndist líka gagnslaust.
Ramses III. var t. d. jarðaður þrívegis. Að
lokum voru þrettán konungakistur látnar
inn í grafhýsi Ameofiss II., og þar fengu
þær að liggja kyrrar, en aðrar konungakist-
ur voru fluttar á brott úr Konungadalnum
og f'aldar í afskekktu klettagrafliýsi. Þar
fengu þær að hvíla í friði í þrjú þúsund ár,
því að staðurinn gleymdist.
Jarðað var í Konungadalnum um fimm
alda skeið, en eftir það var löngum fáförult
þangað út í auðnina. Þó settist hópur ein-
setumanna þar að á annarri til fjórðu öld
eltir Krists burð. Héldu Jjeir ti! í grafhýs-
unum, og einu þeirra breyttu þeir í kirkju.
Síðar lögðu Arabar Egiptaland undir sig,
allar aðstæður breyttust, og Konungadalur-
inn seig niður í djúp gleymskunnar um
aldaraðir.
Fyrsti Norðurálfumaðurinn, sent kom í