Sjómannadagsblaðið - 01.06.1997, Blaðsíða 47

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
47
Tryggvi gamli er frægt skip sem víða
kemur við sögu og ég vil nota þetta
tækifæri til þess að hrósa honum, því
hann var alveg listaskip. Hann var
einn af gömlu Allianceskipunum. En
ég hætti á honum um haustið og var
enn á bátum um tíma.
Nú var komið haustið 1952 og ég
réði mig um borð í togarann Röðul
sem Venusarfélagið átti. Vilhjálmur
Árnason var skipstjórinn. Eg var þar
aðeins háseti, því á þessum árum var
svo mikið um menn með Stýrimanna-
skólapróf að ekki nema hluti þeirra
fékk stýrimanns- eða skipstjórastöður.
Oft voru 10-12 hásetar á dekkinu með
próf. Hjá Venusarfélaginu var gott að
vera og værum við á leið í siglingu
kom Loftur heitinn Bjarnason niður á
bryggju hvenær sólarhringsins sem
var og sagði við skrifstofumanninn
sem hét Eggert: „Ef strákarna vantar
peninga þá farðu með þá upp á skrif-
stofu og láttu þá fá þá.“ Síðar átti ég
eftir að vera á bátunum hjá Venusarfé-
laginu.“
„Ekkert skinn var eftir í
greipunum á okkur“
„Þá mun það hafa verið 1953 að ég
fór sem annar stýrimaður með Gísla
Jónassyni skipstjóra á Marsinum á
saltfiskveiðar við Grænland. Það voru
ekki skemmtilegar veiðar, því þótt við
fengjum fullt dekk eftir eitt hal, þá var
fiskurinn smár og við hirturn bara það
stærsta og létum hitt renna út. En það
sem var verst við þessar veiðar var öll
átan í fiskinum. Hún ætlaði alveg að
drepa okkur. Segja má að ekkert skinn
hafa verið eftir í greipunum á okkur.
Þetta var því hundalíf, en á þessu var
ég bara eitt sumar. Þessir túrar tóku
gjarna tvo mánuði og siglt var með
aflann til Esbjerg. Oft nægði ekki salt-
ið um borð og þá var brugðið á það
ráð að „kæfa“ fiskinn. Þá var flöttum
fiskinum staflað tveimur og tveimur
eins og samlokum í ísklefann og sett-
ur snjór eða klaki í milli fiskanna.
Þegar við svo komum við í Reykjavík
á útleið og fengum meira salt var
þessi „kæfði“ fiskur saltaður á leið-
inni út. Þetta olli því að öll áhöfnin
sigldi enda næg verkefni á útleið-
inni.“
Með heimsmannssvip á ferðalagi er-
lendis.
Á bátum Venusarfélagsins
„Um 1960 stundaði ég útgerð,
keypti bátinn Vonina frá Vestmanna-
eyjum ásamt Guðmundi Vigfússyni
og sú útgerð gekk vel. Sjálfur var ég
skipstjóri á bátnum en Guðmundur sá
um málin í landi.
En um 1964 fór ég að starfa hjá
Venusarfélaginu. Þar var ég í tjórar
eða fimm vertíðir með báta. Venusar-
félagið áttu þeir sem kunnugt er Loft-
ur Bjarnason og Vilhjálmur Árnason.
Tildrög stofnunar þess voru þau að
Loftur og fleiri keyptu togarann Ven-
us af Þórarni Olgeirssyni (sem mun
hafa verið meðeigandi í fyrstu) og
síðar kom Vilhjálmur inn í þetta með
honum. Vilhjálmur var að sjálfsögðu
skipstjóri á Venusi allan tímann, nema
í byrjun. Þeir leigðu nokkra báta sem
þeir fengu menn til þess að vera með
fyrir sig og tók ég þrjá þeirra fyrir þá.
Fyrst var ég með Fram eina vertíð, þá
Æskuna sem var 80 lestir í tvær ver-
tíðir, og loks eina vertíð með Auðun,
en hann var um 220 lestir.
Þá tók ég við Faxa sem var í eigu
þeirra Einarsbræðra og var með hann
í þrjár vertíðir. Er mér minnisstætt að
á Faxa hafði ég góðar tekjur — fjögur
hundruð þúsund yfir vertíðina. Á
þessum bátum var ég alltaf á netum,
en á trolli á sumrum á þeim Auðuni
og Faxa. Á trollinu var siglt með afl-
ann. Vertíðirnar á Faxa 1971-74 urðu
mínar síðustu á sjónum, en eftir það
hætti ég sjómennsku.
Þarna var ég líka orðinn sextugur
og var búinn að vera 47 ár á sjónum.
Krakkarnir voru öll flutt úr hreiðrinu
og konan vildi ekki vera ein heima.
Ég réði mig þá til Álfélagsins sem var
þægilegt fyrir mann búandi í Hafnar-
firði — og þeir hjá Álfélaginu voru
svo góðir við mig að ég fékk að vera
hjá þeim til 1985, eða til 71 ára ald-
urs. Hjá Álfélaginu var gott að vera,
en samt vil ég segja að lokum að besta
félag sem ég hef unnið hjá var Venus-
arfélagið. Þar stóð allt eins og stafur á
bók.
En væri ég ungur maður í dag
leggði ég sjóinn fyrir mig að nýju ég
mundi ekkert annað vilja gera. Svona
sterk ítök á hann í manni. Ég var líka
heppinn — aldrei tók mann út af skipi
sem ég var á né urðu þar alvarleg
slys.“
„Ég kvæntist árið 1936 og sama ár
fluttum við hjónin hingað til Hafnar-
fjarðar og er ég því búinn að eiga
heima hér í 60 ár . Konan mín hét
Laufey Sigríður Kristjánsdóttir og er
úr Vestmannaeyjum, systir þess þjóð-
kunna tónsnillings Oddgeirs Krist-
jánssonar. Við eignuðumst fimm börn
og eru fjögur þeirra á lífi, þrír piltar
og ein dóttir. Pálmi sonur minn er
efnaverkfræðingur, Kristján tækni-
fræðingur og Þorbjörn er tæknir og
framkvæmdastjóri. Ingibjörg dóttir
mín, sem er lærð í tungumálum, býr
við Gardavatnið á Italíu.
Nú á ég ellefu afabörn sem oft líta
til mín og fimm barnabarnabörn.
Konu mína missti ég fyrir tveimur og
hálfu ári og bý nú einn með sjálfum
mér hér að Naustahlein 17. Ég nýt
hverskyns þjónustu frá Hrafnistu í
Hafnarfirði og hér er gott að vera. Ég
hef nóg fyrir stafni og á sumrum kem-
ur fyrir að ég heimsæki Stöðvarfjörð,
til dæmis í hitteðfyrra og fleiri staði
eins og Berufjarðarströndina en það-
an var afi minn, og ég á þarna frænd-
fólk úti um allt. Ég get því sagt að ég
uni mínum hag hið besta.”
Hér með þökkum við þessum aldna
heiðurmanni spjallið og óskum hon-
um og öllu hans fólki gæfu og gengis.