Sjómannadagsblaðið - 01.06.1997, Qupperneq 69

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
69
A TUNDURDUFLASLOÐUM
Sjómannadagsblaðið birtir hér viðtöl við tvo skipstjóra sem stunduðu
áhættusamar veiðar á bannsvæðum Breta á ísafjarðardjúpi á stríðsárunum
— og breskan hermann sem vann við lagningu tundurdufla
„Við sáum glitta í duflin
undir hælnum á bátnum“
Rætt við Pálma Sveinsson skipstjóra
Páhni Sveinsson skipstjóri. Við hlið hans má sjá líkan af Sœdísinni sem hann
varformaður á vestra á stríðsárunum, Sædísarnafnið valdi Pálmi vegna þess
að hann vildi „ skíra utan í nafnið á Sœbiminum “ sem hann hafði verið á í
fimm ár. (Ljósmynd AM).
Pálmi heitinn Sveinsson skip-
stjóri fæddist á Norðfirði
þann 28.9.1914, sonur þeirra
Sveins Sigurðssonar úr Arnardal
vestra og Sigrúnar Jónsdóttur. For-
eldrum hans varð ekki samvista
auðið og er Pálmi var á öðru ári
fluttist móðir hans með hann til
Súðavíkur þar sem hún giftist
Gunnlaugi Einarssyni sjómanni.
Ellefu ára gamall byrjaði Pálmi
Sveinsson útróðra frá Súðavík með
fósturföður sínum. Hann kynntist
því sjómennskunni snemma eins og
margir Vestfirðingar. Arið 1933
gerðist hann háseti á einum Sam-
vinnubátanna svonefndu, Sæbirn-
inum frá IsaFirði, og var á honum
til 1938 er hann gerðist skipstjóri á
Sædísi, sem var ein fímm „Dísa“ í
eigu hlutafélagsins Njarðar. Það
var meðan Pálmi var á Sædísinni
að hann tók þátt í áhættusömum
veiðum á svæðum sem Bretar höfðu
auglýst bannsvæði vegna tundur-
duflalagna sinna á stríðsárunum,
og auk hættunnar sem því fylgdi
var það ekki heiglum hent að stun-
da veiðar á 16 lesta bátum í þeim
vetrarveðrum sem gjarna gerði á
Djúpinu.
Viðtal það sem hér fer á eftir átti
ritstjóri Sjómannadagsblaðsins við
Pálma í nóvember árið 1982. Pálmi
lést þann 17. júní 1992, 78 ára að
aldri.
„Já, það var oft napurt í norðanátt-
inni á þessum bátum, til dæmis þegar
ég var á Sæbirninum, en hann var
stærri en Sædís, einar 40 lestir og því
útilegubátur. Við stokkuðum upp og
söltuðum aflann niður í lest, en fórum
svo í beitninguna. Stundum urðum
við að láta stokkana hanga niður í sjó-
inn utan við borðstokkinn í bandi, til
þess að halda þeim þíðum og varð að
beita í einum fleng, áður en þeir urðu
að einum klaka aftur.
Það var enginn ákveðinn róðrar-
tími og oft urðum við að híma á bak
við einhverja skúrræfla fram eftir
nóttu, til þess að huga að veðurútlit-