Blanda - 01.01.1923, Page 284
276
/
öðru. Utilliksstaðir (Húnavs.) er líklega eitthvað af-
bakað. Blik er þerristaður þvottar kallaður á í'ljóts-
dalshéraði. Yæri þá útiblik þerristaður úti, oppositum
hjalla eða þá því að bleikja lín við hlóðir, eða hvað?
Maður verður feginn viðurnefninu til að bjargast úr
ógöngunum, þó mann klígi við því. Loks er ípislwll
(Skagafs.) ritaður í jatðaskrá Reynistaðarklausturs árið
1446 (D. IV) Ypershol, sem sennilega leiðréttist: Ups-
arhóll. Ups er þar, sem hamrar eða klettar ganga upp
úr hlíð eða hólum; er þá æfinlega brekka nokkur upp
að klettinum og myndar ups við hann. Vilji menn
komast nær bæjarnafninu, sem nú tízkast, er vanda-
laust að geta til eptir dæmum ísl. tungu, að ups eigi
sér hvorkynlega mynd ypsi, og bæjarnafnið þar af
Ypsishóll.
Keta á Skaga heitir svo af drang eða dröngum, er
standa þar í sjó skamt undan iandi. Keta og kati er
sama orðið, annað kvk., hitt kk., einsoggnýpa, gnúp-
ur, katla og ketill. I?au eru komin af kar eða ker og
merkja bytta, stampur, ketill, sem runnið er af kati
(kaþi), svo drang, sem stendur upp úr sjó eða landi,
líkt og væri ílát það. E>ótt munnmælasögur kunni vera
til um, að Keturnar á Skaga séu flögð eða kettur, er
dagað hafi uppi, þá nær það ekki lagi að blanda sam-
an ketu og kettu; þau orð eru ekki af sama bergi
brotin.
Nöfnur Ketu eru Katla á Melrakkasléttu, Grýta
(Þings.s. og Eyjafs.) og Kjólsvík í (Múlas.), því grýta
og kjóll merkja beint hið sama, og áðurgreind orð,
og bæirnir taka nafn af þeira dröngum. Katla er líka
kölluð Núpskalla, af því hún stendur fyrir Rauðanúp,
og Vellankatla er hún og kölluð, af því hana skolar
jafnaðarlegast sollinn sær. Nú er farið að tíðkast að
kalla hana „Stapann" eða „Rauðanúpsstapa". Það er
ósvinnt, og ætti að leggja af. Áður en lokið er þesa-