Eimreiðin - 01.04.1942, Síða 108

188
RITSJ.4
eimbeip,n
margt að stríða um ævina. Og samt
virðist mér Magnús hafa verið gæfu-
maður, þegar allt kemur til alls,
þvi að liann hefur varðveitt sina
góðu sál og glaða hug, hvað sem á
hefur dunið, og kvæði hans mörg
skipa sinn hekk með sóma i ljóða-
gerð vorri.
Jakob Júh. Smári.
Utan af víðavangi — kvæði —
eftir Guðmund Friðjónsson (ísa-
foldarprentsmiðja h/f.). I Eimreið-
inni 1896 birtist saga eftir ungan og
áður óþekktan liöfund, sem vakti
einkum atliylgi vegna þess, hve mál-
ið á henni var kjarnyrt og sér-
kennilegt. Saga þessi hét Sigrún,
og höfundurinn var Guðmundur
Friðjónsson á Sandi. Það var saga
um stúlku, sem náttúran hafði gefið
„lifsþrána að tannfé og vonina að
heimanfvlgju", stúlku, sem „sá
jafnan vonar-gull og hamingju-
perlur í svuntuskauti framtíðarinn-
ar“, en náði þeim ekki, „og svona
teygðist lífsþráður Sigrúnar fram
lir kembulopa tilverunnar", án þess
að nokkuð gerðist í lífi hennar, sem
hryti í bág við samvizku hennar,
hvita „eins og nýþvegið peysa-
brjóst". Svo er það nýársdag einn,
sem skundar yfir landið „i lauf-
léttum híalínsbrókum“, að Sigrún
fer til kirkju að Velli og á dans-
leik í þinghúsinu að messu lokinni.
En hún er ekki ein ]>eirra, sem pilt-
arnir berjast um, ekki ein þeirra,
sem á sinn hátt eru „eins og ný-
mjólk fyrir þess manns munn, sem
vikum saman hefur ekki bragðað
annað mjólkurkvns en ásauðargeld-
ingu, sem bákarls-maga þarf til að
melta“, Hún verður útundan á dans-
leiknum, ein og útundan á heim-
leiðinni um nóttina, þegar frostby
urinn — „opinmynntur og tann^
hvass — renndi sér fótskriðu
fölinu á ísunum", og i þessa'
heimferð verður hún úti unth'
steini, eftir að „hafa troðið hel'1--’
— eftir reglum danslistarinnai
i iðandi blindöskubyl íslenzkra1"
vetrarnætur. —
Síðan þessi smásaga birtist i Eina
reiðinni er nú liðin nær hálf °
og frá þeim tíma liggja eftir G111
mund Friðjónsson yfir tuttugu
b sek'
orö-'i-
su
ur, auk því nær óteljandi greina
blöðum og tímaritum. En saineig11’
legt einkenni allra þessara rit'cr^
er sá hinn sami kjarnyrti og 51 r
kennilegi still og frumlegi
forði, sem svo mjög har á i l,e:>
æskuverki, stíll og orðaforði, seI'
jafnan hefur sett sitt ósvikna
armót á allt, sem Guðmundur F'lc
jónsson hefur ritað bæði í buud111
máli og óbundnu. Hann er e11,1
þeirra örfáu höfunda í landinu, se"^
aklrei gæti villt lesendum sýn 1111
dulnefni eða nafnleysu, þvi að a”
sem hann ritar, er auðþekkt öllu11
læsum mönnum, vegna sérkennile”
stils og orðgnóttar höfundarins- ^
Kvæðin i þessari nýútkoinnu
Guðmundar á Sandi eru öll 01 ’
sjöunda og áttunda tug ævi ha"‘
Þau eru jfir hundrað að tölu
sum alllöng, sýna, að höfundurinu
er enn afkastamaður, þrátt f'1
liáan aldur. Þau eru með ósvik111111
einkennum hans, þeim söinu og baf'
, < ••■’Su
fyrir löngu skapað honum síW"
meðal íslenzkra slcálda, að sja
l.|^J
sögðu misjöfn að gæðum, en e v
virðist höf. daprast flugið né förlast
myndauðgi og orðgnótt. Það sýnn
t. d. þessi vísa úr kvæðinu Lo'J'1
alda: