Eimreiðin - 01.07.1944, Page 40

184
ALLT ER VÆNT, SEM VEL ER GRÆNT EIMREIÐIN
þar venjiilega hallandi, vatnið á hreyfingu, og flýtur venjulega
ekki yfir grassvörðinn. Mýrlendi er mjög víðáttumikið á íslandi.
Hafa mýrarnar víða verið skóglendi fvrriun, nema ef til vill þær
allra blautustu, og þá verið þurrari en nú, því að skógurinn
þurrkar landið. Sprekin í niónum eða sverðinum eru öruggur
vottur fornra skóga. Trjágróðurleifarnar eru aðallega birki; en
af jurtum liafa starir og mosar verið algengir, þegar mórinn
myndaðist.
Gróður er fjölbreyttari í mýri en í flóa. Er mýrin oftast þýfð.
Mynda mosar alls staðar undirgróðurinn og jafnvel lieilar þúfur.
Algengasta jurtin er mýrastör, aðalgrasið í mýrunum um land allt
og ein helzta iitlieysjurt landsins. Margar aðrar starir og eltingar
klæða mýrarnar samfelhlum gróðri. Oft byggja ýmsar þurrlendis-
jurtir þúfurnar, einkum ef þær eru stórar, en votlendisgróðurinn
heldur sig í lægðunum.
A takmörkum mýra og móa er oft greinilega afmörkuð rönd
með fjölbreyttum gróðri. Röndin eða jáSarinn er venjulega þýfð-
ur, og berjast þar móa- og mýrajurtir um völdin. Veitir ýmsnni
betnr, einkum eftir því, livernig jarðrakinn er. Þarna eru oft
kragar af hrossanál — vel þroskalegri. ICrækilyng og bláber eru
þar víða. Sums staðar detta skellur á gróðurinn, og liálfrök flög
myndast. Þar vaxa blómsef, naflagras og meyjarauga lilið við hlið
og eru algengustu tegundirnar. Einærar jurtir eru tiltölulega al-
gengar í flögunum.
Nú skulum við bregða okkur örlitla stund niður að sjónum.
Við víkur og voga eru lágar sjóflæðarnar saltar af áhrifum ltafs-
ins. Þar er óskaland sjávarfitjungsins og fuglatungunnar. I fjör-
unni vaxa líka saltjurtir, oft tneð mjög þvkkum blöðum. Hrím-
blaðkan leitar oft langt frant í fjöruna, og ögn ofar eru fagur-
bláar bryddingar af blálilju og grænar breiður berjaarfans. Þetta
eru nábúar þangsins á steinunum í flæðarmálinu. Fyrir utan
þangbeltið, á talsverðu dýpi, taka víða við miklir þaraskógar
(brossaþari, maríukjarni o. fl.). Gefa þeir íslenzku birkiskógun-
um ekki niikið eftir að Iiæð sums staðar, einkum í ókyrrum sæ.
Frá sænum liöldum við út í hraunin, sem svo óvenju mikið er
af á Islandi. Nýrunnið liraun er alger eyðimörk. En þegar það er
kólnað og storknað, fer brátt að bóla á gróðrinum. Flétturnar eða
skófirnar og mosarnir eru frumbyggjar braunanna. Þetta eru barla