Eimreiðin - 01.10.1947, Qupperneq 45

eimreiðin
GIRNDARAUGA ÁSVALBARÐA
269
eigi mætti hafa hervarnir á Spitzbergen, Rússum mestur þymir
1 augum. Óskaði Molotov breytinga á þessari grein í þá átt, að
annað tveggja fengi Rússar að gera Spitzbergen að liernaðarbæki-
stöð einir eða gera það í samvinnu við Norðmenn. Þetta mál varði
fyrst og fremst öryggi Rússlands og Noregs, og þess vegna verði
þœr þjóðir að koma sér saman fyrst.
Þegar málið kom fyrst fram, liaustið 1944, tók norska stjórnin
líklega í það. Svalbarði gat baft þýðingu í baráttunni gegn Þýzka-
landi, og Rússland og vesturveldin voru samlxerjar. Norðmenn
vddu halda sátt við allar þrjár þjóðirnar. Og Rússar höfðu komið
Vel fram við Norðmenn, er þeir ráku Þjóðverja úr Finnmörk
l'austið 1944, og látið Norðmenn sjálfa taka við borgaralegri stjórn
þeirra landshluta, sem leystir voru úr hers höndum. Þetta olli
K norska stjórnin tjáði sig fúsa til að undirskrifa yfirlýs-
lngu með Rússmn um sameiginlegar hervarnir beggja á Svalbarða,
ttieð því skilyrði, að fullveldi Norðmanna liéldist þar eftir sem
nður, að þessar varnir yrðu liður í sameiginlegum alþjóða trygg-
lngarráðstöfunum gegn stríði og að samþykki þeirra, sem undir-
rUuðu Parísarsamþykktina, fengist fyrir breytingunni. Norska
8tjórnin mælti einnig svo um, að samþykki Stórþingsins yrði að
°ma til um þessa ráðabreytni.
Stórþinginu var kunnugt um skeggræður þeirra Lies og Lange
^yrirlram, en allan almenning í Noregi setti hljóðan, er fréttin
°m 1 «The Times“, og þótti laumulega hafa verið farið með jafn
mi ilsvert mál. Erlendis vakti það og mikla athygli og víða tals-
lerða beizkju.
StórþingiS varð vitanlega að láta heyra skoðun sína á málinu,
8 °g það lá fyrir nú, eftir að Rússar og vesturveldin voru orðnir
að' Læ<1Ír a^ar" ^ lokuðum fundi 15. febrúar síðastliðinn álykt-
Pao með allmiklum meiri hluta atkvæða, að Norðmenn væru
usxr til að semja við Sovét-samveldið um endurskoðun Parísar-
I y ktarinnar og um atvinnumál, sem við Svalbarða væru
teugd ff-
^ b ■ mnsvegar gœtu NorSmenn ekki samið við Rússa eina um
p Varnrr á SvalbarSa. Um þær yrðu þjóðirnar, sem undirrituðu
LS(lrsar'iþykktina, að fjalla í sameiningu.
an E ^Ctta 8Uur‘ Opinberlega hefur málinu ekki verið breyft síð-
11 það kemur vafalaust á dagskrá aftur, þegar minnst varir.