Eimreiðin - 01.07.1954, Síða 63
EIMREIÐIN
ÖLAFUR I H\rALLÁTRUM
215
Stað yfir aS Gróunesi í Gufudalssveit. Allir urðu þeir Látra-
ttienn, sem voru hver öðrum gervilegri, mönnum í byggðar-
lyginu mjög harmdauði. Mun vart hafa verið til sá maður um
iireiðafjörð, sem ekki komst við af því, hve þungir örlaga-
stormar léku um hið vinsæla Hvallátraheimili.
Ólafur Bergsveinsson var maður heilsuhraustur fram yfir
fertugsaldur og afrenndur afls- og starfsmaður, en fór upp úr
því að kenna sjúkdóms þess (asthma bronchialae), er hann
varð aldrei að fullu laus við síðan. Háði þessi sjúkdómur lionum
svo, að oft var hann timum saman óvinnufær, og mörg síðustu
ar ævinnar var hann óvinnufær með öllu af þessúm sökum.
Andlegum kröftum hélt hann hins vegar óskertum til dauða-
dags. Ólafur lét af búskap árið 1935 og flutti þá frá Hvallátrum,
þrotinn að heilsu og kröftum, til Sigurborgar dóttur sinnar í
Skáleyjum. Valdimar, sonur hans, tók þá við búi í Hvallátrum,
en hans naut aðeins skamma stund við. Bar Ólafi enn þungur
harmur að höndum, er Valdimar andaðist úr lungnablógu 28.
ífai 1939. Var hann, eins og áður segir, mikill efnismaður og
tniklar vonir við hann tengdar. Varð Ólafi það ofraun að sjá
honum á bak, svo margmæddur sem hann var orðinn af heilsu-
leysi og ástvinamissi. Aldrei heyrðist hann þó kvarta né mæla
æðruorð. Hann andaðist rúmum tveimur mánuðum á eftir
Valdimar, á heimili Bergsveins sonar síns í Beykjavík, 11. ágúst
i 939. Þótti þá mörgum sem horfinn væri af sviðinu svipmesti
hændahöfðinginn í Breiðafjarðareyjum, þeirra, er verið höfðu
a öndverðri þessari öld.
Ólína Jóhanna, húsfreyja í Hvallátrum, var ávallt heilsu-
hraust fram á síðustu ár, mun að vísu hafa kennt óþæginda
fyrir hjarta síðustu árin, sem hún lifði, og andaðist úr hjart-
veiki eftir skammvinnan lasleika. Hitt er augljóst, að mjög
^iun hún hafa verið orðin slitin af að stjórna sínu stóra heimili,
°g munu þó veikindi manns hennar, hin geigvænlegu slys og
ústvinamissir, öllu öðru fremur hafa slitið orku hennar, og ef
til vill valdið dauða hennar á tiltölulega góðum aldri. Hún
undaðist að Hvallátrum 12. maí 1929.
Ólafur í Hvallátrum mun allajafna skipa rúm sitt í endur-
uiinningum mínum sem stórbrotinn og serkennilegur persónu-
leiki, vammlaus sæmdarmaður og höfðingi. Hann var dreng-