Eimreiðin - 01.01.1957, Síða 76

60
EIMREIÐIN
nú enn á að líta: Stórar, hvítar breiður þokuðust niður haust-
dökkar heiðarnar. Það voru fjársöfnin, sem gangnamennirnir
voru að koma með óraleiðir ofan úr óbyggðunum. í fyrstu
trúði ég varla mínum eigin augum, að allt þetta gæti verið
sauðfé. — Þeir rekstrar, sem fjærst voru, virtust kyrrir, svo
hægt þokuðust þeir áfram. Það var eins og snjóbreiða á að
líta, þúsundir af hvítum kindum. — En safnið, sem var kornið
næst, sást vel og hálfhringurinn af mönnum, hundum og
liestum kringum það, eins og svartur ormur, þéttastur aftan
við safnið, en dreifðari fram með því báðumegin. Sums staðar
voru eins og hringiður í þessu lifandi fjárflæmi, þar sem liund-
um var sigað, til þess að halda fénu í þéttum linapp. Engin
lifandi mynd hefur fest sig dýpra í hugskoti mínu en þessi,
er ég leit af Svartárdalsbrún þennan fagra haustdag, er há-
degissólin skein yfir hálffölnað landið.
Fjöldi manns var kominn að Stafnsrétt, er við náðum þang-
að, laust eftir hádegi. — Stóðið hafði verið rekið inn í hina
stóru miðrétt, sem var nefnd almenningur, og er líklega nefnd
svo ennþá. Konur, börn og unglingar stóðu við réttina eða
á réttarveggjunum og horfðu yfir iðandi lirossahafið, grá,
brún, rauð, stálgrá, skjótt hross, allt á flugaferð um réttina,
en efldir karlmenn glímdu við stóðið, oft tveir og þrír með
einn hest. Stóðið var tryllt af liræðslu og fælni, nýkomið ofan
úr takmarkalausu frelsi fjallanna. — Það var fögur og æsandi
sýn að horfa yfir þetta. — Óp og köll kváðu við, hundgá og
hnegg. Sunnan við réttina voru mörg tjöld, veitingatjöld og
tjöld gangnamanna, er komnir voru. Auk þess höfðu nokkrir
bændur með sér tjöld. Margir voru hýrir af víni, en fáir
drukknir — ennþá. — Menn supu á, hver hjá öðrum, tóku
í nefið og helltu út í kaffið, sem þeir fengu hjá Margréti
gömlu í Stafni, er þarna hafði veitingar. Flestir drukku kaffið
undir berum himni, því að rúm var lítið í tjaldinu; aðeins
stöku bændur og prestar komu þar inn og drukku kaffi.
Krakkar fengu alls ekki að koma nær þessu „allra helgasta“
en að tjaldskörinni.
Gamall maður sat þar úti, drakk kaffi og brennivín og
sagði sögu um það, er Skagfirðingar og Húnvetningar börð-
ust í Stafnsrétt fyrir mannsaldri síðan, þegar hann var ungur.