Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1961, Síða 46

Eimreiðin - 01.01.1961, Síða 46
34 EIMREIÐIN menn.“ Virðist svo, sem íslending- um liafi þótt í þessu nokkurt traust og hald, sem og vel rnátti verða. Hinsvegar er ljóst, að konungur bar hér kápuna á báðum öxlum, sem oftar. Mun hann og eftirmenn hans lítt liafa kært sig um, að íslenzkir menn efldust hér til yfirráða og valda, né heldur að innlendur jarl yrði e. t. v. til þess að auka sam- eining og samheldni íslendinga.1) Enda var Jress ekki langt að bíða, að brigð yrðu á þessum skildaga sáttmálans. Þegar Gizur jarl Þor- valdsson andaðist, árið 1268, var ekki, að því sinni, skipað í hið auða sæti jarlsins yfir íslandi. Varð það og Jrannig í reynd, að aldrei Eirikur konungur Magnússon síðan var skipaður jarl yfir land- (Úr B. Þorst.: „ísl. Skattlandið ) jg með búsetu hér.2) Hins vegar bera ofangreindar tilvitnanir með sér, að árið 1286 var norskur maður, Auðunn Hugleiksson, er kallaður var „hestakorn", skipaður jarl yfir íslandi, Jrótt hann að vísu kærni aldrei til landsins, svo vitað sé, enda liafði hann reyndar er frá leið lögleg forföll, því hann var hengdur á Norðnesi við Björgyn árið 1302. Eru þau endalok „þjóðhöfðingja" í sannleika sagt í óhrjálegasta lagi og reyndar nálega með ódæmum. Sagnfræðingar hafa dregið í efa, að Auðunn hestakorn hafi raun- verulega verið skipaður jarl yfir íslandi, heldur hafi Jjað í mesta lagi verið ráðagerðir einar. Ég get Jró ekki séð hvaða ástæða er til þess að rengja hina gagnmerku íslenzku annála, um þetta atriði frekar en önnur, enda má og benda á, að í tveirn annálum öðrurn en Jreim, sem vitnað er í hér að ofan, sbr. ennfremur Lárentsíusarsögu, er getið um jarlsdóm Auðuns hestakorns Jretta ár, en samkvæmt Hirðskrá fylgdu jarlsdæmi jafnan völd yfir ákveðnum löndum og landsvæðum.3) í ann- an stað verður ekki betur séð en að tilvitnunin i Lögmannsannál liér að ofan taki af öll tvímæli, — og gefi reyndar fulla skýringu, — um skipun 1) Sbr. E. A. og J. Þork.: Ríkisréttindi íslands. 2) Þegar talað er í fornum lieimildum um Kolbein „jarl" Bjarnason Auð- kýling mun einungis vera um viðurnefni að ræða. 3) Hirðskrá Magnúsar lagabætis, sjá Bj. Þorst.: Skattlandið bls. 23 o. v.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120

x

Eimreiðin

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.