Eimreiðin - 01.09.1965, Blaðsíða 29
EIMREIÐIN
225
sjálfsögðu mjög göldrum bundin. Má lesa mikið um þetta í Skírnis-
grein minni 1962.
í grein minni í Skírni (1962), lagði ég áherzlu á það, að bronz-
aldarmenning Svíþjóðar og þar með lúðrarnir tveir, er ég tengdi
vixlkveðandina eða endurtekningar sönginn við, mundi að öllum
líkindum vera sporræk til hinnar miklu og elztu menningarborgar
Babýlonar. Nýlega hef ég sannfærzl enn meir um það með því að
lesa grein um áhrif súmerskra bókmennta á bókmenntir ísraels-
^aanna og Grikkja (eftir Samuel Noah Kramer; „Cuneiform Studies
and the History of Literature,“ Proceedings of the American Philo-
s°phical Society, 1963, Vol. 107, Nu. 6, pp. 485-527). Um uppruna
°§ f°vm þessara bókmennta segir á bls. 486: „Flestar af fleygleturs
tóflunum eru frá átjándu öld fyrir Krist, en að öllum líkindum hafa
ritln verið samansett nokkrum öldum áður, því Súmerar hafa tekið
rita bókmenntir um 2500 fyrir Krist. Flest af bókmenntaritunum
°ru frá fyrra helmingi annars árþúsunds (þ. e. fyrir 1500, en þá er
ronzöld talin hefjast í Svíþjóð), oft á akkadisku máli, semítiskri
jUngu> sem leysir súmersku af hólmi, eins og rómönsku málin latínu.
sumerskum bókmenntum eru goðsögur, hetjusögur, hymnar (lof-
SUngvar guði eða goðum), grátljóð, (sbr. Máríugrátur), kennikvæði
°8 dæmisögur og spakmæli (wisdom). Meiri hluti bókmenntanna
ei i skáldskaparformi. í þessu formi eru hættir og rím (stuðlar?)
Pekkt, en hérumbil öll önnur málskrúðs- eða skáldskaparbrögð eru
n°tuð með mikilli leikni og góðum árangri: endurtekningar, hlið-
skeður, líkingar og kenningar, kórar og viðlög.“
1 grein sem Ottó Andersson hefur skrifað í Budkavlen 1963 og
ann kallar „Homeriskt eko“, (Bergmál frá Hómer) lýsir hann
rrierkifcgri hliðstæðu við víxlkveðandi eða hliðstæðusöng eða endur-
rinrgarsöng Finna og íslendinga í júgóslavneskum og make-
nskum þjóðlögum og þjóðkvæðum sem safnað hefur verið og birt í
mni, The Singer of Tales, af prófessor Albert Bates Lord, sér-
æ mgi í slavneskum og samanburðar bókmenntafræðum við Har-
!ard háskóla, Cambridge, Mass. U.S.A. (Harvard University Press
, , )• Prófessor Lord var lærisveinn Milman Parry’s prófessors í
Q assis§um fræðum við háskólann í Harvard. Hann varð Darwin
í T,rlegra ^ræða með rannsóknum sínum á munnlegum formúlum
ag. lons °g' Ódysseifskviðu. Parry fór fyrst til Balkan 1933, en safn-
fór Sl<'>an §eysimiklu af kvæðum og lögum á grammófónplötur. Hann
°g safnaði um Bosníu, Herzegovínu, Montenegro og Suður-
15