Eimreiðin - 01.09.1965, Blaðsíða 90
286
EIMREIÐIN
þátt í því að viðhalda tungu liennar,
og má það út af fyrir sig tejjast ný-
lunda nú á tímum, að slíkar Ijóða-
bækur komi á markaðinn. I. K.
Dr. Haye W. Hansen: ISLAND VON
DER WIKINGERZEIT BIS ZUR
GEGENWART. Frankfurt am
Main (Edward T. Cate) 1965.
Þjóðverjar hafa allra manna mest
fengizt við að skrifa um ísland og ís-
lenzk efni, og hafa kynstur af bókum
sem það varða komið út þar í landi.
Auðvitað er margt af þessu misjafnt,
eins og gerist og gengur, sumar þess-
ara þýzku bóka hafa verið með end-
emum, eins og t. d. ferðasaga Blejkens,
sem Islendingar reiddust mjög og Arn-
grímur lærði samdi heilt ádeilurit
gegn, í hinum kynduga stíl þess tíma.
Aftur liafa margar góðar bækur birzt
um ísland á þýzku, má meðal þeirra
nefna rit próf. Paul Herrmenns, dr.
Carls Kuchlers og fleiri mætra manna,
að ógleymdum vísindaritum Konrads
Maurers, en þau voru beinlínis vopn
í sjálfstæðisbaráttu okkar, og Maurer
var mikill stuðningsmaður Jóns Sig-
urðssonar, eins og kunnugt er. Allt í
allt hafa líklega komið út á þýzkri
tungu fleiri og merkarí rit um ísland,
sögu þess og bókmenntir, en á nokkru
öðru máli. Fyrir og um aldamótin kom
hin mikla íslenzka bókmenntasaga J.
C. Poestions út, löngu áður en nokk-
ur bókmenntasaga yfir nútímann var
skráð á íslenzku. Þýðingar á íslenzk-
um skáldritum komu og snemma út á
þýzku; sögur Gests Pálssonar, Einars
Hjörleifssonar (sumar), Þorgils Gjall-
anda, séra Jónasar á Hrafnagili og
heil ljóðaúrvöl íslenzkra skálda komu
út á þýzku („Islandsbluten"), auk þess
sem íslenzkir fræði- og vísindamenn
áttu jafnan bakhjarl í Þýzkalandi,
fengu rit sín þýdd á þýzku (dr. Valtýr
Guðmundsson, Þorv. Thoroddsen og
Helgi Pjeturss), og komu skoðunum
sínum þannig á framfæri á alþjóðleg-
um vettvangi. f hinum fyrri árgöng-
um Eimreiðarinnar má glöggt sjá, hví-
líkan áhuga þýzkir fræðimenn liöfðu
á íslenzkum efnum, og sá áhugi mun
enn vera við lýði. Eins og áður er
drepið á er auðvitað feikimargt nauða-
ómerkilegt í öllum þessum kynstrum,
en það afsakar engan veginn það tóm-
læti, sem hér hefur ríkt í þessu efni,
svo að ekki sé minnzt á það regin-
hneyksli, sem mun liafa átt sér stað
hér á stríðsárunum, er efnt var til
sýningar á ritum erlendra fræðimanna
um fsland, án þess að einn einasti
þýzkur höfundur væri nefndur, eða
þýzkra rita um ísland getið. Hvort
sem því réð ótti við hernámsveldin hér,
eða kotungslegur sleikjuháttur og
minnimáttarkennd, getur sá er þetta
ritar ekki sagt um, en allir skyniborn-
ir menn vita, að það er ekki hægt að
láta sem rit Konrads Maurers séu ekki
til, þegar getið er þess, sem skrifað
liefur verið bezt um ísland af útlend-
ingum. Skiptir þá engu máli, þótt her
hafi setið erlendur her, sem auðvitað
kom ekki slíkt við, nema því aðeins
að liernámsyfirvöldin liafi í heimsku
sinni bannað lilutlausan fróðleik af
því að hann var þýzkur, en þá væri
nauðsynlegt að fá það upplýst frá rétt-
um aðilum, til þess að forðast sögu-
fölsun í íramtíðinni.
Sú bók, sem hér liggur fyrir, er eftir
þýzkan málara og sérfræðing í forn-
aldarsögu (práhistoriker). Hann kom
fyrst hingað til landsins 1949 og hefur
dvalið hér um árabil. Hann hefur, að
því er honum segist sjálfum fra>
snemma fengið mikinn áhuga á forn-
norrænni sögu og stundað nám i þeirri
grein við Hamborgarháskóla. Hefur
hann ferðast um öll Norðurlönd og