Ægir - 01.08.1984, Qupperneq 41

. !'0sl':a *°önuhrogna með mælingu á vatnsinnihaldi
r°gnurn Greinilegur munur var á hrognaþroska
1 austan- og vestangöngu og virtist vestan-
Sj'ngan vera rúmum 10 dögum á eftir í þroska.
ognasöfnun úr austangöngu hófst er hrognin
h° ðu náð um 65% vatnsinnihaldi eða um 21%
rognafyllingu í loðnu. Safnað var frá byrjun úr vest-
nngöngu. f ljós kom að hrogn frá 5-6 fyrstu dögum
angöngu voru nánast óvinnsluhæf vegna van-
Xska, þannig að vatnsinnihald er mun áreiðan-
(1^79)læ*'^Var^' ^ Þroslía hro8na en hrognafylling
I ?Cr^ar voru í'lraunir til að ná loðnuhrognum úr
afnvatni- Við löndun á loðnu reyndust vera 5-7%
r°gnum í vatninu, en auk þess talsvert af fisk-
jum o.fl. Hrognamagnið fer mjög eftir því hve
n‘erri hrygningu loðnan er komin. Áhugi var á að
,o>na að nýta hrognin úr dæluvatninu. Þegar
nan hefur verið síuð frá dæluvatni sökkva hrogn
8 fisktrefjar tiltölulega fljótt og einnig má skilja
frá vatninu með skilvindu. Reynt var að skilja
°gn frá dæluvatni með tvöfaldri hristisíu. Það
ePpnaðist sæmilega, en afköst reyndust lítil. Oft
r að hreinsa sigtin með því að sprauta á þau
^dtni. j\ þennan hátt mátti fá sæmilega hrein hrogn,
n aðferðin er seinvirk. Einkaaðilar munu einnig
a gert tilraunir á þessu sviði (1972). Þá var reynt
af nota „cyclona“ og setgeyma til að skilja sem mest
N atninu frá. Talið var að fyrirhafnarminnst myndi
ra að safna með „cyclonum" eins og gert var af
h° arniðstöð hraðfrystihúsanna árið 1972. Loðnu-
^r°gn sem safnað var með „cyclonum" voru
e'nsuð með því að dæla þeim í hæggengar Iwena
arningsvélar, sem hreinsuðu augu, fisktægjur og
“r° ar' óhreinindi úr, en hrognin fóru í körfu með
£ Ofigrjsju þar sem látið var síga úr þeim fyrir
° *Un °g frystingu. Einnig voru gerðar frekari til-
lean'r me^ fvöfalda hristisíu, sem sýndu, að mögu-
8t var að hreinsa og sía hrognin í einu ef þau voru
(Vegin með töluverðu af vatni (1973). Á loðnuver-
.' unum 1973 og 1974 tók Rannsóknastofnunin þátt
,o;'lraunum og athugunum á ýmsum eiginleikum
"uhiogna, söfnun þeirra og hreinsun í samráði
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna. Á vertíðinni
var prófað að hreinsa hrogn úr dæluvatni með
Jolskilvindum. Fylgst var með vatnsmagni hrogna
^ 8 hrognafyllingu. Einnig var gerð tilraun með að
hn.na hrognum í veiðiskipi. Prófuð var Sharples
lst'sía til að hreinsa hrogn og ná af þeim vatninu
Útflutningsvottorð Rannsóknastofnunarinnar eru unnin í
tölvu.
við raunveruleg vinnsluskilyrði. Mikið af tilraun-
unum fór fram í vinnslusal stofnunarinnar (1974).
Þá voru og gerðar frekari tilraunir með að nota sam-
stæðu af miðflóttaaflskilju (cyclon) með stýribúnaði
fyrir vatnsmagn og þrýsting í gegnum skilju. Best
reyndist skilja, sem hönnuð var af Rannsókna-
stofnuninni og mátti með réttum þrýstingi og vatns-
magni hreinsa svo til öll hrogn úr dæluvatninu.
Einnig var fylgst með tilraun sem gerð var á Höfn í
Hornafirði til að safna hrognum með því að nota
setker. Reyndist það vel og virðist hægt að safna
hrognum þannig. Athugað var hver væri æskileg til-
högun við löndun, vatnsnotkun við löndun og
aðferðir til hreinsunar á hrognum í frystihúsum o.fl.
(1975). Á loðnuvertíð 1976 fóru fram tilraunir um
borð í loðnuskipi með söfnun loðnuhrogna þegar
dælt er um borð. Tvær skiljur voru reyndar, önnur
amerísk og hin sænsk. Reyndist sú ameríska betur
og skildi nánast öll hrogn úrsjónum, en meðsænsku
skiljunni var stilliloki sem virtist henta mjög vel.
Ekkert virtist því til fyrirstöðu að safna hrognum
þannig og hrognin reyndust hreinni en þau sem
safnað er í landi. Virtist mega fá um 0.5% af
hrognum af þyngd afla síðustu 4 vikur vertíðar
(1976). Þá voru og kannaðar breytingar á efnainni-
haldi hrogna á vertíðinni. í upphafi vertíðar var
vatnsmagnið um 60% en í lok vertíðar allt að 73%.
Fitumagnið reyndist í upphafi um 15% en lækkaði
niður í um 1% í lok vertíðar (1976). Hrognin voru
tekin úr hrygnunum. Á vertíðinni var prófaður
kreistari til að kreista hrogn úr loðnu. Að þeirri
ÆGIR-425