Ægir - 01.08.1984, Blaðsíða 30
Atómgleypnimœlir.
íumklóríðlög, en ef kalsíummagn saltfisksins fer
yfir 0.2% verður fiskurinn of harður og stökkur
(1974). Gerður var samanburður á því að fullsalta
fiskinn í pækli og pækilsalta á venjulegan hátt og
kom ekki fram teljandi munur í þyngdarnýtingu
(1975). Rannsökuð voru áhrif polyfosfatsmeð-
ferðar við söltun á ufsaflökum. Fékkst 4.3% betri
þyngdarnýting en án polyfosfatmeðferðar. Engir
gallar komu fram við framleiðslu á sjólaxi en mun
auðveldara reyndist að skera „fosfatf!ökin“ í
sneiðar en án fosfatmeðferðar. Könnuð voru áhrif
fosfatmeðferðar á þurrkeiginleika saltfisks og varð
ekki vart neinna áhrifa, hvorki á þurrkhraða né
þyngdarnýtingu. í tilraun sem gerð var með að létt-
salta þorsk samkvæmt Gaspécure-aðferð, sem tíðkast
í Kanada, var þyngdarnýting nokkru lakari en við
venjulega harðsöltun, en kostnaður minni og mætti
fullvinna fiskinn á 4-6 vikum (1976). Gula litinn úr
saltgulum fiski er ekki hægt að þvo úr, en sé stutt
frá söltun má stundum fjarlægja koparefnin úr hold-
inu áður en þau ná að verka með því að þvo fiskinn
og bursta og salta síðan aftur með ómenguðu salti
(1977). Niðurstöður af rannsóknum sem gerðar
voru á áhrifum mismunandi þvottar á flöttum
þorski á gæðaflokkun við ferskfiskmat, saltfiskmat
og þyngdarnýtingu á fullstöðnum saltfiski, bentu til
þess að ekki væri um verulegan mun í þyngdarnýt-
ingu að ræða, þótt misvel væri þvegið, en betur
þveginn fiskur skilar sér í hagstæðari gæðaflokkun
bæði við ferskfiskmat og saltfiskmat. Könnuð voru
áhrif geymslutíma þorsks er ísaður var í kassa á
gæðaflokkun og þyngdarnýtingu. Þyngdarnýtingog
saltfiskmat var best á þeim fiski sem styst vat
geymdur (1982). Könnuð voru áhrifkalsíumklóríð^
á losskemmdir við framleiðslu á fullstöðnum saR'
fiski. Saltaðir voru tveir tilraunaflokkar, annar u'
Reykjanessalti. sem inniheldur kalsíumklórið, en
viðmiðunarflokkurinn úr þvegnu Miðjarðarhafs'
salti án kalsíumklóríðs. Niðurstöður sýndu jákvS
áhrif kalsíumklóríðs gagnvart losskemmdum. Serj
staklega varð áhrifanna vart við samanburð a
hnakkastykkjum fiskanna, en minna í spofð'
stykkjum og þunnildum (1973). Eins og áður
getið komu fram roðaskemmdir í saltfiski scn1 ;
geymdur var við 12-15°C en ekki í þeim seI11 I
geymdur var við 4°C. Þegar fiskurinn sem geymdur
hafði verið við 4°C var geymdur við 16-18°C 0
vikur) fór að bera á roða í honum. Tilraunin sýnd'
hve mikilvægt er að geyma saltfisk við lágt hitastC
því að roðagerlar eru í öllu sjávarsaiti (1970). T1' !
raun sem var gerð með að baða saltfisk úr rotvetj
andi legi til varnar eða stöðvunar á roðamyndun b3’
engan árangur, en kæling á fiski við geymslu hefut
úrslitaþýðingu (1975).
Þegar farið var að þurrka saltfisk eftir strm1
hafði Rannsóknastofan nákvæmar upplýsingar m1'
nýjustu gerð saltfisksþurrkara í Kanada (26) oggllt
því aðstoðað mörg fyrirtæki við að koma sér UPP
saltfiskþurrkurum. Auk þess var reynd ný geró ll
saltfiskþurrkara, sem kom fram hér á landi (1958)-
Árið 1975 höfðu orðið talsverðar framfarir í sa"
fiskþurrkunartækni og nýtísku sjálfvirkni tek”1
upp. Gerður var kostnaðarsamanburður á þurrP
klefum af mismunandi stærðum og með mismunan
tækjum. Var hér um að ræða 5 tonna og 9 tonlu'
klefa með venjulegum þurrktækjum og 9 tonn*
klefa með Pyrotækjum. Afköstin eru miðuð vl.
portúgalþurran fisk. Þá voru og Raufoss vélin111
gerð skil. Helstu niðurstöður voru þær, að Raufos-
vélin reyndist fjárfrekust vegna mikils innkaup^
verðs en rekstur vélarinnar hagkvæmari en hinna <
öðru leyti. Á öðrum aðferðum var ekki ýkja init-1 ^
kostnaðarmunur en afkastageta Pyroklefa er laní-
umfrarn aðra (1975).
Verkun saltsíldar
Verkun saltsíldar er ævaforn atvinnuvegur.setl1
er um margt fróðlegur og athyglisverður. Síló mun
hafa verið verkuð í salt þegar á 8. öld í Skotlandi o-
að minnsta kosti verið vel þekkt á Norðurlöndu'11 j
414-ÆGIR