Tímarit lögfræðinga - 01.03.1951, Blaðsíða 59

SkaSabótaábyrgð í aambandi við bifreiöardrátt
61
tekur að sér drátt hennar í greiðaskyni. Ef stjórnandi
dráttarbifreiðar veldur þá tjóni á dregnu bifreiðinni eða
mönnum á henni eða farmi, þá er athugandi, hvort eigandi
dráttarbifreiðarinnar sé ábyrgur um tjón það.
Þegar má taka það fram, að sérregla 1. málsgr. 34. gr.
bifrl. um sönnun tekur ekki til skaðabóta á hendur bif-
reiðareiganda, með því að hæstiréttur telur hana ekki gilda
í skaðabótamáli á hendur stjórnanda dráttarbifreiðar, svo
sem áður er sagt.
Samkæmt 1. málsgr. 35. gr. bifrl. ber eigandi bifreiðar
„ábyrgð á henni og er skaðabótaskyldur samlcvæmt 3U. gr.“
Nú skal skrá bifreiðar, og segir bifreiðaskrá til um eignar-
réttinn. Bæði ríkisvaldið og einstakir menn geta haldið
sér að þem aðilja, sem skráður er eigandi, jafnvel þótt
annar maður sé það í raun réttri, hvort sem um skaðabætur
eða annað en refsingu er að tefla. Undantekning frá reglu
þessari um skaðabótaábyrgð eiganda er þó gerð í 2. málsgr.
35. gr. bifrl., ef maður notar bifreið annars manns í heim-
ildarleysi. Glöggt dæmi þessa er bifreiðarstuldur eða grip-
deild. Einnig hér skiptir það miklu um sönnunarbyrði, ef
stjórnandi dráttarbifreiðar stendur skráður stjórnandi
hennar, þe^ar slys verður. Þá verður eigandi að sanna
heimildarbrest bifreiðarstjórans (sbr. Hrd. I. 587), enda
mega önnur atriði verka á sama hátt, t. d. ef sýnt er, að
eigandi hefur tekið við greiðslu fyrir þann akstur, sem
bifreiðarstjórinn hefur framkvæmt, o. s. frv. En ef það
kemur upp, að bifreiðarstjórinn hefur ekið bifreið í heim-
ildarleysi eiganda fyrir annan mann, þá flytzt skaðabóta-
ábyrgðin yfir á þann mann. Hann er þá notandi bifreiðar-
innar.
Með því að in stranga sönnunarregla 34. gr. um skaða-
bótaábyrgð á tjóni af völdum stjórnanda bifreiðar, sem
dregur aðra bifreið, gildir almennt ekki, þá er einsætt, að
um skaðabótaábyrgðina skal fara eftir almennum reglum,
eins og mælt er i 2. málsgr. 34. gr. bifrl. En almenna reglan
segir, að húsbóndi beri skaðabótaábyrgð á ólögmætu og
viljandi eða gálauslegu skaðaverki, sem þjónninn vinnur í