Tímarit lögfræðinga - 01.03.1951, Blaðsíða 66

58
Tímarit lögfræðinga
ardómarar mjög oft próf í opinberum málum til þessa
ráSuneytis til ákvörðunar um framhaldsaðgerðir í þeim.
Fyrrum var það siður, að lagt var þar fyrir rannsóknar-
dómara að rannsaka tiltekin atriSi og annað það, sem sú
rannsókn veitti efni til. Máttu slíkar leiobeiningar verða
héraðsdómara mikill styrkur í starfi sínu og verða til
skýringa. Ef ráðuneytið tæki þenna gamla sið upp, þá
mundu þau mál sennilega verða færri en nú er, þar sem
nýrrar rannsóknar þyrfti, áður en dómur verði lagður á
þau í hæstarétti. Og stundum mundi rækilegri rannsókn
leiða til þess, að mál yrði ekkert höfðað eða að dómi yrði
ekki áfrýjað. En hvorttveggja yrði til tímasparnaðar og
fjársparnaðar.
Bréfið varðar beinlínis hæstaréttarlögmenn eina. Það
lýsir bezt sjálft ástæðum til þeirrar ráðabreytni, sem þar
kemur fram. Sú breyting, sem hæstiréttur ætlast til, að
á verði störfum hæstaréttarlögmanna, er aðallega fólginn
í þessu:
1. Með því að það er hlutverk ákæruvalds, þar á meðal
sækjanda í hæstarétti, að hlutast til um rækilega rannsókn
opinberra mála, þá er sækjanda opinbers máls rétt og skylt
aö annast framhaldsrannsólcn þess af sjálfsdáðum og í
samrábi vit) dómsmálaráðuneytið, ef slíkrar rannsóknar er
þörf, áður en mál er tekið til meðferðar í hæstarétti.
Hér er nýtt starf og ný ábyrgð lögð hæstaréttarlögmönn-
um á herðar. Lengstum hefur sá háttur verið hafður, að
sækjandi og verjandi hafa undirbúið ágrip héraðsdóms-
gerða, og það hefur síðan verið fjölritað og sent hæsta-
rétti, og svo hefur dómurinn ákveðið með úrskurði, ef því
hefur verið að skipta, um framhaldsrannsókn, enda greint
þau atriði, er héraðsdómari skyldi rannsaka til viðbótar
fyrri rannsókn. Dómurinn sendi dómsmálaráðunejrti síðan
úrskurð, og það lagði síðan fyrir héraðsdómara að fram-
kvæma framhaldsrannsókn. Hæstiréttur vill firra sig þeim
töfum, sem þessi skipun olli á störfum dómsins, og lýst er í
bréfinu. Nú ætlast hæstiréttur til þess, að sækjandi opin-
bers máls (og væntanlega verjandi líka, ef því er að skipta)