Tímarit lögfræðinga - 01.03.1951, Blaðsíða 61

SkaÖubótaábyrgS í sambandi viö bif reiöardrátt
53
hegningarlaga mæla engum ríkari skyldu á hendur en 29.
gr. bifrl. Þó að M hefði neitað að draga bifreiðina X á
Hellisheiði, þá hefði honum verið það heimilt, með því að
naumast gat synjun hans um bíldrátt varðað við 1. málsgr.
221. gr. hegningarlaganna. En þar af leiðir ekki, að M
hefði verið óheimilt að láta bifreiðina Y draga bifreiðina
X. Það má víst telja það fasta venju, að bifreiðarstjórar
hjálpi hver öði’um eftir föngum á vegum úti, bæði um
di’átt og annað. Synjun um hjálp mundi venjulega talin
ómannúðleg og brot á háttvísi í garð stéttai’bræðra. Réttar-
vitund almennings og sérstaklega starfandi bifreiðarstjóra
mun því ekki telja bifreiðarstjói'a óheimilt að taka að sér
di’átt á bíl, sem ekki getur komizt áfrarn á förnum vegi,
nema þá ef einhver alveg sérstök hætta er drætti samfara.
En venjulega er langt fx’á því, að slíkri hættu sé til að
dreifa, ef báðir bifreiðai’stjórai’nir sýna nauðsynlega
gætni. Eina tjónið, sem di’áttur venjulega veldur, er lítils
háttar ferðatöf dráttarbílsins.
En skaðabótaskylda eiganda dráttarbíls verður þó víst
ekki beinlínis leidd af heimild bifreiðai'stjóra hans til þess
að leggja b>linn í dráttinn. Engin mótsögn er í því að
heimila bifreiðarstjóra að draga annan bíl og að mæla eig-
anda dráttai’bíls undan skaðabótaábyi’gð á tjóni, sem drátt-
ai’bílstjórinn veldur. Eiganda báts, sem tekinn er að hon-
um fornspurðum til þess að bjarga bát þriðja manns, er
óskylt að bæta tjón, sem stjórnandi bátsins veldur með
árekstri á þamx bát, sem bjarga skal. Hagræði það, sem
gx-eiðasemi bifreiðarstjói’a og stjórnanda bátsins í dæminu
er þjóðfélagslega meira virði en sú hætta, sem dráttai'bíll
eða bjargskip er lagt í vegixa dráttariixs eða bjöi’gunar-
innar. Og því er réttmætt að leyfa að taka bátinn og nota
bílinn í því skyni.
En þá verður að lokum athugandi, hvort bíleigandi verói
ekki ábyrgur samkvæmt reglunni um þjónsábyrgS. Ef
dráttui’inn er þáttur í björgun slasaðra manna eða manna,
sem staddir eru í lífsháska, þá er lögskylt að veita hjálp-
ina. Ef t. d. bifi’eiðin X ekur á fjallvegi langt fi'á byggð