Tímarit lögfræðinga - 01.03.1951, Blaðsíða 57
SkaSabótaábyrgS í sambandi viB bif reiBardrátt
49
hann verði skaðabótaskyldur eftir sérreglu 1. málsgr. 34.
gr. bifrl. (áður 2. málsgr. 15. gr. bifrl. 1931) eða eftir
almennu skaðabótareglunni. Þetta skiptir máli um sönn-
unaratriði málsins. Er skaðabætur fara eftir almennu
skaðabótareglunni, þá verður bótakrefjandi venjulega að
sanna þær staðreyndir, sem hann reisir kröfu sína á, eins
og kunnugt er. En eftir sérreglu 1. málsgr. 34. gr. bif-
reiðarl. er sönnunarbyrðinni skipt. Bótakrefjandi verður
að sanna, að slys hafi orðið og tjón af því og bótahæð. En
hinn, sem samkvæmt bifreiðalögum ber ábyrgð á tjóninu,
skal bæta það, nema hann sanni, aö slysi eða tjóni hefði
ekki orðið afstýrt, þótt bifreið hefði verið í fullu lagi og
ökumaður hefði sýnt fulla aðgæzlu og varkárni. Ef þetta
hvort tveggja þykir ekki fullsannað, þá er stjórnandi bif-
reiðar dæmdur til bótagreiðslu.
1 áðurnefndum hæstaréttardómi (Hrd. XII. 17) segir
berum orðum, að sönnunarregla 2. málsgr. bifrl. 70/1931
(nú l.málsgr. 34.gr. bifrl. 23/1941) eigiekkivið áðurnefnda
skaðabótakröfu sakir slyssins við Leirvogsá. Ef hún hefði
verið talin eiga við þessa kröfu, þá má vera, að stjórnandi
dráttarbílsins hefði verið dæmdur til bótagreiðslu, með því
að hann hefði ekki sannað, að slysið eða tjónið hefði hlotið
að verða, þótt bifreið hans væri í lagi og full varkárni hefði
verið sýnd í akstri hennar. I stað þess er sönnunarbyrðin
um þessi atriði lögð á bótakrefjanda, sem ekki þótti hafa
sannað galla á dráttarbíl né óvarkárni af hálfu stjórnanda
hans. Spyrja má nú, hvers vegna hæstiréttur taldi sérreglu
2. málsgr. 15. gr. bifrl. 1931 ekki eiga við í áðurnefndu
máli. Samkvæmt 3. málsgr. 15. gr. bifrl. 1931 (2. málsgr.
34. gr. bifrl. 1941) gildir téð sönnunarregla eigi um slys
eða tjón á fólki eða varningi, sem bifreið flytur, nema bif-
reiðin sé almenningi til nota fyrir borgun. Að vísu sést
eigi í dómum máls þessa, hvort um nokkra borgun fyrir
dráttinn hafi verið samið eða ekki. En þetta skiptir naum-
ast mál in concreto, með því að dráttarbifreiðin hefur
eflaust ekki verið ætluð til almenningsnota til dráttar bil-
aðra bifreiða eða bifreiða, sem hlekkzt hefur á með ein-