Tímarit lögfræðinga - 01.03.1951, Blaðsíða 60

52
Timarit lögfræXinga
fmmkvæmd starfs síns. In almenna vísun 1. málsgr. 35.
gr. bifrl. til ábyrgðarákvæða 34. gr. á þá hér við „almennu
reglurnar“, samkvæmt 2. málsgr. 34. gr. sömu laga, sem
hér verður þá reglan um „þjónsábyrg5ina“. Og þá verður
það athugandi, hvernig beita eigi þeirri reglu um ábyrgð
bifreiðareiganda á tjóni af völdum stjórnanda dráttarbíls
á dregna bílnum, farmi hans eða mönnum á honum, enda
hafi eigandi eigi átt hlut að því, að drátturinn var fram-
kvæmdur. I dómasafni hæstaréttar, sem nú er út komið,
til og með 1947, hef ég ekki fundið aðrar úrlausnir um
ábyrgð á tjóni í sambandi við bifreiðadrátt en þær, sem
áður hafa verið nefndar. Og verður hér því ekki stuðzt við
dóma um það efni, sem hér er til athugunar.
Málið skýrist bezt með dæmi: A, B og C sækja kýr á
bifreiðinni X úr ölfusi til Reykjavíkur. A stýrir bifreið-
inni, en B og C gæta farmsins á bifreiðarpalli. Á Hellis-
heiði bilar bíllinn, og verður ekki komið af stað aftur. Nú
kemur M á vörubifreiðinni Y, sem er eign firmans V, og
tekur að sér að draga bifreiðina X að skíðaskálanum í
Hveradölum. En svo óheppilega tekst til, að bifreiðin X
veltur út af veginum niður í djúpan skurð, og verða bæði
meiðsl á mönnum, sem gættu kúnna, og spjöll á bifreið-
inni. M hefur ekið á 25—30 kílómetra hraða að minnsta
kosti og ekki tekið eftir hljóðmerki, sem stjórnandi X gaf
í sífellu, er hann fann, að M ók óhæfilega hart, enda var
tekið að rökkva og slydduhríð nokkur. Bar firmað V skaða-
bótaábyrgð á tjóni því, sem M olli? Um greiðslu fyrir
dráttinn var ekkert samið.
Fyrst mætti spyrja, hvort ákvæði 2. málsgr. 35. gr. bifrl.
um notkun bifreiðar án heimildar eiganda ætti ekki hér
við. Ef svo væri, þá hefði M verið óheimilt að nota bifreið-
ina Y til þess að draga bifreiðina X. Og þá hvílir ekki
skaðabótaskylda á firmanu V vegna slyssins. Samkvæmt
29. gr. bifrl. er hverjum ökumanni skylt að nema staðar og
hjálpa slösuðum mönnum, en aðra hjálp eða aðstoð er öku-
manni ekki lögskylt að veita samkvæmt bifreiðalögum.
Ákvæði 220. gr. 1. málsgr. og 221. gr. 1. málsgr. almennra