Tímarit lögfræðinga - 01.03.1951, Blaðsíða 53

Þjófamark (brcnnimark) samkvæmt islcnzkum lögum
45
staur og ævilangrar refsivinnu í Kaupmannahöfn. Með
úrskurði konungs 22. febr. 1814 var refsivistin stytt í 3
ár. Þegar heim kom, gerðist hann. sannur að stuldi á sauð,
auk fleiri stulda. Fyrir þenna stuld var hann svo 1821
dæmdur til húðstroku við staur, brennimarks á enni og
ævilangrar refsivinnu í Kaupmannahöfn. Mál þetta fór til
hæstaréttar, sem vísaði því heim í hérað til betri prófunar.
Málið var síðan dæmt í héraði og í landsyfirdómi 1822,
sem báðir dæmdu með sama hætti sem áður. 1 hæstarétti
var sökunautur loks dæmdur til hýðingar við staur, brenni-
merkingar á enni og ævilangrar refsivinnu.1 2)
Síðastur maður, sem brennimark hefur verið dæmt hér
á landi, er Sigurður Gottsvinsson, foringi Kambsráns-
manna. Héraðsdómarinn, Þórður Sveinbjörnsson, síðar
dómsforseti, hafði 21. jan. 1828 dæmt honum, auk hýð-
ingar við staur og ævilangrar refsivinnu í Kaupmanna-
höfn, brennimark. Landsyfirdómur taldi þetta óheimilt,
með því að maðurinn hafði ekki áður hlotið dóm, enda þótt
dómendur telji Sigurð hafa meira en verðskuldað mark-
ið.2) En tækifærið kom bráðlega til slíks dóms. Meðan
Kambsránsmálið var fyrir landsyfirdómi, strauk Sigurður
úr varðhaldi og stal þá munum ýmsum, sem virtir voru á
5 ríkisbankadali silfurs. Dæmir landsyfirdómur hann nú
samkvæmt 5. gr. tilsk. 20. febr. 1789, auk áðurnefndra
refsinga, til brennimerkingar á enni. 1 dómi hæstaréttar
er brennimarlcsins ekki getið, og hefur hann því fellt það
ákvæði dómsins niður.3)
Ákvæði tilsk. 20. febr. 1789 5. gr. um brennimark fyrir
fjórða sinni framinn smáþjófnað og öðru sinni framinn
stórþjófnað voru í gildi, þar til er tilsk. 11. apríl 1840 varð
að lögum hér á landi. Þá var þessi grimmúðlega refsing
loks alveg numin úr lögum. Minningin um hana hefur þó
geymzt fram á daga núlifandi manna, þó að líklega hafi
1) Landyrd. II. 300, 340, 419, 421.
2) Sama st. 1802—1873 III. bls. 226.
3) Sama st. III. 294, 396.