Tímarit lögfræðinga - 01.12.1978, Page 25

ljóst, að hér hafi verið um ólöglegar verkfallsaðgerðir að ræða. I þessu
sambandi tel ég rétt að líta á nokkra dóma félagsdóms, þar sem um
er að ræða, að verkalýðsfélag bannar vinnu við tiltekin störf, en fé-
lagsmenn þess leggja ekki niður alla vinnu. Fyrst vil ég taka hér til
athugunar mál nr. 1/1950: Vinnuveitendasamband Islands fyrir hönd
H.F. Shell á Islandi gegn Alþýðusambandi fslands fyrir hönd Verka-
mannafélagsins Dagsbrúnar (Féld. III 90). Yfirskrift yfir þessum
dómi er: „Afgreiðslubann verkalýðsfélags dæmt ólögmætt. Sérat-
kvæði“. Mál þetta var höfðað af því tilefni, að Flugvirkjafélag Islands
hafði hafið verkfall hjá Flugfélagi íslands og Loftleiðum. Þessi tvö
flugfélög keyptu flugvélaeldsneyti af H.f. Shell á Islandi og Olíuverzlun
Islands h.f. Alþýðusamband Islands fór nú þess á leit við Verkamanna-
félagið Dagsbrún, að það stöðvaði alla afgreiðslu á bensíni til flug-
félaganna, þar til samkomulag hefði náðst og deildunni verið aflýst.
Samdægurs var haldinn fundur í stjórn og trúnaðarmannaráði Dags-
brúnar og þar samþykkt með samhljóða atkvæðum að verða við beiðni
Alþýðusambandsins og stöðva afgreiðslu á bensíni á flugvélar félag-
anna. Næsta dag tilkynnti fyrirsvarsmaður Dagsbrúnar H.f. Shell, að
félagið hefði „ákveðið að stöðva alla afgreiðslu á bensíni í flugvélar
Flugfélags Islands h.f. og Loftleiða h.f. þar til samningar hafa tekist
í kjaradeilu þeirri, er Flugvirkjafélag Islands á nú í við bæði þessi
flugfélög“. H.f. Shell mótmælti þegar í stað lögmæti þessarar ákvörð-
unar. Á öðrum degi tókst Dagsbrún að fá þá starfsmenn, sem önnuð-
ust eldsneytisafgreiðsluna, til þess að leggja niður þessi störf. Þegar
svo var komið, höfðaði H.f. Shell mál fyrir félagsdómi til þess að fá
vinnustöðvun þessa dæmda ólöglega. Stefnandi studdi kröfur sínar
þeim rökum, að hér væri um að ræða samúðarverkfall af hálfu Dags-
brúnar til styrktar Flugvirkjafélagi Islands. Ákvörðun um slíkt sam-
úðarverkfall þyrfti að taka samkv. ákvæðum 15. gremar laga um stétt-
arfélög og vinnudeilur, og tilkynna þyrfti slíkt verkfall með 7 daga
fyrirvara, svo sem fyrir er mælt í 16. grein laganna. Þar sem Dags-
brún hefði ekki farið eftir þessum ákvæðum taldi stefnandi, að félagið
ætti að sæta refsingu fyrir það, samkvæmt ákvæðum laganna og að
því bæri að bæta allt það fjártjón, sem orðið hefði af völdum vinnu-
stöðvunarinnar.
Verkamannafélagið mótmælti því hinsvegar, að umrætt afgreiðslu-
bann lyti ákvæðum 2. kafla laga nr. 80/1938, það væri annars eðlis
en verkföll þau, sem um ræðir í þeim kafla laganna, enda væri það í
samræmi við margra ára venjur verkalýðsfélaganna, að afgreiðslu-
banni væri beitt án þess að fylgt sé fyrirmælum 2. kafla laganna. Þá
195