Tímarit lögfræðinga - 01.08.1979, Síða 20

þá marga hverja námskeið í meðferð skurðgrafna. 1 þjónustu
sjóðsins voru sérfróðir menn, sem höfðu aðstöðu til að meta
hæfni gröfumanna og gefa þeim almenn fyrirmæli. Þótti starf
gröfumanna ekki hafa verið svo sjálfstætt, að sýkna bæri Véla-
sjóð þess vegna. Var Vélasjóði dæmt að bæta slasaða tjón hans.
Telja verður, að málsúrslit hafi oltið á svari við spurningunni um,
hvort vinnufélagi slasaða (tjónvaldur) var starfsmaður Vélasjóðs. Af
hálfu Vélasjóðs var því haldið fram, að gröfumennirnir tveir hafi verið
sjálfstæðir verktakar, sem tekið hafi að sér gröft í ákvæðisvinnu, án
þess að fara eftir forsögn verkstjóra Vélasjóðs, er ekki hafi haft að-
stöðu til að fylgjast með starfi þeirra. 1 málinu kom ýmislegt fram til
stuðnings þessari málsástæðu, t.d. það, að Vélasjóður greiddi þeim
ekki laun, ef undan er skilin greiðsla á 3.000 kr. til hvors þeirra „í
reikn. Ræktunarsamb. Breiðdals og Beruness,“ eins og það var orðað
í greiðslukvittunum. Þrátt fyrir þetta virðast rök dómsins vega þyngra
á metaskálunum og má sérstaklega benda á, að eðlilegt var, að Véla-
sjóður bæri hallann af þeirri óreglu, sem var á samningsgerð allri varð-
andi rekstur skurðgröfunnar.
Hrd. 1964, 268. „Geislahitun I.“ Slysabótamál verkamanns gegn
„aðalvinnuveitanda“ hans og þriðja aðila.
Framkvæmdastjóri Geislahitunar h.f. bað Ó byggingameistara
að taka að sér að brjóta niður reykháf. Ó kvaðst ekki geta tekið
það að sér, en bauðst til að útvega menn til þess að vinna verkið
eftir venjulegan vinnutíma. Ó kvað best, að Geislahitun greiddi
mönnunum fyrir verkið og hann hefði ekki önnur afskipti af því en
að lána verkfæri. Síðan spurði Ó tvo starfsmenn sína, hvort þeir
vildu vinna að niðurbroti reykháfsins í næturvinnu fyrir Geisla-
hitun. Voru þeir fúsir til þess. Ó útvegaði þrýstiloftstæki til verks-
ins. Þegar verkamennirnir voru byrjaðir á verkinu, hrundi reyk-
háfurinn, sem var hlaðinn úr múrsteinum. Féll hann á annan
mannanna og slasaðist hann. Verkamennirnir voru báðir taldir
hafa sýnt vangæslu, sem leiddi til slyssins. Eftir slysið sagðist
hinn slasaði ekki hafa vitað betur en að hann væri að vinna fyrir
Ó. Hann lögsótti Ó, og Geislahitun til greiðslu bóta fyrir slysið. 1
dómi segir, að verkamennirnir hafi verið starfsmenn Ó. Hann
hafi ráðið þá til verksins, farið með þeim á staðinn og bent þeim
á verkefnið. Síðan segir í dóminum: „Gagnáfrýjandi ... mátti
því treysta því, að þeir væru að vinna verkið á vegum húsbónda
66