Tímarit lögfræðinga - 01.08.1979, Qupperneq 46

sýnum, sé liður í rotnunarbreytingum, er verða við dauða eða geymslu
sýna utan líkamans. Þess má hér geta, að yfirleitt er talið, að alkóhól
myndist mun síður í þvagsýnum en í blóðsýnum, sem tekin eru úr
líkum (sbr. Curry, 1972).
Ef blóðsýni eru tekin úr lifandi mönnum og æskilegs hreinlætis er
gætt, er ólíklegt, að örverugróður leiði til nýmyndunar alkóhóls, enda
þótt sýnin séu geymd við stofuhita. Hitt er algengt, að þéttni alkóhóls
fari minnkandi, þegar slík sýni eru geymd, einkum við stofuhita (sbr.
Smalldon, 1973). Orsakir þessara breytinga er að hluta að rekja til
örvera (rotnun), en að hluta til efnaskipta í rauðum blóðkornum, sem
ekki verða með öllu felld undir rotnun.
Curry (1972) og Smalldon (1973) mæla báðir með því, að notað sé
1% (w/v) natríumflúoríð til þess að rotverja blóðsýni og önnur sýni,
sem tekin eru til ákvörðunar á alkóhóli. Smalldon (1973) leggur á það
áherslu, að jafnvel þetta magn natríumflúoríðs hamli ekki með öllu
umbroti alkóhóls eða minnkun í sýnum, er tekin væru úr lifandi mönn-
um og geymd við stofuhita (20°). Hann fann þannig, að í flúorvörðum
blóðsýnum minnkaði alkóhólmagnið jafnt og þétt og var að átta vik-
um liðnum 10—15% lægra en í upphafi. Eftir það virtist alkóhólþéttnin
minnka mjög hægt. Smalldon rekur þessi umbrot alkóhóls til oxunar í
acetaldehýð, er fram fari í rauðum blóðkornum, eins og áður er drepið
á. Leggur hann til, að notað sé ásamt natríumflúoríði önnur efni, svo
sem natríumsúlfít eða natríumnítrít, til þess að hefta umbrot alkóhóls
í rauðum blóðkornum.
Við fyrri tilraunir, er fóru fram í Rannsóknastofunni á árunum
1973 og 1974 (sbr. texta), þótti hins vegar þegar sýnt, að fjórfalt
meira magn natríumflúoríðs eða 4% (w/v) í blóðsýnum myndi gera
nær sama gagn og 1% natríumflúoríð ásamt natríumsúlfíti eða natrí-
umnítríti í tilraunum Smalldons. Varð því ofan á að notast einvörðungu
við flúoríð í greindu magni í sýnaglösum. Af töflu 1 má þannig sjá,
að geymsla blóðsýna í kæliskápi í allt að sjö vikur (glös B-B) leiðir
til sáralítillar minnkunar alkóhólmagns. Póstflutningur sýna til og frá
tveimur stöðum, er liggja fjarri Reykjavík, virðist hér engu breyta
(sjá texta og töflu 2, glös C-C). Var ekkert einstakt mælingagildi
utan þeirra vikmarka (tafla 1), er Skaftason & Jóhannesson (1975)
hafa sett fyrir þá aðferð til greiningar á alkóhóli, er hér um ræðir.
Verður því ekki annað séð en ending eða geymsluþol þessara sýna
sé í góðu lagi miðað við aðstæður hér á landi.
Niðurstöðutölur þeirra rannsókna, er hér greinir frá, gefa ótvírætt
vísbendingu í þá átt, að lögregluyfirvöld taki tvö (eða fleiri) sýni úr
92