Tímarit lögfræðinga - 01.12.1996, Side 32

innar og var því slegið föstu að sendiríkisregla tilskipunarinnar ætti við og
leiddi til þess að viðtökuríki gæti ekki takmarkað útsendingar auglýsinga á yfir-
ráðasvæði sínu, ef útsendingar þessar uppfylltu kröfur sendiríkisins. Strangari
kröfur yrðu ekki gerðar í viðtökuríkinu.
Þar sem það leiddi þegar af ákvæðum tilskipunarinnar að ákvæðum norsku
viðskipta- og útvarpslöggjafarinnar yrði ekki beitt um auglýsingar Mattel og
Lego taldi dómstóllinn ekki þörf á að svara annarri og þriðju spurningu
markaðsráðsins, sem lutu að túlkun ákvæða 36. gr. og 11. sbr. 13. gr. EES-
samningsins, þ.e.a.s. túlkun á reglum samningsins um frjálsa þjónustustarfsemi
og frjálsa vöruflutninga innan Evrópska efnahagssvæðisins. Þessi ákvæði EES-
samningsins eru sambærileg ákvæðum 59. gr. og 30. sbr. 36. gr. Rs. A hinn
bóginn er athyglisvert, að dómstóllinn nefnir að eigin frumkvæði tilskipun
ráðsins 84/450/EBE, sem lýtur að villandi auglýsingum, og bendir á möguleika
samningsríkja að takmarka útsendingar auglýsinga sem teljast villandi. Þetta er
mikilvæg ábending, enda felst í ákvæðum þessarar tilskipunar heimild fyrir
samningsríki að setja strangari kröfur en lágmarkskröfur tilskipunarinnar setja,
séu reglurnar settar í þágu neytendaverndar og almannahagsmuna, en þar undir
falla sjónarmið um vernd barna og ungmenna.39
Innan Evrópusambandsins hafa þessi málefni verið nokkuð til umfjöllunar og
hefur einkum borið á þeirri skoðun tiltekinna samningsríkja, svo sem Svíþjóðar
og Grikklands, að með ákvæðum landslaga hvers samningsríkis megi takmarka
rétt til útsendinga sem beint er að börnum, enda miði takmarkanimar að því að
vemda böm og ungmenni. Af hálfu andmælenda er bent á þau grundvallar-
markmið Rs. að tryggja frjálsa vöruflutninga og þjónustustarfsemi og talið að
allar reglur sem takmarki útsendingu auglýsinga séu til þess fallnar að vinna gegn
meginmarkmiðum Rs. Takmarkanir á útsendingum frá öðrum samningsríkjum, þ.
á m. takmarkanir samkvæmt tilskipun 85/450/EBE geti því brotið gegn 30. gr. Rs.
um frjálsa vöruflutninga og 59. gr. um frjálsa þjónustustarfsemi.40
Þess má til fróðleiks geta að væntanlega mun EB-dómstóllinn fljótlega kveða
upp úr um sum þessara atriða sem nefnd hafa verið. Sænski markaðsdóm-
stóllinn hefur sent beiðni um forúrskurð til EB-dómstólsins í þremur málum
39 Þessi tilskipun mælir aðeins fyrir unt samræmingu að hluta, sjá 7. gr. tilskipunarinnar, og
er samningsríkjum því heimilt að setja strangari kröfur en leiðir af lágmarkskröfum
tilskipunarinnar. Sjá um þetta efni Mike Pullen, „TV Advertising within the EU and EEA”,
European Competition Law Review, 1995, bls. 478-483, einkum bls. 481 o.áfr.
40 Sjá Mike Pullen, í sömu grein, bls. 482. Höfundur bendir hér á, að hvað sem öðru líði
verði strangari kröfur, sem kunna að verða gerðar samkvæmt tilskipun 84/450, að vera í
samræmi við 30. og 59. gr. Rs., þar sem tilskipunin sjálf geymi ekki ákvæði um meðalhóf og
bann við mismunun. Hins vegar bendir hann einnig á, að eftir dóm EB-dómstólsins í Keck
málinu (mál C-267 og C-268/91, Keck and Mihouard [1993] ECR 1 6097, og síðan Leclerc
(C-412/93) og Commission v Greece (C-391/92) geti verið erfitt að fá úr því skorið hvort
takmarkanir á útsendingu auglýsinga sem byggjast á lögmætum sjónarmiðum og fela ekki í
sér mismunun eftir þjóðerni feli í sér takmarkanir á frjálsum vöruflutningum samkvæmt 30.
gr„ nema um brot á meðalhófsreglu sé að ræða.
168