Tímarit lögfræðinga - 01.12.1996, Síða 35

hnekkja því mati.44 Það sé ekki hlutverk EFTA-dómstólsins að meta það
sérstaklega hvort sænski dómstóllinn muni hafa not fyrir álitið eða ekki þegar
upp er staðið.
b. Efnisúrlausn
I dóminum er bent á að 10. gr. tilskipunarinnar veiti aðildarríkjum svigrúm til
að víkja frá meginreglum tilskipunarinnar í þeim tilgangi að koma í veg fyrir
misnotkun ábyrgðarkerfisins. Við mat á því hvort sænska reglan rúmaðist innan
þess yrði að taka mið af tilskipuninni í heild og markmiði hennar. Af tilskip-
uninni verði ráðið að tilgangur hennar sé að veita launþegum lágmarksvernd
og tryggja þeim greiðslu launa við gjaldþrot vinnuveitanda.45 í viðaukum við
EES-samninginn sé að finna vissar undanþágur fyrir Svíðþjóð, sem eigi ekki
við í þessu máli. Miða eigi við að allar undanþágur frá meginreglum til-
skipunarinnar séu skýrðar þröngt. Það sjónarmið sé m.a. staðfest í dómafram-
kvæmd EB-dómstólsins.46
Sænska ríkið hélt því ennfremur fram að regla sænsku laganna væri sett til
þess að koma í veg fyrir misnotkun ábyrgðarkerfisins. í niðurstöðum dómsins
kemur fram, að þegar höfð séu í huga þau þjóðfélagslegu markmið sem til-
skipuninni sé ætlað að ná og eðli 10. gr. a sem undantekningarreglu megi ekki
skilja undantekingarregluna svo að hún heimili hvers kyns aðgerðir sem hamli
gegn misnotkun. Skýra beri greinina þröngt þannig að þær ráðstafanir sem á
henni séu reistar séu árangursríkar og hóflegar. Þetta styðjist einnig við orða-
lagið þar sem fram komi að aðgerðir þurfi að vera nauðsynlegar til að komast
hjá misnotkun. Ríki sem setji reglur beri sönnunarbyrðina fyrir því að þær ráð-
stafanir sem gripið sé til á grundvelli þeirra séu nauðsynlegar. í dóminum er tal-
ið að ekkert hafi komið fram sem styðji það að nauðsynlegt sé að hafa reglu af
því tagi sem í sænsku lögunum sé að finna, sem unnt sé að beita við þær að-
stæður sem þar er lýst, án þess að í raun þurfi að sýna fram á að um misnotkun
hafi verið að ræða.
4.4 Athugasemdir
Dómurinn gefur ekki tilefni til mikilla athugasemda. í honum er talið að
undantekingarreglan í 10. gr. a í nefndri tilskipun heimili ekki reglu af því tagi
44 í dóminum er sérstaklega vísað til máls C-41/93 Leclerc-Siplec, einkum málsgrein 10-13.
í því máli var fjallað um þá ákvörðun dómstóls í Frakklandi að senda beiðni um forúrskurð
til Evrópudómstólsins. Þar kemur fram að sá dómstóll sem sendir beiðni þekki best til
aðstæðna í málinu og sé í bestri aðstöðu til að meta hvort þörf sé á forúrskurði til þess að gera
honum kleift að komast að niðurstöðu í málinu. Þar af leiðandi var talið að svo lengi sem
spurningin snerti túlkun á ákvæðum EB-réttar verði Evrópudómstóllinn að kveða upp
forúrskurð. Aðeins í málum þar sem málaferli snerta á engan hátt EB-rétt hafi dómstóllinn
ekki lögsögu til að kveða upp forúrskuð. Þá sé það ekki á valdi hans að kveða upp forúrskurð
í máli þar sem ekki sé til staðar raunverulegur ágreiningur.
45 Vísað er til máls 22/87 Commission v Italy [1989] ECR 143 (7. málsgr.).
46 Sérstaklega er vísað til máls C-58/88 Commission v Greece [1990] ECR 3917 (málsgr. 19).
171