Tímarit lögfræðinga - 01.06.2004, Qupperneq 74

(Stjömugríssmálið) að í 1. mgr. 72. gr. stjómarskrárinnar væri kveðið á um frið-
helgi eignarréttar og í 75. gr. hennar um atvinnufrelsi. Mætti hvorugt skerða
nema með lagaboði að því tilskildu að almenningsþörf krefði. Þá sagði svo í
dóminum:
Þessi fyrirmæli stjómarskrárinnar verða ekki túlkuð öðruvísi en svo, að hinum
almenna lögg jaf'a sé óheimilt að fela framkvæmdarvaldshöfum óhefta ákvörðun um
þessi efhi. Löggjöfin verður að mæla fyrir um meginreglur, þar sem fram komi
takmörk og umfang þeirrar réttindaskerðingar, sem talin er nauðsynleg.
Að framansögðu athuguðu verður að telja að með skipulagsreglugerð verði
ekki aukið við efniskilyrði þau, sem uppfylla þarf til að fá útgefið framkvæmda-
leyfi, frá því sem skýrlega er fyrir mælt í 27. gr. skipulags- og byggingarlaga,
eins og þykir bera að skýra þá grein m.t.t. framsetningar hennar, ummæla í lög-
skýringargögnum svo og ákvæða 72. og 75. gr. stjómarskrárinnar.
Þrátt fyrir að ekki sé hægt að bæta við fleiri efnisskilyrðum með reglugerð
samkvæmt framansögðu er hægt að bæta þeim við með lögum. I öðrum lögum
kunna að vera sett sérstök ákvæði sem fara verður eftir við útgáfu fram-
kvæmdaleyfis samkvæmt beinum fyrirmælum þeirra. Tvö slík lagaákvæði er að
finna í lögum nr. 44/1999 um náttúruvemd:
(1) Samkvæmt 2. mgr. 37. gr. laga nr. 44/1999 um náttúruvemd, sbr. 7. gr.
laga nr. 140/2001, skal leita umsagnar Umhverfisstofnunar og náttúruvemdar-
nefnda áður en veitt er framkvæmda- eða byggingarleyfi til framkvæmda sem
hafa í för með sér röskun jarðmyndana og vistkerfa, nema fyrir liggi aðalskipu-
lag samþykkt eftir gildistöku laga nr. 44/1999 þar sem umsögn skv. 33. gr.
þeirra laga liggur fyrir.
(2) Samkvæmt 2. mgr. 47. gr. laga nr. 44/1999 um náttúmvemd, sbr. 8. gr.
laga nr. 140/2001, er öll efnistaka á landi og af eða úr hafsbotni innan netlaga
háð framkvæmdaleyfi hlutaðeigandi sveitarstjómar, sbr. 27. gr. skipulags- og
byggingarlaga. Þar sem ekki liggur fyrir samþykkt aðalskipulag sem Um-
hverfisstofnun og viðkomandi náttúruvemdamefnd hafa gefið urnsögn sína um,
sbr. 33. gr., er óheimilt að gefa út framkvæmdaleyfi fyrr en að fenginni umsögn
framangreindra aðila.
í tveimur málum, sem kærð hafa verið til úrskurðarnefndar skipulags- og
byggingaiTnála, hefur verið deilt um hvort byggingaryfirvöld sveitarfélags hafi
mátt eða borið að setja fleiri efnisskilyrði fyrir útgáfu framkvæmdaleyfis en
fram koma í 27. gr. skipulags- og byggingarlaga. Ekki verður annað séð en að
úrskurðir nefndarinnar séu í samræmi við þau sjónarmið sem gerð hefur verið
grein fyrir hér að framan.
í úrskurði nefndarinnar frá 16. júní 1999 í máli nr. 12/1999 kærði eigandi
jarðar að sveitarstjórn hefði veitt Vegagerð ríkisins framkvæmdaleyfi til
efnistöku úr landi hans til vegagerðar. Taldi jarðeigandinn að óheimilt hefði
verið að gefa út framkvæmdaleyfið fyrr en samið hefði verið við hann um
258