Tímarit lögfræðinga - 01.06.2004, Síða 79
þeim gætu með beinum hætti komið til úrlausnar úrskurðamefndarinnar. Hið
sama er að segja um ágreining um hvort framkvæmd er á háð mati á um-
hverfisáhrifum, sbr. úrskurð úrskurðamefndar skipulags- og byggingarmála frá
16. júní 1999 í máli nr. 12/1999.
Heimilt er að kæra ákvarðanir sveitarstjórnar um framkvæmdaleyfi skv. 8.
gr. skipulags- og byggingarlaga til úrskurðamefndarinnar. Samkvæmt 3. tölul.
ákvæða til bráðabirgða er einnig hægt að kæra sjálfstætt til nefndarinnar
meðmæli Skipulagsstofnunar hafi sveitarstjórn í hyggju að gefa út eða þegar
gefið út framkvæmdaleyfi á grundvelli þessa ákvæðis.
í 4. mgr. 39. gr. skipulags- og byggingarlaga er tekið fram að telji einhver á
rétt sinn gengið með samþykki byggingamefndar eða sveitarstjómar sé honum
heimilt að skjóta málinu til úrskurðarnefndar. Þetta ákvæði er áréttað í 1. mgr.
2. gr. reglugerðar nr. 621/1997 um úrskurðamefnd samkvæmt 8. gr. skipulags-
og byggingarlaga nr. 73/1997. Samkvæmt þessu virðast því gilda almennar
reglur um aðild að kæru til nefndarinnar. Hver sá sem á sérstakra, verulegra og
lögvarinna hagsmuna að gæta varðandi framkvæmdaleyfi getur því kært
ákvörðun sveitarstjómar til úrskurðamefndarinnar. í úrskurði úrskurðamefndar
skipulags- og byggingarmála frá 30. desember 1999 í máli nr. 53/1999 var
Umhverfisstofnun ekki talin geta kært mál til úrskurðamefndar skipulags- og
byggingarmála. Slík aðild var ekki talin leiða af eftirlitshlutverki stofnunarinn-
ar. Þar sem stofnunin naut ekki lögfestrar kæruheimildar var málinu vísað frá.
Samkvæmt 4. nrgr. 39. gr. skipulags- og byggingarlaga svo og 1. mgr. 2. gr.
reglugerðar nr. 621/1997 er kærufrestur einn mánuður frá því að kæranda var
kunnugt um þá samþykkt byggingamefndar eða sveitarstjómar sem kærð er,
eða frá opinberri birtingu ef við á, sbr. 2. mgr. 27. gr. stjómsýslulaga. Sam-
kvæmt 20. gr. stjómsýslulaga eiga byggingaryfirvöld sveitarfélaga að veita
leiðbeiningar um kæruheimild til úrskurðarnefndarinnar, kærufrest svo og hvert
beina beri kæru, þegar ákvörðun um framkvæmdaleyfi er tilkynnt málsaðila.
Vanræksla á þessari leiðbeiningarskyldu veldur því að kærufrestur lengist.
Þannig er úrskurðamefndinni rétt að taka slíka kæra til efnismeðferðar ef talið
verður afsakanlegt að hún hafi ekki borist fyrr, sbr. 1. tölul. 1. mgr. 28. gr.
stjómsýslulaga. Kæra skal þó ekki sinnt ef meira en ár er liðið frá því að
ákvörðun var tilkynnt aðila, sbr. 2. mgr. 28. gr. sömu laga.
Samkvæmt 3. gr. reglugerðar nr. 621/1997 skal kæra til úrskurðamefndar
vera skrifleg og í henni skal skilmerkilega greina hvert úrskurðarefnið er, hver
sé krafa aðila og rökstuðningur fyrir henni.
Samkvæmt 1. mgr. 29. gr. stjómsýslulaga frestar kæra til úrskurðamefndar-
innar ekki sjálfkrafa réttaráhrifum framkvæmdaleyfis. Á hinn bóginn getur
kærandi krafist þess að nefndin fresti réttaráhrifum hinnar kærðu ákvörðunar
meðan kæra er til meðferðar þar sem ástæður mæla með því, sbr. 2. mgr. sömu
laga. Urskurðamefnd skal þá þegar í stað kveða upp úrskurð um það atriði.
Urskurði um stöðvun ber sveitarstjóm að framfylgja þegar í stað, með aðstoð
lögreglu ef með þarf, sbr. 5. mgr. 8. gr. skipulags- og byggingarlaga.
263