Tímarit lögfræðinga - 01.06.2004, Page 92
Persónuvernd veitti árið 2001 Áfengis- og tóbaksverslun ríkisins (ÁTVR)
heimild til söfnunar og vinnslu persónuupplýsinga úr eftirlitsmyndavélum með
vísan til 3. mgr. 9. gr. (þágild. 2. mgr. 9. gr.). Ekki var þó að öllu leyti fallist á
óskir ÁTVR.
ÁTVR óskaði eftir því að fá heimild til vinnslu upplýsinga sem til yrðu í fyrir-
huguðu öryggismyndavélakerfi í verslunum ÁTVR. Þannig var ætlunin annars
vegar að nota myndir úr myndavélakerfinu í tengslum við opinbera málsmeðferð til
að sanna þjófnað og hins vegar til þess að framkalla myndir af gerendum og sýna
þær starfsfólki verslananna í varúðarskyni. Hvað hið fyrrnefnda atriði varðaði taldi
Persónuvernd slíkt heimilt með tilvísan til 2. tl. 1. mgr. 9. gr. pvl. Varðandi hið síðar-
nefnda atriði, þ.e. að koma upp safni þekkjanlegra mynda af grunuðum mönnum í
þeim tilgangi að sýna þær starfsfólki, tók Persónuvernd fram að þar tækjust á annars
vegar sjónarmiðið um friðhelgi einkalífs og hins vegar skylda ÁTVR að beita öllum
tiltækum ráðurn til þess að vernda starfsfólk sitt og að tryggja lögmæta meðhöndlun
áfengis sem fyrirtækið hefur einkarétt til sölu á. Með vísan til 3. tl. 1. mgr. 7. gr. þar
sem fram kemur að vinnsla persónuupplýsinga skuli ekki vera umfram það sem
nauðsynlegt er miðað við tilgang vinnslunnar komst Persónuvemd að þeirri niður-
stöðu að starfsmenn hlytu að njóta sams konar verndar gagnvart utanaðkomandi
aðilum ef ÁTVR kæmi upp öryggiskerfi og réði til sín sérstaka öryggisverði. Var því
ekki heimilað að dreifa myndum af grunuðum mönnum til starfsfólks ÁTVR.
í úrskurði stjórnar Persónuverndar frá 8. ágúst 2003 í máli Búnaðarbanka
íslands var talið heimilt að setja upp eftirlitsmyndavélar sem staðsettar voru
inni á einkaskrifstofum tiltekinna starfsmanna. Var um vinnsluheimildir vísað í
úrskurðinum til 3. tl. 1. mgr. 8. gr. og 7. tl. 1. mgr. 9. gr. pvl. Þá var talið að
fræðsluskyldu hefði verið nægjanlega sinnt.
í máli þessu hafði eftirlitsmyndavélum verið komið fyrir inni á lokuðum skrifstofum
einstakra starfsmanna bankans eftir að formlegum vinnudegi lauk. Um var að ræða
skrifstofur framkvæmdastjóra og bankastjóra bankans en þessum aðilum hafði verið
gert kunnugt um vöktunina. Myndir náðust þannig af vaktmanni í bankanum sem
leiddu til þess að grunur féll á hann um refsivert brot og var honum sagt upp störfum
í kjölfarið. Taldi vaktmaðurinn ekki hafa verið rétt staðið að vöktuninni þar sem
hann hefði ekki verið látinn vita af öryggismyndavélunum en skrifstofumar hefðu
einnig verið hans starfsvettvangur sem vaktmanns. Tekið var fram í úrskurðinum að
ákvæði 24. gr. pvl. hefðu verið uppfyllt þar sem greinilegar merkingar um mynda-
vélavöktun voru uppi við alla innganga vinnustaðarins en auk þess var talið að
undanþága frá fræðsluskyldu í 2. mgr. 20. gr. ætti við þar sem sýnt þótti í málinu að
vaktmaðurinn hefði í raun vitað af staðsetningu myndavélanna inni á umræddum
skrifstofum þrátt fyrir að hann hefði ekki verið formlega upplýstur um þær. Vinnslu-
heimildir voru taldar styðjast við 3. tl. 1. mgr. 8. gr. þar sem fram kemur að vinnsla
sé nauðsynleg til þess að fullnægja lagaskyldu sem hvílir á ábyrgðaraðila, og 7. tl.
1. mgr. 9. gr. þar sem fram kemur að vinnsla persónuupplýsinga sé heimil sé hún
nauðsynleg til að krafa verði afmörkuð, sett fram eða varin vegna dómsmáls eða
annarra slíkra laganauðsynja, en Persónuvemd taldi að örðugt hefði verið að sanna
276