Ægir - 01.02.1999, Blaðsíða 18

M'argt og mikið liefur verið skrif-
að um skipsskrúfur og nýtni
þeirra. Fyrir áratug var inálefuið tek-
ið upp hjá Tœknideild Fiskifélagsins
og fjölmargar afl- og spyrnuiiiœliiigar
gerðar. Þessi frumkvöðlastarfseiiii
lagðist af Itjá Fiskifélaginu, þegar
rekstrargrundvöllur til að lialda úti
starfseiniiiiii brast og styrkveitiiigum
var hœtt. Alkunna er að fiskiskipa-
floti landsnianna er kominn til ára
sinna, togaraflotinn er vel yfir tvítugt
og bátaflotinn að nálgast jirítugt.
Endumýjun fiskiskipaflotans, sem að
einhverju leyti er liafin, er eitt
stœrsta verkefni seiti útgerðin stend-
ur frammi fyrir í breyttu rekstrarum-
18 ÆGJR-------------------------
Guðbergur
Rúnarsson
verkfrœðingur
hjá Fiskifélagi íslands
skrifar -/
a.
Tæknideild Fiskifélags íslands
hverfi á nýrri öld þar sem umhverfis-
mál, olíuverð og hugsanlegir útblást-
urskvótar munu liafa meiri áhrifen
nokkum grunar.
Myndin hér að ofan sýnir dæmigert
framdrifskerfi fyrir fiskiskip, með aðal-
vél, gír og skrúfu. Auk þess að sýna afl-
kerfi sýnir myndin hvernig 100 króna
ígildi af eldsneyti nýtist og hvað tap-
ast í aflkerfinu. Þannig tapast 69 krón-
ur af 100 í aðalvélinni við að um-
breyta orku olíunnar í vélræna orku.
Tapið er aðallega útblásturs- og kæli-
vatnsvarmi. Gírinn hefur háa nýtni,
95-98%, og þar tapast ein króna. Eftir
standa þá 38 krónur sem fara út á
skrúfuna. Nýtni skrúfunnar er breyti-
leg við mismunandi álag eða skurð og
50% að meðaltali í flotanum. Þannig
skila 100 krónurnar aðeins 19 kr. í
formi spyrnu til að knýja skipið áfram.